‘Taş da yumurtanın üstüne düşse, yumurta da taşın üstüne düşse olan yumurtaya olur.’
.
‘Türk bir kaya parçası gibi oturur. Sessiz ve durgun. Azametle ve saatlerce.’
.
‘ Her şeyin bir zamanı vardır ve her zamanın bir amacı. Doğmak zamanı, ölmek zamanı; ekmek zamanı, biçmek zamanı; öldürmek zamanı, yaşatmak zamanı…’
~ Yaseminler Tüter mi, Hala? | Alev Alatlı
Yakın zamanda kaybettiğimiz kıymetli yazar Alev Alatlı’nın basılan ilk romanı olan bu kitap, Eleni olarak doğan ve Naciye olarak ölen genç bir kadının hayatını anlatır. Kıbrıs’ta geçen kitap, ideolojileri, sosyo-kültürel çatışmaları aktarırken yazarın birikimini de göz önünde tutar.
Eleni henüz küçücük bir kız iken başka bir aileye verilir. Orada hizmet ederken başına talihsiz bir olay gelir. Sonrasında tekrar başka bir yere giden ve kötü damgası yiyen kız, kendisini seven Arif adlı bir Türk genci ile kaçar. Hayatının bu evresinde oldukça farklı bir yaşantı içerisinde dört evladı olur. Eleni artık Naciye olmuştur.
Kitapta Rumca hitaplar bulunmakta. Ayrıca bölüm aralarındaki vakanüvisler ile tarih belirtilmekte. Bu noktada yazara hayran kaldım. Çünkü birbirine zıt iki toplumu kendi yaşam çerçevesinde olduğu gibi aktarmış.
Kıbrıs olayları, EOKA, tarihsel süreçler ve kendi yaşamında söz sahibi olamamış bir kadının hikayesi bu kitap. Yasemin kokulu Eleni’nin yaşadıklarını umarım hiçbir kadın yaşamaz artık.
Kitapla kalın
Keşke herkes kendi içsel deliliğini bilse ve onunla birlikte yaşamayı öğrense. Dünya daha kötü bir yer mi olurdu? Hayır insanlar daha yürekli daha mutlu olurlardı.
Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil,
bütün iş Tahirle Zühre olabilmekte
yani yürekte.
Meselâ bir barikatta dövüşerek
meselâ kuzey kutbunu keşfe giderken
meselâ denerken damarlarında bir serumu
ölmek ayıp olur mu?
Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil.
Seversin dünyayı doludizgin
ama o bunun farkında değildir
ayrılmak istemezsin dünyadan
ama o senden ayrılacak
yani sen elmayı seviyorsun diye
elmanın da seni sevmesi şart mı?
Yani Tahiri Zühre sevmeseydi artık
yahut hiç sevmeseydi
Tahir ne kaybederdi Tahirliğinden?
Tahir olmak da ayıp değil Zühre olmak da
hattâ sevda yüzünden ölmek de ayıp değil.
başbaşa çay elele yürümek derken
boğaz vapurları mı iskele sancak
telefonda kaybolmak sesini beklerken
insan insanı yeniler doğrudur ancak
sevmek için geç ölmek için erken