1920lerin başında Almanya'da genel seçim kamuoyunun eğilimlerini yansıtan hükümet koalisyonlarının kurulmasına yarıyordu; 1930'ların başında ağır bir sosyal kriz ve ırkçı propaganda atmosferi altında yapılan aynı genel seçimler demokrasinin sonunu getirdi; Alman halkı kendini yeniden rahatça ifade edebildiğinde ölü sayısı çoktan onlarca milyonu bulmuştu. Çoğunluk yasası her zaman demokrasiyle, özgürlükle ve eşitlikle eşanlamlı olmuyor; kimi zaman zorbalıkla, köleleştirmeyle ve ayrımcılıkla eşanlamlı oluyor.
6 Ocak 1961, Ankara
14’lerin gidişiyle birlikte hava birden değişiverdi. Artık hedef bir an önce seçim, bir an önce demokrasiye dönüştü.
Nitekim askerler, hemen bazı yetkileri sivillere devretmeye başladı.
Kurucu Meclis bunun ilk adımı oldu.
Kurucu Meclis, hem Anayasa Komisyonu’nun aylarca üstünde çalışıp bir türlü anlaşamadığı Anayasa’yı tamamlayacak, hem de bir seçim yasası çıkararak ülkeyi seçime götürecekti.
Yepyeni Meclis binasının siftahını yapmak Kurucu Meclis’e nasip oldu.
Milli Birlik Komitesi üyeleri bir günde Parlamenter oldular.
Çeşitli baskı gruplarının temsilcilerinden de bir Temsilciler Meclis’i kuruldu.
Ve inönü yeniden Meclis’e döndü.
Türkiye’nin ilk çok partili seçimi
Sonuç tam bir fiyaskoydu.
Türkiye’nin ilk çok partili seçimine hilenin lekesi karışmıştı.
Tek parti döneminden kalma seçim yasası gereği seçmenler oylarını herkesin gözü önünde açık olarak sandığa atmışlar ve bu oylar sandık kurallarınca herkesten gizli sayılmıştı. Hile kaçınılmaz gibiydi.
Mazbatalar çalındı, sandıklar kaçırıldı, oylar değiştirildi, seçmenler dövüldü.
DP Genel Merkezi’ndeki zafer sarhoşluğu, karanlık bastığında yerini hayal kırıklığına ve isyana bırakmıştı.
"Sınırsız seçenek" ifadesi sonsuz sayıda umut vaat eder gibidir, fakat sınırsız seçenekler bizi gerçekte felce uğratır ve seçim yapma yeteneğimizi gölgeler. Sınırlı seçenek sayımız bizi rahatlatır.
