Acaba ben ne yaptım, ne okudum? Tüm delilleri okuyucuya veren, verdikleri deliller ile beraber cinayetleri okuyucunun da çözmesini isteyen gerçek bir polisiye mi okudum, bir Orta Çağ gerilim romanı mı okudum, dinler arası, mezhepler arası, tarikatların ve rahiplerin başrolde olduğu bir roman mı okudum, gerçek kişi ve toplulukların hâkim olduğu
Kitabın önsözünde yazdığı üzere, Tanilli bu kitabı yazarken amacının; “Liseyi bitirip üniversite ya da yüksekokul okumaya başlamış olan kişilerin uygarlık bağlamında; tarih, sosyoloji, felsefe ve sanat açıklarını kapatmak ve bu konularda asgari bilgi sahibi yapmak”
Bu amaç yazdığını söylüyor haklı ama Fransız Ihtilali'nin getirdiği ansiklopedik
İnsanlar, bilmediğinin düşmanıdır. Farklı anlayışlar ve yorumlar hakkında bilgilenmek; fırkaların birbiri hakkındaki ön yargıları, taassubu ve hoşgörüsüzlüğünü ortadan kaldırmaya yardımcı olur.
İslam toplumlarındaki fikrî gelişmenin ve donukluğun seyrini takip edebilme ve yeni açılımlar sağlayabilmenin yolu düşünce tarihini ve düşüncenin dili olan mezhepleri iyi tanımaktan geçer.