“En yüksek ufuktadır.” (Necm, 7) “Apaçık ufuktadır.” (Tekvir, 23) “O, gaybın bilgilerini (sizden) esirgemez.” (Tekvir, 24) akli varlıkların varlıklarını esirgemez. Ki bunlar maddi varlıklar-dan farklıdırlar ve bunlar arılık, saflık, sebat ve birbirlerinden sonra beka sahibi olmak bakımından şu şekilde sıralanmışlardır: 1) Akıl 2) Nefis 3) İdeler. Bunlar bir bakıma nefsin gölgeleri konumundadırlar. Büyük Eflatun gibi dirayetli, nurlu, coşkun deniz misali hikmet sütunu bir zat bunları gözlemlemiştir. Ki bu yüzden Eflatun’un ideleri olarak meşhur olmuşlardır. 4) Muallak suretler. Bunlar da idelerin gölgeleri gibidirler. Bunların varlığını şeyh, imam, faziletli, bilge, alim, kamil, yakıcı alev, parlayan yıldız Mahmud b. Muhammed es-Sühreverdi (Allah delilini aydınlatsın, düşmanlarının ve onu aşağılayanların burunlarını alçaklık toprağına sürtsün) haber vermiştir. Bazı eserlerinde meşşailere muhalif olarak muallak suretlerden söz etmiştir. Ben de bunlara şahitlik ettim.
ibn arabi-hikmette son nokta