En Beğenilen Moskova Fatihi Devlet Giray Gönderileri

Devlet Giray Han, ceng ü cidâli sever, kahramân bir adam idi. Ötedenberi Kırım hükûmetine ta‘arruzdan vazgeçmeyen Rusları kuvvetli bir ordu ile tâ Moskovaya kadar kogdu. Bununla da iktifâ etmeyüb Rusların pây-itahtı olan “Moskova”yı kırk gün muhâsara ile zabt ve hazînelerinde bulunan bütün emvâl ve nukûdunu müsâdere etdikden mâ‘adâ Kırım hükûmetine Ruslar tarafından her sene mu‘ayyen bir vergi verilmek şartıyla ‘akd-i müsâlaha etdi.

Kitabı okudu

Gülbün-i Hânân Halimgiray Sultan

Öktem bey

@Oktembey

16 Eylül 2023 10:59

Tarih

Moskova Fatihi Giray Han

M. N. Pokrovskiy bu harp hakkında aşağıdaki mütalaayı vermiştir: "Kırım baskını, Litvanyalıların talanlarını geçmiştir. Moskova'nın bütün etrafı Tatarlar tarafından tamamen yakılmıştı." Fletçer'e göre, bu vakadan 17 sene sonra dahi Moskova bu harebeleri tamir edip bitirememişti. Başka Rus şehirleri de aynı revişte tahrip edildi. O vaktin hikâyelerine bakılırsa yalnız Moskova ve etrafında 800 bin insan helak olmuş, 150 bin Rus, esir olarak Kırım'a götürülmüştür. Toplam insan kaybı bir milyonu geçmişti. IV. İvan devrinde bütün Rusya'nın nüfusu on milyon civarındaydı. Bundan başka memleketin en refah ve mamur mintaka ve şehirleri de tahribe uğramıştı. XIX. asırda Moskova halkı tarihin başlangıcı olarak 1812'de Rusların Fransızları mağlup etmelerini kabul ederken, XVI. asırda da Ruslar tarihi, Moskova'nın Tatarlar tarafından yakılmasından saymakla haklı idiler. Bu hapten sonra Devlet Giray Han, Kırım Tatarları arasında "Moskova Fatihi" lakabını almıştır.

Kazan Hanlığı Tarihi

Öktem bey

@Oktembey

·

16 Eylül 2023 10:55

Moskova'nın yakılması

1561 yılında Osmanlı hükümeti Astrahan'ı kurtarmak için Rusya'ya ilanı harp edecek oldu. Fakat bu plan ancak 1569 senesinde fiiliyata geçebildi. Bu yılın sonbaharında Kırım ve Türk askerleri Astrahan'ı zaptettiler, fakat onu muhafaza edemediler. 1570 senesinde Rusya hükümeti Osmanlı ile musalaha yapmaya muvaffak oldu. Rus hükümeti Kafkasya'nın Kabarda kısmında kurduğu müstahkem mevkiini yıktı ve oradan çekildi. Fakat Osmanlı Sultanı, Kazan ile Astrahan'ın serbest bırakılmasını talep etti ve Rus çarlarının Türk sultanlarını kendilerinin hakanı olarak tanımalarını ve harac vermelerini istedi. Kırım Hanı Devlet Giray da bunu talep etti ve kendisinin talebini IV. Ivan'ın kayınpederi olan Çerkes Knezi Temrük'ü mağlup ettikten sonra tekrarladı. 1572 senesinin ilkbaharında Kırım ordusu Rusya'ya karşı sefere çıktı. Kırımlılar çevirme hareketiyle Oka Nehri'ni geçip doğrudan Moskova'ya yürüdüler. Rus çarı cepheden kaçarak Moskova'nın etrafindan Yaroslavl şehrine ulaştı. 24 Mayıs'ta Kırımlılar Moskova'yı yaktılar ve bütün şehir yanarak küle dönüştü. Yalnız Kremlin Sarayı yangından kurtuldu. Kazan'ın istila edilmesi ve yıkılmasının intikami, Ruslardan böylece alınmış oldu.

Sayfa 149Kitabı okudu

Kazan Hanlığı Tarihi Mihail Hudyakov