İspatlama Mecburiyeti Safsatası
Tanım: Bir şeyin yanlışlığının ispatlanamamış olması nedeniyle doğru olduğunu ya da doğruluğunun ispatlanamamış olması nedeniyle yanlış olduğunu ileri sürmek. Bu “Siyah Beyaz Safsatası”nın özel bir şeklidir. Bu safsata “Bir şeyin aksi ispatlanamadığı sürece doğrudur” varsayımına dayanır.
Örnek 1: Allah’ın varlığı kimse tarafından kanıtlanmamıştır. Öyleyse Allah yoktur.
Örnek 2: UFO’ların olamayacakları ispat edilemediğine göre, UFO'lar mevcuttur.
Örnek 3: Hayaletlerin olmadığı kanıtlanamadığına göre, hayaletler vardır.
Sayfa 43Kitabı okudu
Mantık Hataları
Ya Siyah ya Beyaz Safsatası
Tanım: Gerçekte çok seçenek olmasına rağmen, karşıdakini iki seçenek arasında bırakmak suretiyle yapılan hata.
Örnek 1: Beni sevmiyorsan, benden nefret ediyorsun demektir.
Örnek 3: İnsanlar ya melektir ya da şeytan.
Örnek 4: Ülkeni ya sev ya da terket.
Sayfa 43Kitabı okudu
Sahte ikilem safsatası
Referandumlar, hele hele "torba yasa" referandumları, siyah-beyaz etkisi yüzünden çok tehlikeliler. Her biri ayrı ayrı tartışılması gereken, her biri de muhtemelen iki seçeneğe indirgenemeyecek birçok konuyu alıp tek bir torbaya tıkıştırıp sonra da vatanseverlik resti çekmek, şeklen demokratik ama esasen otokratik bir yaklaşımdır.
Sayfa 357Kitabı okudu
Büyük ünlü uyumu safsatası
Yine biz diyoruz ki Türkçede bu kaide üzerinde israr etmek, Türk çocuklarının dil zevkini, dil gururunu ilk anda incitmektir. Çünkü ilk ve ortaokul çocuklarına bu donmuş veya dondurulmuş käide söylenince, o çocuk ister istemez soracaktır.
"Peki bizim dilimizdeki insan, minâre, meydan, cami, kubbe, bahçe, kulübe, fidan, cihan, fezâ, lâle, bâdem, şeftali, sira, bira, ates, silâh, asker, mavi, beyaz, siyah, lacivert, kitap, kalem, sâlep, sevdá, elmas, firuze, dünya, Istanbul, Üsküdar, Keşan, Kütahya ve daha sayılamayacak kadar çok kelime ve isim neden bu kuralın haricindedir?"
O zaman, hele bugünkü Türk dili yıkıcıları, tam bir zaferle taşı gediğine koyacak ve bu körpe dimağlara o acı zehri akıtacaktır:
"Çünkü bu kelimeler ve bu adlar Türkçe değildir!"
Sayfa 184
Ya Siyah ya Beyaz Safsatası (False Dilemma, Black And White Fallacy)
Tanım: Gerçekte çok seçenek olmasına rağmen, karşıdakini iki seçenek arasında
bırakmak suretiyle yapılan hata.
Örnek 1: Beni sevmiyorsan, benden nefret ediyorsun demektir.
Örnek 2: Ya bana karşısın ya da benim yanımdasın.
Örnek 3: İnsanlar ya melektir ya da şeytan.
Örnek 4: Ülkeni ya sev ya da terket.
Örnek 5: Hakan: Ben Liselere din dersinin konulmasını destekliyorum.
Koray: Ben böyle bir şeyin faydasına inanmıyorum.
Hakan: Sen ateist misin yoksa Koray?
