"You see, we're all savages, more or less. We're supossed to be civilized and cultured - to know all about poetry and philosophy and art and science, and so on; but how many of us know even the meanings of these names?"
Sayfa 56
Çoğu balığın gövdesinin üst kısmındaki renkler, alt kısmındaki renklerden farklıdır. Genelde üst kısımları daha koyu, alt kısımları daha açık renktedir. Bu nedenle, yukarıdan bakıldığında okyanus derinliklerinin koyu renginden dolayı ayırt edilmeleri çok zordur. Alttan bakıldığında ise su yüzeyinden yansıyan ışığın rengine benzedikleri için kolayca görülemezler. Çok derin sularda yaşayan balıklar bile bu taktiği kullanıyor.
Sayfa 36 - Populer Science Özel Sayı (Okyanuslar) 2022/01Kitabı okudu
Yosun Ormanları
Okyanusların biyolojik çeşitliliğini sağlayan sadece mercan resifleri değil. Dev deniz yosunları, su altında yoğun ormanlar oluşturabiliyor ve aynen karalardaki orman ekosistemleri gibi, binlerce farklı deniz hayvanı türünün hayatta kalmasını sağlayan bir ortamın ortaya çıkmasını sağlıyor. Kalın dalları hem yosunun deniz tabanına tutunmasını sağlıyor hem de yılan balıkları, salyangozlar ve küçük ıstakozlar için bir yaşam alanı oluşturuyor. Deniz kestaneleri genellikle bu ortamda gelişiyor ve bazen tutundukları dalları kopararak yosunların ölmesine neden oluyor. Ancak deniz kestanelerinin nüfusu, onlarla beslenen su samurları tarafından kontrol altında tutuluyor. Deniz yosununun su yüzeyindeki yoğun yaprakları, karides ve deniz yıldızları gibi omurgasızlar için güvenli bir barınak sağlıyor. Deniz aslanları ve foklar gibi memeliler de bu yosun cennetinde toplanan balıklarla besleniyor hatta gri balinalar buralara otlamaya geliyor.
Sayfa 33 - Populer Science Özel Sayı (Okyanuslar) 2022/01Kitabı okudu
Dogs do know when we are stressed, because they can smell it.
İltihapları tedavi etme ve anti-mikrobiyal özellikleri olan bazı deniz yosunu türleri, insanlar tarafından binlerce yıldır tıp alanında kullanılıyor. Antik Romalılar; yaraları, yanıkları ve döküntüleri tedavi etmek için şifalı otlar ve deniz yosunundan oluşan karışımlar hazırlarlardı. Hatta eski Mısırlıların, meme kanserini tedavi etmek için yosun kullandığına dair kanıtlar bile bulunuyor. Günümüzde araştırmalar, çok da haksız olmadıklarını ortaya koyuyor. Bazı çalışmalarda, yosunda lösemi ile savaşmak için kullanılabilecek anti-tümör aktivitesi olduğu bulundu. Buna ek olarak kombo ve wakame yosunlarının kansere bağlı genetik mutasyonlara karşı koruyucu etkilere sahip olduğu keşfedildi. Deniz yosununun tıp dünyasına en büyük faydası, 1812’de Fransız kimyager Bernard Courtois, endüstriyel kullanım için deniz yosunu küllerinden sodyum ve potasyum çıkardığında başladı. Courtois, laboratuvarında araştırma yaparken bir hata yaptı ve ortaya mor buhar bulutları çıktı. Antiseptikler ve mikrop öldürücü ürünlerde kullanılan iyot, böylece keşfedildi.
Sayfa 32 - Populer Science Özel Sayı (Okyanuslar) 2022/01Kitabı okudu
Hem Kindi Gazali gibi felsefecilerin ileri sürdüğü şekilde matematik felsefesi ile alakalı soyut delillerin, hem 19. yüzyılda ortaya konan fiziğin en temel yasalarından entropi yasasının hem de 20. yüzyılda ortaya konan evrenin kökeni ile ilgili kozmolojinin en önemli teorisi olan Big Bang teorisinin ayrı ayrı evrenin başlangıcı olduğunu hususunu ittifakla göstermeleri kelamın kozmolojik delilinin güçlü ve modern bilimin verileriyle destekli bir delil olarak savunulmasını sağlamaktadır.
•Caner TASLAMAN / Allah'ın Varlığının 12 Delili,
s.38 - İstanbul Yayınevi
[*] Okumanızı öneririm, Bkn; "Bilfiil Sonsuzun İmkansızlığına Dayanmayan Yeni Bir Hudûs Delili Savunması", Felsefe Tartışmaları, Sayı 54,2017, s,61-79 Enis Doko, "Kelam Cosmological Argument and the modern Science," Kelam Araştırmaları Dergisi, Sayı: 16/1,2018, s, 1-13
Bir tsunami çok ama çok nadir olarak, Dünya’ya düşen bir asteroit tarafından tetiklenebilir. Bilim insanları böyle büyük bir felaketin yaklaşık 3,5 milyar yıl önce gerçekleştiğine dair kanıtlar buldu. Ortaya çıkan tsunaminin inanılmaz boyutlarda olduğuna ve gezegenin tüm yüzeyini birkaç kez dolaştığına, en yüksek dağların bile su altında kaldığına inanılıyor. Kıtaların kıyıları büyük ölçüde değişti ve karada yaşayan hemen hemen tüm canlılar yok oldu. Bu korkunç olay, 300 milyon yıllık bir dönemde gerçekleştiği düşünülen en az dört felaketten biriydi.
Sayfa 28 - Populer Science Özel Sayı (Okyanuslar) 2022/01Kitabı okudu
Neden dil ile düşünürüz?
Sonuç olarak Frege, dilden bağımsız olarak insan aklının, doğuştan bilgilere sahip olup olmadığını bilemeyeceği hatta kendini dahi kanıtlayamayacağı sonucuna ulaşır. İnsan, zorunlu olarak dili kullanır; çünkü, düşüncesini var etmek ve onun üzerine düşünmek ancak dil ile mümkündür.
Sayfa 23Kitabı yarım bıraktı
Neden dil ile düşünürüz?
Bir yandan düşünceye ulaşmak için dil olmazsa olmazımızdır öte yandan dil -betimsel karakterinden dolayı- tüm düşüncemizi asla ifade etme imkanı vermez.
Sayfa 22Kitabı yarım bıraktı
Kıta ve Okyanus Volkanlarının Farkları
Kıtasal bölgede bir volkan patladığında, dışarı çıkan magma zamanla soğuyor. Zira soğuma süreci, havadaki yanıcı oksijen tarafından yavaşlatılıyor. Bu nedenle, büyüyen bir volkan zirvesinin tipik yapı taşlarının (soğumuş lav katmanları) oluşması, uzun zaman alıyor.
Okyanus ortamında ise volkanlar çok farklı şartlar altında patlıyor. Volkanın çevresindeki su, doğal olarak soğuk olduğu için fışkıran magma hemen hemen anında soğuyor. Suyun basıncı ile beraber, su altı volkanı hızlı bir fışkırma ve soğuma döngüsüne giriyor ve bu döngü, volkanın hızla büyümesine neden oluyor. Bu hızlı büyüme süreci nedeniyle gezegenimizdeki en büyük volkanlar, su altında ortaya çıkmış durumda.
Sayfa 22 - Populer Science Özel Sayı (Okyanuslar) 2022/01Kitabı okudu
Tamu Massif
Gezegenimizin en büyük volkanı olan Tamu Massif, su altında yer alıyor. 650 kilometre genişliğinde ve Mars'taki dev Olympus Mons dağı bile onun yanında küçük kalıyor. Kuzey batı Pasifik'te bulunan Tamu Massif, 140 milyon yıldır uykuda.
Sayfa 22 - Populer Science Özel Sayı (Okyanuslar) 2022/01Kitabı okudu
Moi, Joachim, au milieu du silence de la nuit, à l'heure, je crois, où le lion de Juda ressuscita d'entre les morts, plongé dans la méditation, une lumière subite éclaira tout à coup mon intelligence, et à moi se révéla la plénitude de la science de ce livre, et l'esprit de l'Ancien et du Nouveau Testament.