Bölüm 4: Aquinalı Aziz Thomas'ın Siyaset Felsefesi Özeti
Thomas Aquinas, Ortaçağ'ın en kapsamlı ve en sistematik Hristiyan filozofudur.
...
Augustine'in İnsan Kenti ile Tanrı Kenti arasında yaptığı ayrım, siyasal yöneticilerin geçici otoritesiyle Kilise'nin ruhani otoritesini uzlaştırmada yeterli değildi. Thomas, Papa'nın nihai üstünlüğünü muhafaza ederken, İmparatorun da uygun iddialarına saygı
NEDİR BU EVRENSEL YASALAR?
En önemli yasa BİRLİK - BÜTÜNLÜK YASASIdır. Ayrım ve ayrılık görünüştedir. Bütün insanlar aynı özden yaratılmışlardır. Bütün varoluş tek parçadan oluşur. Kuantum fiziğinin "dolanıklık" özelliği evrenin bütünlüğünün fiziki ifadesidir. Bu yasanın farkına varamadığında her şeyin senden ayrı ve sana karşı, senden kopuk olduğunu zannedersin.
Mutsuzluğun ve acının nedeni işte bu ayrılık zannından doğar. Sen şuna dersini vereyim, şuna haddini bildireyim şunu kandırayım dedikçe, gün gelir iki yakan bir araya gelmediğini görürsün. İşte "karma" yasası denen "ne ekersen onu biçersin yasası" budur. Hayatın yaratım yeri olduğu gerçeğinden bakarsak, hayat yaratıcılığını ne kadar kullanacağının sınanması olabilir. Hayatın anlamı Evrensel Yasaların farkına varılmasından çıkar. Demek ki aslında hayatın ne olduğunu anlamak için pratik olarak şu soruyu sormalıyız; bu hayatta nasıl yaşadığında ve nasıl yaşamadığında mutlu oluyorsun? Çünkü mutluluk kendi ruhunuzun "evet şimdi bu bana uygun" demesidir. Ve ruhumuz da tanrının yaratımı olduğuna göre ruhun kodlamasına uygun yaşıyorsun demektir.
İkinci en önemli evrensel yasa, ÖZGÜR İRADE YASASIdır. İnsan özgür seçime sahip bir varlık olarak yaratılmıştır. Dolayısıyla yaptıklarından sorumludur. Tanrı ya da başka bir güç seni hasta yapmaz, tanrı ya da başka bir şey talih, baht, kader, şans, gezegenler, bakteriler, cinler, şeytanlar seni hasta yapmaz. Senin yaşama biçimin, yeme içme biçimin, düşüncelerin, inançların seni hasta yapar.
"Dipteyim, diğer köpeklerle aramda bir fark yok; düşünceleri benden farklı olan ve görüşlerimi reddeden herkes, seve seve bunu söyleyecek. Ve karşılığında ben de herhangi bir köpek gibi itiraf edeceğim. Sadece elementlerin karışımı farklıdır, birey için önemli olan bir ayrım, tüm ırk için önemsiz olabilir."
Sayfa 30Kitabı okudu
Dış tanıklığa önem veren kültür korku temelli... Şayet kontrol eden, korkulacak kimse yoksa kişi istediğini yapabileceğini düşünür. Kimse görmüyor ki! Mesela sınıfta başlarında bir öğretmen yoksa istediği gibi kopya çekebileceğini düşünür. İç tanıklığa önem veren kültürde ise bir işi yaparken kişi önce kendi özüne, vicdanına hesap verir. Sınavda öğrencinin başına gözetmen dikmeye gerek yoktur. En önemli denetimci içindeki vicdanıdır. İki tür kültür arasındaki en temel ayrım budur.
Görünüş ile Gerçeklik
Tarih boyunca felsefenin en önemli konularından biri görünüş ile gerçeklik
arasındaki ayrım olagelmiştir. Bu ayrım, Yunan filozofu Sokrates’ten (MÖ 469-
399) önce yaşadıkları için “Sokrates Öncesi Filozoflar” olarak adlandırılan erken
dönem filozoflarının görüşlerinin merkezinde yer alıyordu.
David Bakan da, aynı bağlamda, Tekvin'in esas temasının, soyu üretme yetisinin kadından erkeğe aktarılması olduğunu belirtir. Bakan'a göre erkekler, gebeliğin kadın ile erkek arasındaki ilişki sonucu olduğu "bilimsel keşfi"ni yaptıktan sonra (o zamana kadar, yeni yaşam yaratmanın yalnızca tanrılara özgü olduğu düşünülüyordu), "yaratma kudreti" (creation) ile "soyu üretme yetisi" (procreation) arasında ayrım yapmayı öğrendiler. "Bu büyük keşfin onlara sağlar gözüktüğü hakları meşrulaştırmak" arzusu içinde, anasoylu kalıtımın yerine babasoylu kalıtımı geçirdiler ve babalık otoritesini (ve mülkiyeti) güvence altına almak için de kadınların evlilik öncesinde bakireliğini, evlilik içinde ise mutlak sadakatini şart koştular.
Bakan'ın işaret ettiği nokta önemlidir: "Çok önemli bir metaforik araç, ...erkeğin cinsel sıvısının 'tohum' biçiminde kavramlaştırılmasıdır... çünkü bu tarz düşünce, soyu üretme yetisini bütünüyle erkeğe atfeder."
Sayfa 56 - Metis YayınlarıKitabı okudu
Evet, her şey basit. İnsanlar karıştırıyor işleri. Masal anlatmasınlar bize. Ölüm mahkûmu için “Topluma borcunu ödeyecek,” demesinler, “Kafası kesilecek,” desinler. Hiç önemli değilmiş gibi görünüyor. Ama ufak bir ayrım var arada. Hem sonra, yazgılarının gözünün içine bakmayı yeğ tutan insanlar da vardır.
