"Havamızda atılan cisimler, hava dışında bir dirençle karşılaşmazlar. Bay Boyle'un vakumunda yaptığı gibi havayı çıkartın ve direnç kaybolacaktır. Zira bu boşlukta bir parça ince tüyle, bir parça katı altın aynı hızlarla düşmektedirler."
Newton'un eserlerinden pasaj alarak yorumluyor yazar. Newton da kendisinden önceki büyüklerinin çalışmalarını anlatıyor satır aralarında. "Devlerin omuzlarından bakıyorum" demişti ya :)
Biraz düşünelim; eğer Popper’in bilimsel teoriler hakkındaki teorisinin kendisi bir tür metafizik değil de bilimselse, bilimsellikle ilgili kendi ölçütünü sağlamalıdır. Yani kendi ölçütünü karşılamak için bizzat Popper’in teorisi de yanlışlanabilir olmalıdır; aksi takdirde metafizik bir teori olacaktır. Peki, Popper’in teorisi nasıl yanlışlanmaya açılabilir? Yanlış olduğu nasıl gösterilebilir? Eğer yanlışlanamaz bir bilimsel teori varsa Popper’ın teorisi yanlışlanmış olur. Ama böyle bir teori (Mesela psikanaliz, Marksizm veya benzeri bir teori) Öne sürüldüğünde Popper’ın ölçütü gereği onun zaten bilimsel bir teori olmadığını söylememiz gerekir. Ama bu durumda Popper’ın teorisi yanlışlanamaz, sadece doğrulanabilir bir teori halini alır. Kısaca Popper’ın teorisi kendi ölçütünü karşılayamaz; metafiziktir (veya yanlıştır). Halbuki diğer yandan Popper’ın bize bilimsel teorilerin yapısı ile ilgili önemli bir şey öğrettiğini de fark ediyoruz. Demek ki olgular, veriler her zaman o kadar önemli olmayabilir; Popper’ın hatası bilimle metafiziği değil, pozitivizmi ayırt edememesidir.
Sayfa 135 - Metis yayınları, 5. Basım Eylül 2022Kitabı okudu
(Lütfen bu paylaşımı beğenelim ve paylaşalım.)
Geçtiğimiz günlerde kuantum dolanıklığı teorisi ispatlandı. Bu teori kısaca; evrenin milyarlarca ışık yılı uzaklığındaki mesafelerde dahi olsa iki parçacığın birbiri ile anbean haberleştiğini öne sürüyor. Daha basit tabirle galaksiler arası iletişim (bilgi aktarımı) yüzyüze iletişimle aynı hızda olabilecek. Akıl alması güç evet, Einstein'ın aklı da almamış zaten. Ama bu teori artık ispatlandı! Bu teoriyi kısaca açıklayıp sizi konuyu daha iyi anlayabilmeniz adına youtube kanallarına (Barış Özcan, Bebar bilim gibi) sevk ediyorum. Bu konuda
"Matematiğin doğa bilimlerinde başarıyla kullanılabileceği önceden kabul edilmişse de bunu gösterip matematikle fiziği birleştiren kişi odur. Principia'nın yayımlandığı 1687 yılı tarihçiler tarafından Aydınlanma Çağı'nın başlangıcı olarak kabul edilir."