14. Antigone
Antigone bir soykırım tragedyasıdır, Hamlet ise imkansızlığın ve "istememenin tragedyası". Bu kişilerden kah biri kah öteki, dönemine göre yeniden ortaya çıkar: Birincisi dünya üzerinde bir felaket patlak verdiği zaman, ikincisi tanrıların yokluğuyla yüzleşmek zorunda kalan modern insanın hakikati olarak.
Direnişiyle kahramanlaşan ama tavizsizliğiyle de kendi sonunu hazırlayan bir kadının ölümü büyük bir suçu simgeler. Suç mirasının ceremesini çeken bir ruha musallat olan hayaletlerle bir kıyamet tablosu çizen bu mesajdan, Lacan şu sonuca ulaşıyordu: Modern psikanaliz etiğini ancak ve ancak Antigone'nin insanlık dışılığından gelen bir ilke üzerine kurmalıydı, o da arzusundan vazgeçmemek idi. Psikanalizin etiği, diyordu özünde Lacan, mülklere hizmet için bir düzenleme (Kreon) değil, hayatın trajik bir deneyimidir.*
Sayfa 106Kitabı okudu
Kadınlar hakkında, genellikle kadınlar tarafından in şa edilmiş, erkek egemenliğini açığa çıkartan, kadınların cinsel nesneye indirgenmesini ele veren, onlar lehine ye ni yasalar öneren —ya da çiftlerin ve ailenin giderek artan kırılganlıklarını anlamaya çalışan— söylemleri okumaya ve dinlemeye alışmışızdır ve ideolojik yorumlamalara oldu ğu kadar siyasal stratejilere de direnen bir kadın hakikati nin olup olmadığını neredeyse unuturuz. Halbuki, me sajlarla ve gürültüyle dolu bu evrende, basitçe ama açık bir kararlılıkla söylenen “ben bir kadınım” sözünü duya rız; ne iktisadi türden nesnel bir çözümlemeye, ne de soy araştırmasına indirgenemeyecek bir hakikat keşfederiz. Birdenbire, sanki eleştirel çözümleme dalgalan plajın o yakasını kaplamıyormuş gibi korunaklı görünen bir alan önümüze çıkar. Bu “ben” hiçbir yorumu ne onaylar ne de reddeder; onu yukarıya ya da aşağıya, sağa ya da sola yerleştiremezsiniz. Psikanalize ne karşıdır ne de taraftar, tüm fikirlerine ne karşıdır ne de taraftar; o öyle bir yerdir ki, oradan tüm çevrenin algılanması, oyuncuların öz güvenine ve deneyimine dışsal belirleyicilere dayanan tüm çözümlemelerin bize önerdiklerinden farklıdır.
