Yüzyılımızın en büyük tarihçilerinden olan Arnold Toyenby, 'Tarih Araştırması' adlı eserinde 'Hicretin Aslı ve Dönüş' adıyla bir görüşü belirtir. Bu konuda şöyle söyler: "Beşer tarihinde bir medeniyetin veya bir cemaatin kurucusu olan büyük şahsiyetler hayatlarının bir döneminde, önce yurtlarını terk etmişler, toplum ve topraklarından ayrılmışlardır. Yüklenmiş oldukları büyük ve şerefli görevlerini başlatmak için bir hazırlık dönemi olan bu gaybet zamanından sonra da kavimlerinin arasına dönmüşler ve hareketlerini yeniden başlatmışlardır. Gerçek şu ki, bu büyük dönüşler her zaman sessiz bir hicretten sonra olmuştur. Ruhlarda temel olan böyle bir hicrete, İbrahim, Musa, Zerdüşt, Buda ve İslam peygamberi (ki O'nun Hira'daki 15 yıllık sükut ve inzivası toplumundan uzak kalması) sahiptirler."
"Ey ihtiyar! Canın mı, malın mı?" Diye sormuş
-Biz de ne can var ne de mal!
Öyle ya, insan birini severse, orada kalır...
Küçük sularla yetinme yunus! Önce bir ırmak bul, ırmağı takip et, o seni ummana götürür!
"Enel Hakk" sözü, Mansur'un ağzında nurdu. "Enallah" sözü Firavunun ağzında koca bir yalan!
Yoksa bu muydu, vuslat denen varılmaz sıla, uzaklaştıkça uzaklaşan şey?