Mehmet Raşit Öğütçü veya kullandığı adıyla Orhan Kemal (15 Eylül 1914, Adana - 2 Haziran 1970, Sofya)
Toplumcu gerçekçi, Türk romancısı ve oyun yazarı.
Aramızdan ayrılışının 46. yılında saygı ile anıyorum.
-Bilin bakalım Mustafa Kemal karısından niye ayrıldı?
-Niye?
-Malım mülküm çoluğuma çocuğuma değil, milletime kalsın diye. Tekmil malını mülkünü millete bırakmadı mı rahmetli?
|Murtaza, Orhan Kemal (15 Eylül 1914 - 2 Haziran 1970)
Büyük usta Orhan Kemal'i saygıyla ve minnetle anıyoruz..
15 Eylül 1914'te Adana'nın Ceyhan ilçesinde doğdu. 2 Haziran 1970'te yaşamını yitirdi. Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi öykü ve roman yazarı. Asıl ismi Mehmet Raşit Öğütçü. İlk Büyük Millet Meclisi'nde Kastamonu Mebusu olan ve seçildiği Adalet Bakanlığı'ndan 3 gün sonra istifa ettirilip nerdeyse tüm İstiklal Mahkemeleri'nde yargılanan Abdülkadir Kemali Bey'in oğlu. Babasının, 1930'da Ahrar Fırkası'nı kurmak ve gazete çıkarmak yüzünden öldürülme korkusuyla Suriye'ye geçmesi üzerine, ortaokul son sınıfta öğrenimini yarıda bırakmak zorunda kaldı. Bir süre Suriye ve Lübnan'da yaşadı. 1932'de Adana'ya döndü. İşçilik, dokumacılık, ambar memurluğu, katiplik yaptı. 1939'da ilk şiirlerini de yazdığı askerliği esnasında, komünizm propagandası yapmak suçlamasıyla 5 yıl hapse mahkum oldu. Kayseri, Adana ve Bursa cezaevlerinde yattı. Bursa Cezaevi'nde Nâzım Hikmet'le tanışması yaşamının ve yazarlığının dönüm noktası oldu. 1943'te salıverildikten sonra Adana'ya döndü. Amelelik, sebze nakliyeciliği, Adana Verem Savaş Derneği'nde katiplik yaptı. 1950'de İstanbul'a yerleşti, hayatını yazılarıyla kazandı. 1966'da bir lokantadaki konuşmasında komünizm propagandası yaptığı suçlamasıyla yargılandı, beraat etti. Yaşamının son döneminde Bulgaristan ve Romanya Yazarlar Birliği'nin davetlisi olarak, daha çok da tedavi amacıyla Soyfa'ya gitti. 2 Haziran 1970'te Sofya'da tedavi edildiği hastanede beyin kanamasından öldü. İstanbul'da Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi..
-Bilin bakalım Mustafa Kemal karısından niye ayrıldı?
-Niye?
-Malım mülküm çoluğuma çocuğuma değil, milletime kalsın diye. Tekmil malını mülkünü millete bırakmadı mı rahmetli?
|Murtaza, Orhan Kemal (15 Eylül 1914 - 2 Haziran 1970)
HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR (1864-1944) Kuyruklu yıldız.., Gulyabani
HALİT ZİYA UŞAKLIGİL (1866-1945) Aşk-Memnu, Mai ve Siyah
MEHMET EMİN YURDAKUL (1869-1944) mİLLİ şair
MEMDUH ŞEVKET ESENDAL (1883-1952) Ayaşlı ve Kiracılar, Miras.
Yahya Kemal BEYATLI (1884-!938) Kendi gök Kubbemiz,
AHMET HAŞİM (1884-1935) Göl saatleri
Ömer
...Orhan Kemal'in doğumunun 104. yılında, kendi gerçeğinden koparıp uzaklaştırılarak popüler edebiyat safhasına indiren, bilinen bazı yapıtlarını ''dizi tv'' filmleri yaparak içlerini boşaltan, değerli yapıtlarından kotarılan filmleri ''yasaklayarak'' gösterime sokmayan yasakçı zihniyete karşın, evet ''Orhan Kemal'i yeniden Okumak''.
Yapıtları ölümünden, 1970'yılından beri de defalarca basılan Orhan Kemal'in eserlerinin önemi ve güzelliği ''Behçet Necatigil''in deyişiyle; ''Yetiştiği ve yaşama savaşlarını yakından bilip bölüştüğü çevrelerin anlatıcısı oldu. Konu ve kişi bulmakta hiç zorluk çekmeden, hayatına karışmış yüzlerce insanın kader ve direnişlerini rahatça derleyerek hikaye ve romana geçirdi. Eserlerindeki sürükleyicilik, yaşanmışlıktan gelen kuvvetle kişileri konuşturmada başardığı tabilik ve gerçeğe uygunluğa dayanır.''
Kendisinin en çok kullandığı ''yiğenim'' sözcüğüyle söylediği gibi; ''Yiğenim ben her daim ve her zaman, işçinin, halkın ve yoksul insanların safındayım...'' ve günümüzde değer bulunmayan işçiler, çocuk işçileri, satılık küçük kızları, emek sömürüsünü, kolay para kazanma adına vazgeçilen değerleri yıllar, yıllar önce saf olağan cümlelerle herkesin anlayacağı dille yazdı.
2 Haziran 1970' de yurt dışındaki cenazesi Ülkesine Edirne'den İstanbul'a getirilrken Babaeski'de fabrika işçileri karşılar ve
''Biz işçiler, senin hatıran önünde saygıyla eğiliriz''
pankartını cenaze arabasına asarlar.''
1914-1970 yılları arasında yaşamış olan Orhan Kemal, toplumun alt
tabakasını oluşturan insanların yaşam kavgasını, işçi sınıfının çalışma koşullarını,
“küçük insan”ların dünyasını aydınlık gerçekçi bir bakışla sergilediği; toplumsal
sınıflar arasındaki zıtlıkları, çelişkileri yansıttığı öykü ve romanlarıyla, Türk
edebiyatında 2. Dünya Savaşı’nın getirdiği baskı ve yokluklar ortamında ortaya
çıkan sosyal gerçekçi kuşağın en etkili kalemlerinden biri diye düşünüyorum.
“Orhan Kemal’in Fabrika ve Toprak İşçilerini Konu Alan Bereketli Topraklar
Üzerinde, kitabı İflahsızın Yusuf,Köse Hasan ve Pehlivan Ali üzerinden dönemin ırgatbaşılarını,emek sömürücüleri,kan emicileri bizlere gösteriyor.Dönem belirtilmemiş.Bildiğimiz üç arkadaş yazlık iş için Çukurova'ya çalışmaya geliyor ve ardından başlarına gelenler adamın ciğerini sızlatıyor.İşçi-patron,ezen-ezilen,köylü-kentli çatışması!Politik bir kitap.Orhan Kemal,Yaşar Kemal,Kemal Tahir kesinlikle okunması gereken üç emekçi yazar !
Şiir bizim rengimiz, 🙏🌹🌹🌹🌹
HAZİRANDA ÖLMEK ZOR..
Anılarına Saygıyla..
Orhan Kemal
15 Eylül 1914 Ceyhan-2 Haziran 1970 Sofya
Ahmed Arif
23 Nisan 1927 Diyarbakır-2 Haziran 1991 Ankara
Nazım Hikmet
15 Ocak 1902 Selanik-3 Haziran 1963 Moskova
Özlemek için Nazım var,
Mavi için Edip…
Rakı için Can Yücel,
Sevmek için Cemal Süreya,
Sevda için Ahmed Arif…
Bazen özledim diyemezsin, Nazım okuyorum dersin..
Nazım Hikmet Ran
Henüz Vakit Varken Gülüm, Nazım Hikmet Ran