Uzaktan muazzam, yakından eksik.
EKİM AYI 5. KİTAP
.
Sergüzeşt İnceleme
.
Hazır "Dolaptan Temaşa"yı okuyup bitirmişken Türk edebiyatıyla devam ediyim dedim ve "Sergüzeşt"i de okuyup bitirdim. Eseri okuyup diğer bir yandan da incelerken aldığım kararın bu incelemede ne kadar işime yarayacağını fark ettim, bu incelemede "Sergüzeşt"i, aynı dönemde
Tanzimat dönemi eserlerinden olan Sergüzeşt romanı, Türk edebiyatında romantizmden realizme geçiş dönemi eseri olarak kabul edilir. Ayrıca 100 temel eserlerden biridir. II. Abdulhamid döneminde yazılmıştır. Dilber adında bir esir kızın hikayesidir. Dilber’in gördüğü işkenceleri, kötü kaderini, yaşadığı aşkı konu alıyor. Samipaşazade bu eserinde esaret , kölelik sorunlarına değinip toplumu eleştirmiştir. Bildiğim kadarıyla yazdıklarından dolayı sürgün edildi. Diline gelirsek çok fazla tasvir var, en ufak ayrıntıları bile o kadar çok tasvir ediyor ki şaşırıyorum açıkcası. Çok uzun cümleler bulunuyor, kısa cümleler yok denecek kadar az, bu da size yorucu gelebilir. Genel itibariyle güzel bir kitap.
Romantizmden realizme geçiş eseri olarak biliniyor bu yapıt. Sergüzeşt, macera demekmiş. Maceranın iyisi kötüsü olmaz derdim ama esaret ve özgürlükten uzak kapana kısılmak, karakterden uzaklaştırılmak nasıl bir macera artık bilinmez. Günümüz için yorumlarsak realizme geçişten sonra kölelik sistemi kalktı da ne kadar özgürleştik orası yoruma açık , romantizm de mi kalsaydık acaba :)
Yine mini bir göç hikayesi, cılız kara kuru fakat genclik çağında göz kamaştırıcı ve hisli, duygu dolu biri olup çıkıveren mini bir köle ve minik sayılmayacak dertler. İmkansız, çaresiz, karışıklı ama hüsran bir aşk içeren romantizmden realizme geçiş eserlerinden biridir
SERGÜZEŞT
• Sergüzeşt, Samipaşazade Sezai’nin 1888’de Tazminat döneminde yazdığı, romantizmden realizme geçiş eseri olarak kabul edilir. Roman,halkı eğitmeyi, yerleşmiş düşünceleri değiştirmeyi amaçlayan sınıf ayrıcalığını esas alarak kölelik kurumuna ve topluma yapılan bir eleştiridir.
• Kısaca kitabın konusundan bahsedeyim; Dilber, küçük yaşta Kafkasya’dan köle olarak satılmak üzere İstanbul’a getirilen Çerkez bir kızdır. Önce Mustafa beyin eşine satılır , bu evde çok eziyetler görür, kendini aşan hizmetler yapar, aşağılanır ve bir gün firar eder. Esirci evine geri getirilir. Buradan da Asaf paşanın eşi Zehra hanıma satılır. Evin küçük oğlu Celal bey e aşık olur. Duyguları karşılıklıdır. Zehra hanımın bu olaylardan haberdar olmasının ardından evden gizlice gönderilir ve bundan sonra ikilinin asıl hikayesi başlar...
• Bir insanı ötekileştirmenin ne kadar acı bir duygu olduğunu okurken sizde hissedeceksiniz. Bir esirin nasıl hayvan gibi satıldığı, hayallerin nasıl hiçe sayıldığı muazzam bir şekilde anlatılmış. Dili akıcıydı. Mekan tasvirleri oldukça iyiydi. Ben severek okudum ve çok etkilendim. • Keyifli okumalar...
Bu kitap Türk edebiyatında romantizmden realizme geçiş eseri olarak kabul edilir.
.
Türk Edebiyatında modern kısa öykünün kurucusu sayılan Samipaşazade Sezai, Sergüzeşt romanında Dilber'in Kafkasya'da başlayıp Mısır'a kadar uzanan hüzün dolu sergüzeştini anlatırken dönemin anlaşılmasına da ışık tutar.
.
Sergüzeşt'i okumakla esir Çerkez kızı Dilber'le, zengin konağın Celal Bey'i arasında başlayıp, kısa sürede biten ya da bitirilen aşkın, her iki insanın ruh dünyasında açtığı yaraları, fedakarlık, güven, korku, sınıflararası çatışma, kötülük, sevgi paydalarında yeniden yorumlama imkanına kavuşuyoruz.
.
Türk edebiyatının gelişim çizgisinde bu roman gerek işlediği konu, gerek sanatlı üslubu ve gerekse kurgusu açısından ayrıcalıklı bir yerde durur.
.
Samipaşazade Sezai'nin romanda, esirlik ve özgürlük kavramlarını işlemesi hükümetin takip çemberine girmesine neden olur ve 1901’de Paris’e kaçar, burada Jön Türkler’e katılır.