Hayg, Pel'i Öldürmeyi Başarır ve Egemenliğini Pekiştirir
Okçu Hayg, Pel'in niyetini anladı, ileri atıldı, Didan'ın soyundan gelen krala yaklaştı, koca yayını sonuna kadar gerdi ve üç çatallı okunu onun göğüs zırhına isabet ettirdi. Pel'in göğsünü delip geçen ok, yere saptandı. Didan'ın soyundan gelen kibirli Pel yıkıldı ve son nefesini verdi. Pel'in askerleri bu büyük cesaret gösterisi karşısında arkalarma bakmadan kaçtılar.
Hayg savaş alanına kurduğu kente bu zaferin anısına Hayk [Hay'lar -Ermeniler] adını verdi. Bu nedenle bölge Hayots tzor [Hay'ların vadisi] adını aldı. Pel'in, yiğit savaşçılarıyla birlikte düştüğü tepeye ise Kerevnank [mezarlık] adını verdi Hayg.
Sayfa 17 - Aras YayıncılıkKitabı okudu
Daha çok uzun yıllar yaşadı Hayg. Seksen yıl süren hükümdarlığın ardından, ölürken, tüm soyunu Babil'de doğmuş olan oğlu Armenag'ın ellerine teslim etti. Armenag, Hark ve civarını kardeşlerinden Khor, Manavaz ve Manavaz'ın oğlu Paz'a bıraktı . Manavaz, kendi adıyla Manavazagerd (Manazgerd veya Malazgerd) diye anılan Hark'a sahip olurken, oğlu Paz'ın payına, Van gölünün kuzeybatı kıyısındaki Khlat (Ahlat) ve batısı düştü. O da bu bölge ve denizi kendi adıyla (Van gölü) diye adlandırdı.
Sayfa 17 - Aras YayıncılıkKitabı okudu
Tarih, millattan önce bin dokuz yüzlü yıllardı. Dağı, Keğ ya da Keğasar, ahalisini ise Keğarkuni diye adlandırdı. Göl de bu adla anılır olacaktı (Keğamalic [Keğam gölü], Sevan veya Gökçe gölü).
Sayfa 21 - Aras YayıncılıkKitabı okudu
Aram hakkında pek çok kahramanlık anlatılır. Ülke sınırlarını dört yönden genişleten ilk hükümdar olarak bilinir. Aram, savaşlarda kazandığı zaferler sonunda, Kapadokya'dan Pontos ülkesine, oradan da Fırat nehrinin batısına kadar olan toprakları zapt etmiştir. Bu nedenle yabancı uluslar ülkeyi Aram'ın adıyla adlandırır; Yunanlılar Armen, Persler ve Asuriler ise Armenik derler.
Sayfa 22 - Aras YayıncılıkKitabı okudu
Aram'ın ordusu sınır boyunda, Nükar Mates adlı savaşçı ve kibirli bir komutan öncülüğündeki Med askerleriyle karşılaştı. Medler daha önce de akınlar düzenlemiş ve ülkeyi iki yıl boyunca kendilerine bağlamayı başarmışlardı .
Sayfa 23 - Aras YayıncılıkKitabı okudu
Şamiram, binlerce amelenin ekiplere bölünüp, her ekibin başına seçkin ustalar getirilmesini emretti. Çok sıkı bir çalışma uygulattığından, birkaç yıl içinde, kapıları bakır kaplama, sağlam surtarla çevrili Şamiramagerd (Van) şehrinin inşası tamamlandı.
Şamiram, kendi adıyla anılan bu şehirde, renk renk, çeşit çeşit taşlarla bezeli, iyi ışık alan, iki üç katlı pek çok malikane yaptırdı. Şehri, güzel ve geniş sokaktarla bölümlere ayırdı. Şehrin konum ve ihtiyacına uygun, şaşılacak derecede güzel hamamlar inşa ettirdi . Nehrin suyunun bir bölümünü şehre dağıttı, her türden ihtiyaca ve bağ bahçe sulamasına tahsis etti. Nehri de şehrin ve çevresinin sulanması için gölün sağ ve solundan geçirdi. Şehrin, doğu, kuzey ve güneyini meyve ağaçlarıyla süslü mahallelerle donattı, şaraplık üzüm bağları oluşturdu. Surlarla çevrili bu şehir, görkemiyle dört bir yana nam saldı, çok sayıda insan yerleşti oraya.
Şamiram, şehrin bir ucunu surtarla ayırıp, giriş çıkışı çok zor krallık binaları yaptırdı. Sert kayaların demirle bile çizilemeyen
güneşe dönük yüzlerine şahane odalar, yatakhaneler ve hazine bölmeleri yapıldı. Uzun, derin çukurlar kazıldı. Bu çukurların
hangi amaçla yapıldığı bir sır. Kayaların üzerine çeşitli yazılar yontuldu. Yalnızca bunların görüntüsü bile herkesin hayranlığını uyandırmaya yetiyordu.
Şamiram, her yaz kuzeye, bu yazlık şehre geldiğinde, Asur ülkesinin ve Ninova'nın yönetimini Medler'in atası Zerdüşt Kahin'e bırakıyordu.
Sayfa 31 - Aras YayıncılıkKitabı okudu