Kitapta beni en çok etkileyen ilk şey Boxer isimli at oldu. Kendini önemsemeyen, kendisini yönetenleri sorgulamadan onlara koşulsuz itaat eden, çok çalışan, daha çok çalışan bir at. Onun sonunu okurken aklıma, geçenlerde gördüğüm şu söz geldi: "İyiliğin sonunda nankörlük görme devrindeyiz, olsun. Kötülük yapacak kadar vicdansızlaşmadım ama iyilik yapacak kadar saf değilim artık." Ne acı değil mi? Karşılık bekleyerek veya beklemeyerek iyilik yapmak fakat sonunda en kötüsünü görmek... Çağımızın en acı senaryolarından biridir bu. Dahası sırf böyleleri yüzünden iyilik yapmaktan çekinir oldu insanlar. Yolda gördüğü birine yardım etmez, ya başıma bela açılırsa diye. Bir kavga görür fakat şahitlik etmeye gitmez, ya diğer taraf peşime takılırsa diye. Ya en basiti bir çocuğa gülümsemeye, onu sevmeye korkar olduk çocuk tacizcisi ilan edilmeyelim diye.
Bir kez daha anladım ki her şey eskiden daha güzeldi. Cahit Zarifoğlu'nun dediği gibi: "Ben bu çağdan nefret ettim. Etimle, kemiğimle nefret ettim."
×××
Hayvanlar bile güzel bir düzen kurup yönetim yapabiliyorken, biz insanlar bir türlü birbirimizle anlaşıp yönetemedik dünyamızı. Kitabın ilk sayfalarında böyle düşünmüştüm ve hayran kalmıştım hayvanların yönetim stiline. Fakat ilerledikçe, hayvanların da insanlara benzediğini gördükçe aklımdan geçen tek şey şu oldu: "Kaçınılmaz son!"
Tek dileğim; bir sabah, gerçekten adil ve daha yaşanabilir bir dünyaya uyanmış olmaktır. Sevgiyle kalın...
