"aklımın sakat olmadığına benim bulduğum en iyi kanıt, kendime az değer verişimdir. Sakat olsaydı kendime beslediğim sevgi onu kolayca aldatabilirdi; çünkü beni, kendimi öyle seviyorum ki sevgimi bir türlü kendimden dışarı çıkaramıyorum."
(Montaigne, denemeler, çev. Sabahattin Eyüboğlu, İş Bankası Kültür Yayınları)
Çünkü nerede bilgi varsa, orada o bilgiye nasıl ulaşılacağı problemi yani yöntem arayışı da söz konusudur.
Descartes, ruhları ihtiraslarla olan ilgilerine göre iki kısma ayırmaktadır:
"Bayağı ruhlar": Bunlar ihtiraslarının esiridirler. İhtirasların tatlı veya acı oluşuna göre mutlu veya bedbaht olurlar.
"Yüce ruhlar": Önceki ruhlar kadar, hatta onlardan daha fazla ihtirasları olmasına rağmen, güçlü muhakemelerinden dolayı bunlarda her zaman akıl hakimdir. Bu sayede ıstırapları bile işe yarar hâle getirirler.
Sayfa 139
Dolayısıyla İnsan, aklıyla özgür, tutkularıyla tutsaktır...
Spinoza
Sayfa 204 - Arı