''[belleği] beynimde ya da aklımın bir tek benim erişebileceğim herhangi bir köşesinde aramanın bir anlamı yoktur: [geçmişi] yalnızca dışsal olarak hatırlayabilirim ve içinde olduğum grup belli bir zaman diliminde bana hatırladıklarımı yapılandıracak araçları sunar.''
Leibniz’e göre gündelik dille bilim ya da felsefe konularına yönelmekte sayısız sakınca vardır. Bu konuda Maurice Halbwachs bize şunları söylüyor: “İnsanlar birbirleriyle sürekli takışıyorlarsa bu onlardan bazılarının ya da hem birilerinin, hem öbürlerinin kötü düşünüyor olmasındandır. Pek çok kişi bir usavurmanın sonucunu almakta pek hızlı gider, ilkeleri ve ara terimleri aydınlatmayı düşünmez; dilin en büyük yararlarından biri olan kısaltmak ve yoğunlaştırmak edimi burada kocaman bir uyarsızlık olur: insanlar konuştukları gibi düşünürler ve kötü konuşulduğu da hep gözden kaçar. İşi bilimsel anlamda kanıtlar ortaya koymak olan mantıkçılar bile birbirlerini anlayamazlar. (..) Bilginler genellikle sözcükleri tanımlamakta özenli değillerdir, onları tanımladıkları zaman da bunu kendilerine çok aydınlık görünen sözcükler aracılığıyla yaparlar ki bunlar da hemen hiçbir zaman karanlığı ortadan kaldırmaz. Gündelik kullanıma göre bir terim kullanıldığı zaman bu kullanımın uyarlı olduğu sanılır. Ama gündelik dil hiçbir zaman kendini doğrulayamaz.”
Anılarımız kolektiftir, tek başımıza katıldığımız olaylar ve gördüğümüz şeyler hakkında olsalar dahi başkaları tarafından bize hatırlatılır.
Sayfa 30
The Local Record of the Family Saga
"Society respects wealth because it respects wealthy people; and it respects weathy people by virtue of the moral qualities that it supposes them to have." [15]
--
15. Maurice HALBWACHS, Les Cadres sociaux de la mémoire, Paris-La Haye, Mouton, 1976 (1st Edition 1925), p. 257.
Zaman üzerine sayısız paralel çizgi çizebileceğimiz bir sayfa gibi boştur.
Sayfa 115Kitabı okudu