Franz Kafka’nın başyapıtı, benim naçizane kanaatimce, bu eserdir. Yazar, temayı fazla ayrıntılara girmeden ve dağıtmadan okuyucuya aktarmayı başarabilmiştir. Bu kitabı iki açıdan ele almak gerekir:
1. Yüzeysel olarak ele aldığımızda, bu öykü, Gregor Samsa'nın bir sabah kendini dev bir böceğe dönüşmüş bulmasıyla başlar ve hayatındaki değişiklikleri anlatarak sürdürür.
2. Derinlemesine ele aldığımızda ise, olayın yüzü değişir: Aslında, Gregor Samsa, bir böceğe dönüşmemiş, aksine insanlığını korumuştur. O zamanki modern toplum diye anılan 20. yüzyıl küçük burjuva çevrelerindeki aile ilişkilerinin yozlaşmasının irdelendiği, günlük yaşamın tekdüzeliğine karşı bir başkaldırının yapıldığı, özgür ve doğal bir yaşam tarzına özlemin duyulduğu bir eser olarak karşımıza çıkmaktadır. Öykünün sonunda, asıl böceğe dönerek değişen Gregor Samsa mıdır yoksa toplum mu sorusunu bize sordurarak içimizde keskin bir acı bırakır.
