Emperyalist savaşa girenin antiemperyalist olamayacağı düşüncesi
Söz konusu dönemin (milli mücadele dönemi) olaylarının çarpıtılması üzerine kurulu resmi ideolojinin tutarlı bir eleştirisinin yapılabilmesinin koşulu, dönemi değişik yönleriyle tahlil etmektir. Solun önemli bir bölümü bile, Milli Mücadele'nin niteliğiyle ilgili olarak, resmi ideolojiden bağımsız düşünme aşamasına henüz ulaşabilmiş değil. Bu
Mecliste halifeliğin kaldırılması tartışması
Zonguldak Mebusu Tunalı Hilmi Bey'in de teklifin lehindeki konuşmasından sonra teklifin tümü üzerindeki görüşmeler yeterli görüldü, maddelere geçildi ve “esasen hükümet ve Cumhuriyet anlam ve kavramının içinde mevcut olduğundan” gerekçesiyle halifelik makamını kaldıran birinci maddenin görüşülmesine başlandı.
Urfa Mebusu Saffet Efendi,
Türk tarih tezi
Kemalist tarih tezi, Kemalist ideolojinin en önemli bütünleyici parçalarından birisidir ve kültür devrimi niteliği taşır. Milliyetçiliğin yanı sıra, pozitivizm ve laiklik bu ideolojik formülün felsefi temellerini oluşturur. İlk oluşum işaretleri Milli Mücadele yıllarına kadar gerilere gider. Cumhuriyet ilan edilmeden hemen önce Ankara'da yayınlanan ve Matbuat Müdiriye-yi Umumiyesi tarafından hazırlanan "Pontus Meselesi" isimli kitap bu konuda öncülüğe sahip olur. Kitabın "Mukaddime"sinde bazı yabancı bilginlere dayanılarak "Irak'ta Sümerler" ile "Filistin ve Anadolu'da Hititler'in" Türk kökenden geldikleri iddia edilir20. Mete Tunçay'a göre esasında bu görüşün XIX. yüzyıla uzanan kökleri vardır. Fakat "çiçeklenmesi" Ziya Gökalp'le gerçekleşir21. Ancak, ulusal tarih tezinin sistemli olarak ifade olunması için biraz daha beklemek gerekecektir. Kemalist Tarih Tezi'nin öncüsü olan Türkiye toplumunun ulusal tarihiyle ilgili görüşlerin sistemli formülasyonu İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi profesörlerinden Yusuf Ziya (Özer) tarafından hazırlanır. Yusuf Ziya, Türk tarih formülasyonunu, Türk ırkının Türklerin yaşamış olduğu belirlenen her yerdeki halkların özünü teşkil ettiğine inanmanın bilimsel olmadığını savunan Fuat Köprülü'ye rağmen ısrarla öne sürer ve hararetle savunur. Akademik çevrelerden gelen bütün itirazlara rağmen de bu görüş kolayca tutulur ve yaygınlık kazanır. Çünkü o yıllar milliyetçi ideolojinin, Alman ve İtalyan örneklerinden de hareketle gündemi doldurduğu ve etkili olduğu yıllardır.
