Sokrates'e göre kendi düşüncelerine aykırı davranan insan mutlu olamaz. Nasıl mutlu olabileceğini bilen biri de öyle olmaya çalışır. Dolayısıyla neyin doğru olduğunu bilen biri, doğru olanı yapacaktır. Ne de olsa kimse mutsuz olmak istemez, değil mi?
Doğru bilgi doğru davranışa yol açar
"Neyin doğru olduğunu bilen, doğru olanı yapacaktır." diyordu Sokrates. Doğru bilginin doğru davranışa yol açacağına inanıyordu. Ve ancak doğru davranan kişi doğru bir insan olabilirdi. Yanlış davranıyorsak, bu daha iyisini bilmediğimizdendir. Bilgimizi artırmaya çalışmak bu yüzden önemlidir işte.
Reklam
"En akıllı kişi neyi bilmediğini bilendir." demiştim. Sokrates de "Bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir." diyordu.
"Aklı başına alan" kişi, kendi içinden bir şeyi çekip almış demektir. Sokrates bir şey bilmiyormuş gibi yaparak insanları akıllarını kullanmaya zorluyordu. Cahil rolü oynayabiliyordu Sokrates -ya da aptal gibi görünebiliyordu.
“Gerçek bilgelik hiçbir şey bilmediğini bilmekte yatar.” Sokrates
Sokrates'e soruyorlar: "Niçin kederlenmiyorsun!" Gülümsüyor felsefe: " Çünkü kaybettiğimde beni kederlendirecek şeyler edinmiyorum!"
Reklam
Sokrates, düşünen insanlar için ölçü bütün bir ömürdür
"Pek çok hastayı iyileştiren Hippokrates, kendisi hastalanınca öldü. Khaldaios kavmi pek çok kişinin ölümlerini önceden bildi, ama onlar da kaderlerine teslim oldu sonunda. Onca şehri pek çok defa yerle bir eden ve savaş alanında on binden fazla süvariyi, piyadeyi öldüren Aleksandros, Pompeius ve Gaius Caesarn da günün birinde yaşamın sonuna geldiler. Dünyanın ateşle yanıp yıkılacağına dair onca nutuk atan Herakleitos, her yanı su toplamış, tezeğe bulanmış olarak öldü. Bir bit türü Demokritos'u, bir diğer bit türüyse Sokrates'i öldürdü. Ne demek bütün bunlar? Gemiye bindin, yelken açtın, kıyıya yanaştın, karaya çıktın. Eğer gerçekten başka bir yaşam içinse, orada da tanrılar var. Eğer hissizlik içinse haz ve acı birden kesilecek, aşağı olmasına rağmen hizmette kusur etmediğin bedenin boyunduruğundan kurtulacaksın. Çünkü ilki zeka ve ilahi güç, ikincisiyse toprak ve çürümüş kandır."
“İnsan ilme aç olmalı ve kendini ilimle doyurmalıdır.” Thales, “İnsan araştıran bir hayvandır” derken, Sokrates, “İnsan sorgulayan bir hayvandır” der. Aristo ise “İnsan düşünen bir hayvandır” der.
Yargılanıp suçlu bulunmasının ardından kendisine, felsefi soruşturmalarından vazgeçtiği takdirde ölüm cezasından kurtulma şansı verildi ancak Sokrates, bunun yerine, sorgulanmamış bir hayatın yaşamaya değer olmadığını söyleyerek kendisine sunulan baldıran zehrini içmeyi seçti.
Sayfa 62 - Sorgulanmamış HayatKitabı okuyor
Reklam
Yağmurun tenimde sustuğu, rüzgârın aklımda ıslık çaldığı, güneşin duvarları aşarak kalbime doğduğu o herkese ait günlerden bir gün, çağdaşı bir düşünür için; "iyi de hep öğreniyor, ne zaman bilecek" diyen Sokrates; "başarıyla insana ne yapacağı öğretilmedikçe başarının can sıkıntısına yol açması önlenemez" diyen Russell ve "gökyüzü açık da olsa kapalı da insan sevmedikçe onu göremez" diyen Eluard el ele vererek, herkesin zamanından kendi zamanıma yeni bir yol açtılar ömrüme.
Sayfa 88 - KırmızıkediKitabı okuyor
İyice bilin ki bir değil, bin kez ölmem gerekse de doğru bildiğimi yapmaktan vazgeçmeyeceğim.
Sokrates! Eğer felsefe ile uğraşmanın gereksiz bir şey olduğunu düşünseydim ne kendime ne de benzeri şeyler düşünen bir başkasına değer verirdim.
Ünlü filozof Sokrates yolda bir tanıdığına rastladığında adam ona, "Arkadaşınla ilgili ne duyduğumu biliyor musun?"der. Sokrates, "Bana ne duyduğunu söylemeden önce sana küçük bir test yapmak istiyorum" der. Bu sözler karşısında adamın şaşırdığını gören Sokrates devam eder, "Hiç şaşırma dostum, düşüncelerimizi filtreden geçirmenin yararlarını şimdi göreceksin. Sana uygulayacağım testin adı 'üçlü filtre testi'. İlk filtre 'Gerçek Filtresi'. Şimdi söyle bakalım bana anlatacağın şeyin tam anlamıyla gerçek olduğundan emin misin?" "Hayır" der adam. "Aslında bunu bana başkası anlattı ve… " "Tamam" der Sokrates. "Öyleyse, sen bunun gerçekten doğru olup olmadığını bilmiyorsun. Şimdi ikinci filtreye geçelim, 'İyilik Filtresi'. Arkadaşım hakkında bana söyleyeceklerin iyi bir şey mi?" "Hayır, aksine." "Öyleyse" diye devam eder Sokrates, "Onun hakkında bana kötü bir şey söylemek istiyorsun ve bunun doğru olduğundan da emin değilsin. Fakat yine de son filtreyi kullanalım 'Yararlılık Filtresi'. Arkadaşım hakkında bana anlatacakların işime yarayacak şeyler mi?" "Hayır, sanmıyorum." "O hâlde" diye sözlerini tamamlar Sokrates, "Eğer bana söyleyeceklerin doğru değil, iyi değil ve işe yarar değilse bunları neden bana anlatasın ki?"
Elma YayıneviKitabı okudu
Erdem yolunda destek görmemiş birisi için çok değerlisin Sokrates!
Sayfa 46
1.500 öğeden 46 ile 60 arasındakiler gösteriliyor.