TATLI EYLEMSİZLİK -SANSÜR-
İmparatorlar korumaları altındaki yazarları etkilemeyi başardılar ancak Ovidius'un erotik şiirlerini veya Cremutius Cordo'nun cumhuriyetçi vakayinamesini yok etme girişimlerinin başarısız olmasından anlaşılacağı üzere, koydukları yasaklar nadiren başarıya ulaştı. Dağıtımcıların ve yayıncıların olmadığı antikçağda kitap dolaşım sistemi, iktidarın sansürünün başa çıkamayacağı kadar kontrol edilemez bir yapıdaydl. Kitap kopyalamak üzere eğitilmiş köleler ve profesyonel yazmanlar sayesinde yasaklı eserleri gizlice çoğaltmak kolaydı.
Tacitus'un zaten fark etmiş olduğu üzere, bu zulmün en güçlü etkisi temelde başkalarını, o kadar cesur olmayanları korkutmak ve bizzat yaratıcılığı zayıflatmak oldu. Otosansür her zaman sansürden daha etkili olmuştur. Tarihçi buna inertiae dulcedo (tatlı eylemsizlik) adını koymuştu ve risk almaktan geri durmayı, fikir ayrılıklarından ve endişe verici durumlardan kaçınmak için yürürlükte olan değerlerin dengesini bozmamaya kendiliğinden razı gelmeyi, yaratıcı zihinleri Pençesine alan tehlikeli bir korkaklığı kastediyordu. Tacitus, asilerin bile boyun eğip sessiz kaldığı baskıcı bir dönemin tanığıydı. Yazılarında şöyle der: "Kuşkusuz büyük bir sabır gösterisi sergiledik. Sessiz kalmak gibi unutmak da elimizden gelseydi sesimizle birlikte belleğimizi de kaybedecektik." Yazıları kanayan bir yaraya parmak basar ve bir gerçeği görmemizi sağlar: Her çağda mücadele etmemiz gereken şey sadece iktidar sahiplerinin sansürü değil, aynı zamanda kendi içimizdeki korkulardır.
Sayfa 395Kitabı okudu
Çok kez duyardı kulakların yeni yazdığım bir şiiri ve eleştirine boyun eğerdi yeni bir Esin perisi. Senin övgünü kazanan şeyin
halkın da hoşuna gideceğini düşünürdüm.
Pı r ı l pı r ı l çiçeklenmiş, kökleri yerde, yüzü delice sevdiği güneşe çevrili boyuna.
- Ovidius, Dönüşümler•
Yaşıyor ama bilmiyor yaşadığını.
-Ovidius
Sayfa 59Kitabı okudu
Ah! ne çok güveniyor demek ki bir genç, dayanılmaz endamına,
ilk adımı bir kızın atacağını sanıyorsa hala.
Hiçbir şey yoktur bütün Dünya'da değişmeden kalan, her şey akar.
Sayfa 410
Vaktin varken hala, gevşetmiş dizginlerini dolanıyorken orada burada, seç, "sadece senden hoşlanıyorum," diyeceğin birini.
hafifçe esen meltemler getirmez sana sevgiliyi:
sen arayıp bulmalısın sana yaraşacak yarini.
Aslında sürekli mutluluk diye bir şey yoktur ve kaygı, neşemize gölge düşürür.
Sayfa 192Kitabı okudu