isim önemli
" İsmin diyorum yahu ismin ne?"
"Orkun..."
" Amanın, Gök Tanrı aşkına! Ağır isim doğrusu!"
"Neden öyle söyledin?"
"Yahu nedeni mi var? Orhun işte şu Orta Asya'daki yazıtlar yok mu? Kolay mı be o abideleri taşımak, insanın üstüne taş gibi çöker tallahi."
Sayfa 35 - Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık - 1. BaskıKitabı okuyor
"Zamanı Tanrı yaşar. İnsanoğlu hep ölmek için türemiş." Bilge kağan
ķorķmadımız, süngüşdümüz.
------------------
korkmadık, savaştık.
Sayfa 108 - TONYUKUK ÂBİDESİ METİN İkinci Taş Batı Yüzü - TONYUKUK ÂBİDESİ TERCÜME İkinci Taş Batı Yüzü (sayfa 108, 109)Kitabı okudu
Öküş tiyin neke ķorķur biz? Az tiyin ne basınalım?
-------------------
Çok diye niye korkuyoruz? Az diye ne kendimizi hor görelim?
Sayfa 108 - TONYUKUK ÂBİDESİ METİN İkinci Taş Batı Yüzü - TONYUKUK ÂBİDESİ TERCÜME İkinci Taş Batı Yüzü (sayfa 108, 109)Kitabı okudu
Öz içi taşın tutmış teg biz. Yuyķa erkli tupulġalı uçuz ermiş, yinçge erklig üzgeli uçuz. Yuyķa kalın bolsar tupulġuluķ alp ermiş Yinçge yoġun bolsar üzgülük alp ermiş.
-------------------------------
Kendi içi dıştan tutulmuş gibiyiz. Yufka olanın delinmesi kolay imiş, ince olanı kırmak kolay. Yufka kalın olsa delinmesi zor imiş. İnce yoğun olsa kırmak zor imiş.
Sayfa 100 - TONYUKUK ÂBİDESİ METİN Güney Yüzü - TONYUKUK ÂBİDESİ TERCÜME Güney Yüzü (sayfa 100, 101)Kitabı okudu
Yaġımız tegre oçuķ teg erti, biz isig ertimiz.
---------------------------
Düşmanımız etrafta ocak gibi idi, biz ateş idik.
Sayfa 98 - TONYUKUK ÂBİDESİ METİN Güney Yüzü - TONYUKUK ÂBİDESİ TERCÜME Güney Yüzü (sayfa 98, 99)Kitabı okudu
Bilge Ķaġan u[çdı?]
yay bolsar, üze t[engri]
köbürgesi öterçe anç[a taķı?]
taġda sıġun ötser [ança?]
saķınur men.
-------------------
Bilge Kağan uçtu.
Yaz olsa, üstte gök
davulu gürler gibi, öylece ve
dağda yabani geyik gürlese, öylece
mateme gark oluyorum.
Sayfa 94 - BİLGE KAĞAN ÂBİDESİ METİN Batı Yüzü - BİLGE KAĞAN ÂBİDESİ TERCÜME Batı Yüzü (sayfa 94, 95). Dipnot: saķınur veya sıķınurKitabı okudu
[...başlıġ]ıġ yükündürtüm, tizligig sökürtüm. Üze tengri asra yir yarlıķaduķ üç [ün..] közün körmedük ķulķaķın eşidmedük budunumun ilgerü kün to[ġsıķınga?] birigerü [...] ķa ķurıġaru [... sarıġ altunı]n ürüng kümüşin ķırġaġlıġ ķutayın kinlig işg[itis]in özlük atın adġırın ķara k[işin] kök teyengin Türküme budunuma ķazġanu birtim, iti birtim. [...]n bungsuz kıltım. Üz[e teng]ri erklig [...]ümen oġ [... ]n [... begle]rig budun [...] igiding, emgetmeng, tolġatmang. [...] m Türk begler Türk budunum [...] at [...]rtim [...] ķa ta[...] g [... ür] [...] ķazġanıp yang[ ... ]i bu [... ]a bu ķaġanıngda bu beglerig[ de ... su]bungd[a adrılmasar?] Tü[rk budun] özüng edgü körteçi sen, ebinge [ki]rteci sen, bungsuz boldaçı s[en...
--------------------------
başlıya baş eğdirdim, dizliye diz çöktürdüm. Üstte Tanrı, altta yer bahşettiği için gözle görülmeyen, kulakla işitilmeyen milletimi doğuda gün doğusuna, güneyde.... batıda ... Sarı altınını, beyaz gümüşünü, kenarlı ipeğini, ipekli kumaşını, binek atını, aygırını, kara samurunu, mavi sincabını Türküme, milletime kazanı verdim, tanzim edi verdim... kedersiz kıldım. Üstte Tanrı kudretli... Türk beylerini, milletini ... besleyin, zahmet çektirmeyin, incitmeyin! benim, Türk beylerim, Türk milletim,... kazanıp bu... bu kağanından, bu beylerinden ... suyundan ayrılmazsan, Türk milleti, kendin iyilik göreceksin, evine gireceksin, dertsiz olacaksın. ...
Sayfa 92 - BİLGE KAĞAN ÂBİDESİ METİN Güney Yüzü - BİLGE KAĞAN ÂBİDESİ TERCÜME Güney Yüzü (sayfa 92, 93, 94, 95)Kitabı okudu
Zamanı Tanrı yaşar. İnsanoğlu hep ölmek için türemiş.
Sayfa 59 - Boğaziçi yayınlarıKitabı okudu
Ķangınız ecimiz ķazġanmış budun atı küsi yoķ bo[Imaz]un tiyin, Türk budun üçün tün udımadım. Küntüz olurmadım. İnim [Kül Tigin birle iki şad] birle ölü yitü ķazġandım.
------------------------------
Babamızın, amcamızın kazanmış olduğu milletin adı sanı yok olmasın diye Türk milleti için gece uyuyamadım, gündüz oturmadım. Küçük kardeşim Kül Tigin ile, iki şad ile öle yite kazandım.
Sayfa 74 - BİLGE KAĞAN ÂBİDESİ METİN Doğu Yüzü - BİLGE KAĞAN ÂBİDESİ TERCÜME Doğu Yüzü (sayfa 74, 75)Kitabı okudu
Bunça bitig bitigme Kül Tigin atısı Yol[l]uġ Tigin bitidim. Yigirmi kün olurup bu taşķa bu tamķa ķop Yol[I]uġ Tigin bitidim. Iġar oġlanıngızda tayġununguzda yigdi igidür ertigiz. Uça bardıġız. Tengr[ide] tirigdekiçe...
------------------------------------
Bunca yazıyı yazan Kül Tiginin yeğeni Yollug Tigin, yazdım. Yirmi gün oturup bu taşa, bu duvara hep Yollug Tigin, yazdım. Değerli oğlunuzdan, evladınızdan çok daha iyi beslerdiniz. Uçup gittiniz. Gökte hayattaki gibi...
Sayfa 62 - KÜL TİGİN ÂBİDESİ METİN Güneydoğu Yüzü - KÜL TİGİN ÂBİDESİ TERCÜME Güneydoğu Yüzü (sayfa 62, 63)Kitabı okudu
İnim Kül Tigin kergek boldı. Özüm saķındım. Körür közüm körmez teg, bilir biligim bilmez teg boldı. Özüm saķındım. Öd tengri yaşar. Kişi oġlı ķop ölgeli törümiş. Ança sakındım. Közde yaş kelser tıda köngülte sıġıt kelser yanduru saķındım. Ķatıġdı saķındım. İki şad ulayu ini yigünüm oġlanım beglerim budunum közi ķaşı yablaķ boldaçı tip saķındım.
------------------------------
Küçük kardeşim Kül Tigin vefat etti. Kendim düşünceye daldım. Görür gözüm görmez gibi, bilir aklım bilmez gibi oldu. Kendim düşünceye daldım. Zamanı Tanrı yaşar. İnsan oğlu hep ölmek için türemiş. Öyle düşünceye daldım. Gözden yaş gelse mani olarak, gönülden ağlamak gelse geri çevirerek düşünceye daldım. Müthiş düşünceye daldım. İki şadın ve küçük kardeş yeğenimin, oğlumun, beylerimin, milletimin gözü kaşı kötü olacak diyip düşünceye daldım.
Sayfa 58 - KÜL TİGİN ÂBİDESİ METİN Kuzey Yüzü - KÜL TİGİN ÂBİDESİ TERCÜME Kuzey Yüzü (sayfa 58, 59, 60, 61)Kitabı okudu
... Türk budun atı küsi yoķ bolmazun [tiyin ...
-------------------------
...Türk milletinin adı sanı yok olmasın diye ...
Sayfa 48 - KÜL TİGİN ÂBİDESİ METİN Doğu Yüzü - KÜL TİGİN ÂBİDESİ TERCÜME Doğu Yüzü (sayfa 48-49)Kitabı okudu
Türk Oġuz begleri budun eşiding. Üze tengri basmasar, asra yir telinmeser, Türk budun, ilingin törüngin kim artatı [udaçı erti]? Türk budun ertin, ökün! Küregüngün üçün igidmiş bilge ķaġanıngın ertmiş barmış edgü ilinge kentü yangıldıġ, yablak kigürtüg. Yaraķlıġ ķandın kelip yaña iltdi. Süngüglüg ķandın kelipen süre iltdi? Iduķ Ötüken y[ış budun bardıġ. İlgerü barıġma] bardıġ, ķurıġaru barıġma bardıġ. Barduķ yirde edgüg ol erinç: Kanıng subça yügürti, süngüküng taġça yatdı. Beglik urı oğlung ķul boldı, işilik kız oğlung küng boldı.
----------------------------------
Türk, Oğuz beyleri, milleti, işitin: Üstte gök basmasa, altta yer delinmese, Türk milleti, ilini töreni kim boza bilecekti? Türk milleti, vaz geç, pişman ol! Disiplinsizliğinden dolayı, beslemiş olan bilgili kağanınla, hür ve müstakil iyi iline karşı kendin hata ettin, kötü hâle soktun. Silahlı nereden gelip dağıtarak gönderdi? Mızraklı nereden gelerek sürüp gönderdi. Mukaddes Ötüken ormanının milleti, gittin. Doğuya giden, gittin. Batıya giden, gittin. Gittiğin yerde hayrın şu olmalı: Kanın su gibi koştu, kemiğin dağ gibi yattı. Beylik erkek evlâdın kul oldu, hanımlık kız evlâdın cariye oldu.
Sayfa 48 - KÜL TİGİN ÂBİDESİ METİN Doğu Yüzü - KÜL TİGİN ÂBİDESİ TERCÜME Doğu Yüzü (sayfa 48-49)Kitabı okudu