بسم الله الرحمن الرحيم
اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَى إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى
إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
''Allah, (ölecek) insanların ruhlarını ölümü sırasında alır, ölmeyenin de uykusunda (alır). Sonra hakkında ölümü hükmettiğini tutar, diğerini muayyen bir vakte (eceline) kadar salıverir. Şüphesiz ki bunda, düşünen bir toplum için ibretler vardır''
TEFSİRİ:
(Bu âyet-i kerîmede ve En’âm sûresinin 60-64. âyetlerinde hem uyku ile ölüm hem de uykudan uyanmakla diriliş arasındaki benzerlik ve fark açıklanmaktadır. Uyku, zayıf ve küçük bir ölüm; ölüm ise büyük ve şiddetli bir uyku. Uykudan uyanış, hayata dönüş; ölümden diriliş ise ebedî yaşayıştır. Her iki halde de insanın ruhu bir hayattan başka bir hayata geçmektedir. Aralarındaki tek fark, insan uykuda (rüyada) bilinçli değildir. Fakat ölümden sonra yaşayışta yani dirilişte her şey onun için apaydınlıktır (bk. 6/60-61). İşte Kur’an açısından ölüm; yokluk, kayboluş ve bitiş değil, aksine bir hayattan başka bir hayata geçiştir, bir değişimdir, bir başlangıçtır. Kazanılan mükâfatlara karşılık Allah’ın rızası ve cennet, cezalara karşılık Allah’ın gazabı ve cehennem olan, dönüşü ve sonu olmayan bir dünyada yaşamaktır.)
Sayfa 462 - SERVER
Hepiniz hayra davet eden bir ümmet olun...
Sayfa 65 - 4. Cilt
“Allah’ı bilenin dili tutulur.”
Sayfa 490
Ruhul Beyan Tefsirinde zikredildiğine göre, cehennemden uzaklaşıp cennete girmek günahlardan sakınıp ibadetlere koşmakladır. Bu da, nefis makamından kaçıp, kalp makamına girmekle elde edilir.
Zira kalp haremine giren emin olur. Nitekim Mevlâ Tealâ:
ومن دخله كان امنا.
"Ona giren emin oldu." (Ali İmran Suresi 97 den) buyuruyor. Yani Allah-u Tealâ'nın zahirî evi olan Kabe-i Muazzama'ya giren, yakalanmaktan, öldürülmekten vesair bütün tehlikelerden emin olduğu gibi, Allah-u Tealâ'nın manevi evi olan kalbe giren (tarikat ve hakikat vasıtasıyla kalbini Mevlâ Tealânın tecelligâhı yapan) da bütün elem ve ızdıraplardan halâs olur (kurtulur).
عَنْ سَعْدِ بْنِ أَبِي وَقَاصِ (رضي الله ) قَالَ رَسُولُ الله (صلى اله عليه وسلم): اقْرَؤُوا القرآن
وابْكُوا فَإِنْ لَمْ تَبْكُوا فَتَبَاكُوا *
4- Sa'd İbn-i Ebi Vakkas (Radıyallahu Anh) dan rivayete göre, Resulullah (Sal- lallahu Aleyhi ve sellem): "Kuranı okuyun ve ağlayın eğer ağlıyamıyorsanız, ağlar gibi gözükün." buyurdu. (Ali el-Mutteki, Kenzü'l-Ummal: 1/609 No:2794)
İnsan bir işi ya hakkıyla becermeli, ya da beceremediğine üzülmeli. Zira o üzüntü becermek yerine geçer.
Mahmud Ustaosmanoğlu
Ruhu`l Furkan Tefsiri 1. Cilt