O zamanki Türk-Yunan meseleleri ile, Gazi Mustafa Kemal'in Yunan siyaseti hakkında, o devrede Türk-Yunan Mübadele Komisyonu reisi ve Muhtelit Mübadele Heyetinde bir aralık Türk heyeti başkanı olarak çalışan (sonra vekil ve sefir) Cemal Hüsnü Taray'ın, gerek Türk-Yunan münasebetlerinin gelişmeleri, gerek Gazi Mustafa Kemal'in Balkan siyaseti hakkında ilgi çekici, fakat yayınlanmamış hatıraları vardır. Bu hatıralar şunu göstermektedir ki Gazi, iki taraf arasında, günlük, kısır ve çapraşık çatışmaların aleyhinde idi. Bunların mutlaka temizlenmesini istiyordu. Gene şu anlaşılmaktadır ki, Gazi'nin bütün ümit, emel ve gayreti, Türkiye'nin batısında ve Balkan Avrupasında, en az Tuna'ya kadar varacak bir ittifaklar ve emniyet bölgesi kurmaktı. Buna çok önem veriyordu. Kendisi de aslında bir Rumelili, bir Balkanlı ve bir süre Sofya'da, Belgrat ve Karadağ'a da şamil ataşemiliterlik yapmış bir eski kurmay olarak, Balkanların havasını, Balkanların mizacını iyi biliyor ve bölgeye değer veriyordu. Böyle bir Balkan ittifakının lideri ve Avrupa'nın bu sıfatla da sözü geçer adamı olmak… Öyle sanıyorum ki bu onun belki biraz masum, fakat hiç şüphe yok ki doğru ve yerinde bir hayali idi.