Sanatçılık

Kapitalizmin mimarı sayılan Adam Smith‟in temel kitabının adı “Milletlerin Zenginleşmesi” idi. … Adam Smith kitabında zenginleşmeye vesile olmayan meslekleri bile lüzumsuz ve gereksiz görmektedir, örneğin doktorluk, öğretmenlik, sanatçılık, yazarlık vs. gibi uğraşlar ona göre boşa kürek çekmekti. Çünkü bunlar üretimi artırıcı, ithalat ve ihracatı geliştirici şeyler değildi, öyle ya hastayı muayene etmenin, çocuğa alfabe öğretmenin ekonomiye ne yararı vardı?
Kapitalizmin dini ekonomizmdir. insanın değeri piyasadaki değeri kadardır.
Kur‟an‟ın iktisadi değer ve kuralları da kendine özgü ve orijinaldir. “İstif etme” ruhuna değil “İnfak” ruhuna dayalıdır. Servetin tekelleşmesine karşıdır. Bu ister devlet eliyle ister özel sermaye eliyle olsun fark etmez! Kur‟an‟ın servete yönelik yaklaşımı onu alabildiğine yaygınlaştırmaktır.

Kapitalizmin mimarı sayılan Adam Smith‟in temel kitabının adı “Milletlerin Zenginleşmesi” idi. … Adam Smith kitabında zenginleşmeye vesile olmayan meslekleri bile lüzumsuz ve gereksiz görmektedir, örneğin doktorluk, öğretmenlik, sanatçılık, yazarlık vs. gibi uğraşlar ona göre boşa kürek çekmekti. Çünkü bunlar üretimi artırıcı, ithalat ve ihracatı geliştirici şeyler değildi, öyle ya hastayı muayene etmenin, çocuğa alfabe öğretmenin ekonomiye ne yararı vardı?
Kapitalizmin dini ekonomizmdir. insanın değeri piyasadaki değeri kadardır.
Kur‟an‟ın iktisadi değer ve kuralları da kendine özgü ve orijinaldir. “İstif etme” ruhuna değil “İnfak” ruhuna dayalıdır. Servetin tekelleşmesine karşıdır. Bu ister devlet eliyle ister özel sermaye eliyle olsun fark etmez! Kur‟an‟ın servete yönelik yaklaşımı onu alabildiğine yaygınlaştırmaktır.
Bu anlamıyla Kur‟an‟a dayalı yönetim İslam ve toplum hizmetkarlığından başka bir şey değildir. Kur‟an‟ın devlet felsefesinde “kutsal devlet” anlayışı yoktur. Kutsal olan Allah‟tır, Kur‟an‟dır. Devlet bunlara hizmet ettiği sürece insanlar gibi gelip geçici bir fanidir; Kur‟an‟a hizmet etmeyen devlet gayri meşrudur. itaat edilmesi, meşru görülmesi yasaktır.

Sanatçı güzelin, güzele kaynaklık eden doğruların avukatı değilse, daha işin başında sanatçılık da değil, insanlık görevinden kaytarıyor sayılmaz mı?

Duyduğuma göre bütün insanlarda belli ölçüde sanatçılık varmış; herkes basit de olsa bir şeyler yaratabilecek kapasiteye sahipmiş... Dolayısıyla tüm sanatçılar anormalse, tüm insanlar da sanatçıysa, oldukça ilginç bir mantıkla karşı karşıyayız...

Evet, büyük bir sanatçı olmayabilirim. Fakat hayatı bir sanat eserine dönüştürecek küçük duyarlıklar sayesinde hayatımı yaşama sanatında bir ustalığa erişebilirim. Bir elmayı, o ilk yasak meyve nasıl bir heyecan ve merakla yendiyse, öyle yiyebilme hazzını bana çok görmezsiniz umarım. Elma tadının, o lezzeti hiç almamış bir bilinçte çözülmesini yaşayabilsem her elma yediğimde keşke.

Ve Niçe:
"Peki, siz hiç yeryüzünde bir ideali gerçekleştirirken ne kadar bedel ödemeniz gerektiğini kendinize yeterince sordunuz mu? Ne kadar hakikat yanlış anlaşılmalı, karalanmalı, ne kadar "Tanrı" kurban edilmeli her defasında? Eğer bir tapınak kurulacaksa bir tapınak yıkılmalıdır: Yasadır bu!" diye haykırır hakikatin yetersizliğini-yararsızlığını. Ve sonra da bir nevi özetler ahlâk anlayışını:
"Tersini gösterebilecek olan varsa beri gelsin! Biz modern insanlar, bizler, binlerce kendine, kendindeki, hayvanın işkence etmenin, vicdanı canlı canlı kesip biçmenin mirasçıları: Budur bizim en büyük çabamız, bize özgü sanatçılık belki, ama ne olursa olsun incelmişliğimiz, beğeni şımarıklığımız. Insan, uzun doğal eğilimlerine "kötü göz"le baktı, böylece bu eğilimler, "kara vicdan"dan ayrılamaz duruma geldi. Tersine bir çaba, kendi başına olanaklıydı ama kimin gücü yeterdi buna?