Bunca faydalara kaynak olan bu işbölümü, kökeninde, bunun oluşturduğu herkese ulaşan zenginliği önceden görüp amaç edinen bir insan kafasından doğmuş değildir. İşbölümü, öyle geniş bir fayda gözetmeyen, insan tabiatındaki belirli bir eğilimin, yani alıp vermek, bir şeyi bir başka şeyle trampa ve değiş etmek eğiliminin pek yavaş, tedrici, fakat kaçınılması imkânsız olan sonucudur.
Ucuz yıllarda işçilerin genellikle daha tembel oldukları, pahalı yıllarda ise olağan zamanlara oranla daha çalışkan oldukları iddia edilmiştir. Onun için geçim bolluğunun bunların çalışmasını gevşettiği, geçim darlığının ise hızlandırdığı sonucuna varılmıştır. Olağan olandan biraz daha fazla bir bolluğun, bazı işçileri tembelleştirdiği pek şüphe götürmez.
Sayfa 87Kitabı okudu
Ancak faizi ödeyebilecek kar, arazi sahibinin toprak rantını hemen tümüyle yiyip yutacağı gibi, aşırı tefecilik de bu karın çoğunu silip süpürecektir. Bu türden bir tefeciliğin Roma Cumhuriyeti'nin çöküşünden önce eyalet valilerinin yıkıcı idaresi altındaki Roma illerinde hüküm sürdüğü anlaşılmaktadır. Çiçeronun mektuplarından öğrendiğimize göre o erdemli Bürütüs parasını Kıbrıs'ta % 48 den faize verirmiş.
Sayfa 95Kitabı okudu
Milletlerin Zenginliği'nden Smith'in düşünceleri
"Eğer insan kendine yarar sağlayacak bir biçimde kardeşlerinin öz-sevgilerine ya da kendi çıkarlarını düşünmelerine seslenirse ve onlardan kendisi için istediği şeyin onların kendi avantajlarına olduğunu gösterirse, muhtemelen başarılı olacaktır... Yemeğimizi kasabın, biracının ya da fırıncının yardımseverliği yerine, onların kendi çıkarlarını gözetmeleri nedeniyle elde ederiz."
Sayfa 77Kitabı okudu
