Akış
Ara
Mesajlar
Bildirimler
Kaydedilenler
Ne Okusam?
Profil
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.17
Modern sosyoloji anlayışı ve toplum öğretisi seküler bir temel üzerinde gelişmiştir. İnsan hayatını açıklayan modellerin artık Tanrı’ya dayandırılmaması ve insanlığın gelişimiyle ilgili sorulara teolojik cevaplarm beklenmemesi ile birlikte sosyolojik düşünce başarıyla gelişmeye başlayabilmiştir.
Bu manada modern bir bilim olarak sosyolojinin gelişimi, doğa bilimlerinin insan ve doğa üzerine yapmış oldukları rasyonel, objektif ve seküler inceleme ve araştırmalarla bağlantılıdır.
Burada temsil edilen görüş, bu yeni düşünme biçiminin insanın düşünme potansiyelinin “ulaşılabilecek son nokta” olduğu değildir. Yeryüzünde gözlemlenebilir ve ölçülebilir olana yoğunlaşmak, bir bütün olarak toplumsal gerçekliği ancak eski düşünme biçimi kadar kapsayabilir. Hiçbir bilimsel düşünce her şeyi eksiksiz bir biçimde içeremez.
Bununla birlikte doğa bilimlerinin yöntemleriyle insanların bir arada yaşamalarıyla ilgili nispeten daha kapsamlı bilgiye -fakat hâlâ çok yetersiz ve tasnif edici bakış açılarından mahrum olan bir bilgierişebileceğimiz bir yol bulunmuştur. Antik dönem yazarlarına oranla daha çok bilgiye sahip olduğumuz bir gerçektir, ama henüz bir bilge olup olmadığımız bir muammadır.
Sayfa 28Kitabı okudu
Fransız Devrimi hiçbir şekilde özgürlük, eşitlik ve kardeşlik parolalarını hayata geçirememişti. Tam tersine, korku ve otoritenin hükmettiği bir dönemi başlatmıştı. Buna çok benzer bir durumu Hobbes, bu dönemden iki yüzyıl öncesinin Londra’sında gözlemlemişti. Hobbes gibi Comte da gençlik dönemine denk gelen, ihtilal sonrasının karmaşasından oldukça etkilendi. İhtilal sonrasında yaşanan şiddet sadece soylulara yönelmemişti; ayrıca, ihtilalciler de birbirleriyle savaş halindeydiler.
Durkheim üç farklı intihar türü olduğunu ifade eder: Bencil intihar, diğerkâmcı intihar ve anomik intihar.
Bencil intiharın sebebi bireyin topluma yeterince entegre olamamasıdır. Bencil intiharda bulunan kişi kendine acı çektirir. Kendini çevreleyen, fakat aynı zamanda onu dışlayan toplumu kötü olarak algılar. “Kendimi öldürürsem, kendim için
.. Belçikalı Adolphe Quetelet (1796-1874) istatistik ve olasılık hesaplarını sosyal bilimler içerisine sokan kişidir. Görünürde düzensiz görünen toplumsal yaşamın içerisindeki düzeni matematik aracılığıyla göstermek istemişti. Quetelet, suç ve edebi yeteneğin gelişmesi gibi istatistiksel düzenlilikler yoluyla açıklanabilecek bütün konuları
Fransız Devrimi'nin idealleri (özgürlük, eşitlik, adalet) özgür vatandaşları ve Adam Smith'in arz ve talebi “düzenleyici” merci olarak kabul ettiği ekonomik sistem içerisinde, ekonomik faaliyetlerini serbest bir şekilde yürüten burjuva sınıfını ortaya çıkardı. Her ekonomik bireyin kendi çıkarını güttüğü serbest ekonomik faaliyetin, “otomatik” olarak adil bir toplum meydana getireceği düşünülmekteydi.
Marx bu burjuva yorumunu daima eleştirel bir perspektiften okuyarak ekonomik bireyin “özgürlüğünün” sunî bir durum olduğunu ve gerçekte, bu özgürlüğe sadece küçük bir azınlığın sahip olduğunu vurguluyordu. 19. yüzyılın toplumsal gerçekliği eşitlik, özgürlük ve adalet kavramları ile değil, fakirlik,sömürü ve hukuksuzluk kavramları ile temsil ediliyordu. Marx bu “hürriyetsizliğin” ve toplum üyelerine uygulanan baskının sebeplerini üretim araçlarının mülkiyeti ile açıklamaktaydı.
Üretim araçlarına sahip olanlar (kapitalistler) üretimi gerçekleştirmek için iş piyasasında satılan iş gücüne ihtiyaç duyarlar. Nüfusun büyük bölümü (üretim araçlarına sahip olmayanlar) hayatta kalabilmek için emeklerini piyasada satmak durumunda kalırlar ve kapitalistler de bu emeği belli bir fiyata satın alır. Böylelikle kapitalist, iş gücünü kullanma hakkı elde eder.
Marx’a göre eşyanın özünde sermaye ve emék (Bu da bir iktidar ilişkisidir) arasındaki ilişki saklıdır. Bu “eşya fetişizmi" ; tüketicileri, malların kullanım değerleriyle orantılı belli bir fiyata sahip oldukları düşüncesine “iterken, esas olarak pazarda bir mübadele aracı ve bir fayda amacıyla, aynı zamanda bir sınıfın (işçi sınıfının) diğer bir sınıfın (kapitalist sınıfın) hakimiyetinde bulunduğu şartlarda üretilmiş oldukları gerçeğini görmelerini engeller.
Sözgelimi ben bir muz satın aldığım zaman, bunun için belirli bir ücret öderim ve bunun sonucunda bir haz alırım. Fakat muz örneğinde göremediğim husus,üretim ve dağıtım şartlarıdır. Yani tarım işçilerinin maddi olarak ve sağlık bakımından sömürülmesi, ekolojik ve sağlık açısından zararlı olan kimyevi gübrelerin kullanılması, gıda şirketlerinin rolleri ve bundan en fazla kimin faydâ sağladığı gibi hususlardır.
Tarihsel süreç ilk olarak sosyalizme sonrasında da son aşama olan komünizme geçişle son bulur.Sosyalizmde "‘üretim araçlarının mülkiyeti ilga edilir ve koletif mülkiyete geçilir. Arzulanan kazanç kolektif faydaya sunulur. Komünizm ise insanların toplumsal bir öz olarak yaratıcı potansiyellerini geliştirdikleri, toplumsal ilişkilerini özgürlük temelinde biçimlendirdiklerî ve özgür ve eşit bir toplumu mümkün kılan otomatikleştirilmiş üretim temeline dayanır.
Malum olduğu üzere, tarihsel süreç bu yönde gelişmemiştir. Bu süreç içerisinde bir yandan, az ya da çok sosyal devletçi bir kapitalizm oluşurken, diğer yandan, Marx’ın ima ettiğinin tersine, iktisadî bakımdan planlı ekonomik örgütlenmeye dayalı yapısıyla, hem kapitalist sistem ile rekabet edemeyen, hem de siyasî açıdan özgürlük ve eşitliği garantileyemeyen vahşi bir yönetim sistemi ortaya çıkmıştır.
Marksist kuram başlangıcından itibaren hem büyük teveccüh gördü, hem de şiddetli eleştirilere uğradı. Marksizmin bir “devlet kuramı” olarak dogmatik hale getirilmesi, insan haklarını ihlal eden rejimlerin ortaya çıkmasına sebebiyet verdi. Bir çok eleştirmen işin bu yönüne vurgu yapmış ve tüm kuramsal inşaya karşı bir saldırı başlatmıştır.
Sosyolojik yöntem...
Sosyolojide kurallar yüksek bir mercie dayanarak, saf bir içe bakışla veya tefekkürle ortaya çıkmaz; aksine, gerçekliğin gözlemlenmesi ve gözlemlenen verilerin analizi yoluyla elde edilir.
Sayfa 11 - KüreKitabı okudu
Kuramın işlevi nedir, neden kuram inşa etmeliye dair...
"Kuramların yardımıyla gerçeklik yeniden inşa edilebilir."
Sayfa 10 - KüreKitabı okudu
Kuram neyi ifade eder?
"Kuramlar sadece gerçekliği resmeden birer model olarak anlaşılmamalıdır; onlar aynı zamanda parçaların nasıl bir araya getirilebileceğini anlatan birer kullanma klavuzudurlar."
Sayfa 10 - küreKitabı okudu
"Kültüre dair hiçbir belge yoktur ki, aynı zamanda barbarlığın da belgesi olmasın."
Sayfa 84Kitabı okudu
Pardon, ilerlemekten mi bahsetmiştiniz?
Bazı kültürlerde doğa, korunan ve saklanan bir şey olarak idrak edilirken; aydınlanma ile birlikte bir iktidar, kullanım ve sömürü nesnesi haline geldi.
Sayfa 90 - KüreKitabı okudu
Bilim kimlerin elinde bir araçsa onların amacina hizmet ediyor...
Doğa bilimlerinin yükselişi doğanın nesneleşme sürecini ifade eder. Doğa parçalanır, ölçülür ve insana tabi kılınır.
Sayfa 90 - küreKitabı okudu
Bilim ve tekniğin, denetim ve baskı için araçsallaştırılması...
...Bilim ve tekniğin zaferi ile başlayan aydınlanma süreci ilerlemeyi garanti etmemekle beraber, insanın zararına olabilir ve bir baskı aracı haline gelebilir.
Sayfa 91 - küreKitabı okudu
Şahsiyeti tüketen toplum ile toplumu tüketen şahsiyet...
...kişinin kendini tam olarak toplumun değerleriyle özdeşleştirmesi, aşırı ve ölçüsüz entegrasyon sonucunda ortaya çıkar.
Sayfa 57 - küreKitabı okudu