Çünkü henüz Türkçe ifadeden âciz, okuduğunu anlamaktan âciz kimselerin yazılarına geçer bir metaa gibi rastlamakta olmamız, ciddi okuyuculara karşı bir hürmetsizlik teşkil edip durmaktadır.
İleri atılıp sellercesine
Göğsünden vurulup tam ercesine
Bir gül bahçesine girercesine
Şu kara toprağa girenlerin dir.
(Orhan Şaik Gökyay)
Şehitlerimizi Rahmet ve minnetle anıyoruz.
... Bu aşırı Türkçüleri Kemalist rejim dışlamadı. İleride detaylarını anlatacağımız en ilginç vaka, üç ismin, Hüseyin Nihal Atsız, Orhan Şaik Gökyay ve Pertev Naili Boratav'ın bir araya gelmesidir; üçü de Mehmed Fuat Köprülü'nün asistanlarıydı. Tarih Kongresi'ndeki çıkışından dolayı Reşid Galip, Zeki Velidi (Togan) Bey'in işine son verince onu destekleyen bir telegram çektiler. Hemen üniversitedeki akademik hayatlarına son verdiler ve liselere tayin ettiler. Anadolu liselerinde hocalıklarının mutlaka etkisi oldu. Mesela Balıkesir'de Abdülbaki Gölpınarlı'nın hocalığından dolayı Halil İnalcık gibi zeki, çalışkan genç ortaya çıktı.
Gazali hakikate nasıl vardığını sorduklarında şüpheyle demiş. Orhan Şaik Bey de ilim adamının değil metinlerdeki sorunlu kısımlardan hatta kendisinden bile şüphe etmesini salık verirdi.
"Sormaz ki bilsin / Sorsa bilirdi / Bilmez ki sorsun / Bilse sorardı." İlkin kişiye bir tekerleme gibi gelen bu söz bence bir özdeyiştir; öğrenmek ve bilmek isteyenler için bir ilkedir...
Gece gündüz, dağlar ile, taşlar ile
Döğünürüm, döğünürüm;
Düşte görsem, gözlerimde yaşlar ile
Uyanırım, uyanırım...
Kimi olur, kar üstünde resmin ile,
Kimi olur kitaplarda ismin ile,
Yalnızlıktan dostun ile, hasmın ile,
Avunurum, avunurum...
Yıllar döner, güne gine bayram olur,
Bu bayramlar n'idem, bana haram olur,
İçerimde göz göz olmuş yaram olur,
Devinirim, devinirim...
Orhan Şaik Gökyay'a göre bir dili konuşmak bir metni anlamak için yeterli değildir. Çünkü dilin araştırmacıları bekleyen sayılamaz incelikleri ve tılsımları vardır ve bu araştırmalar acelecilikle, ön yargılarla yapılamaz.
Bu vatan toprağın kara bağrında
Sıra dağlar gibi duranlarındır,
Bir tarih boyunca onun uğrunda
Kendini tarihe verenlerindir.
(...)
Tarihin dilinden düşmez bu destan,
Nehirler gazidir, dağlar kahraman,
Her taşı yakut olan bu vatan
Can verme sırrına erenlerindir.
(...)
~Orhan Şaik Gökyay