Bir dergide tanıtımını görünce kitabı almaya karar vermiştim. İtiraf edeyim ki yazarın varlığından haberim yoktu. Henüz hiçbir öykü kitabını da okumuş değilim. Yazarla tanışmam bu deneme kitabı ile oldu. Öykü nasıl oluşur, nasıl ortaya çıkar, nasıl yakalanır, gerçek yaşamlar her zaman öykü olur mu, öykü adları nasıl ortaya çıkar dan başlayarak, bir sürü yazarı ve kitapları tanımaya giden bir yolculuk yaptırıyor Cemil Kavukçu bu denemesiyle. Kitap sever olarak çok şey öğrendim, bir edebi hazine, her okuyucunun kitaplığında olması gereken bir kitap. Alıntılar ekledim, belli bir noktadan sonra alıntı eklemez oldum, benden sonra kitabı okuyacakları düşünerek. Bir okur bir kitaptan daha ne bekleyebilir ki; yeni yazarlar ve yeni kitaplar tanıdım, bir yazarın iç dünyasında dolaştım, bir yazarın gözüyle diğer yazarları gördüm, bir yazarın yalnızlığına şahit oldum ve tüm bunları öğrenirken kendimi bir yazar gibi hissettim, hissettiğimden ziyade hayal ettim. Ortak noktalar aradım, Cemil Kavukçu’nın babası ile olan ilişkisinin birebirini benim babamla yaşamış olduğumu gördüm. Yeni nesil romanlar yerine içinde kendimizi bulacağımız öyküleri yüceltmesini de kendimle yazar arasında ikinci ortak nokta olarak yakaladım. Burada yazmayı uygun görmediğim bir kaç ortak noktanın olduğunu da fark ettim. Sonuçta da kendim adıma bir acı gerçeği su yüzüne çıkardım, benden bir ----- olmaz. Daha insan bir kitaptan ne bekler. Şiddetle tavsiye ederim.
Çok sürükleyici, elinizden bırakmak istemeyeceğiniz, hemen sonuna ulaşmak isteyeceğiniz bir uzun öykü.
Satranca özellikle ilgi duymayan hatta insan beynini boş yere yorduğunu düşünen biri olarak aslında belki de bu yüzden kitabı çok beğendim. Birbirine zıt iki anormal insanı aynı masada karşı karşıya getiren bir satranç tahtası üzerinden anlatılıyor hikaye. Bir tarafta gestaponun işkencesiyle (fiziksel değil ruhsal işkence) aklını kaçırmak üzere olan Dr. B, diğer tarafta hayatında sadece satranç oynayabilen satranç şampiyonu ve zengini köylü bir çocuk Czentovic. Tabi bir de bu kişilerin simgeledikleri var ki tamamen yoruma açık bir konu bu. Bence simgeselliği bir kenara bıraksak dahi salt anlattığı hikayeyle bile çok başarılı. Gözünüzde canlanıveriyor olaylar ve karakterler. Keyifli bir kısa okuma isteyenlere tavsiye ederim.
Körlük adlı eserini yeni okuyup tarzını şaşırarak beğendiğim için hemen bir Saramago daha okuyayım dedim.Tavsiyeler üzerine Kabil'e başlayacaktım ama kısa olması cezbetti. Okuduğum en kısa kitaplardan bir tanesiydi. 60 sayfanın yarısı çizim. Yine isimler yok, konuşma çizgileri yok, paragraf yok. Masal tadında kısadan da kısa bir öykü. Sayfa azlığına bakmayın kurgulama muhteşem. Üstelik derin anlamlar içermekte. Yapılan alıntılara bakarak bunu daha iyi anlayabilirsiniz.
"... O adaya ayak bastığımda kim olduğumu öğrenmek istiyorum, Bilmiyor musun ki, kendinden dışarı çıkıp kendine bakmadıkça kim olduğunu bilemezsin..."
Tavsiye mi elbette ki ediyorum. Bu kadar kısa ve özlü kitabı mutlaka okuyun. Bu sefer Kabil’ e başladım. Saramago’ya devam….
Kitabı arkadaşlarım çok önerdi.Ben kalın bir kitapla karşılaşmayı beklerken çok ince bir kitap ile karşılaştım.Zweig'in okuduğum ikinci kitabı ve yazarın betimleme konusundaki başarısı gözle görülüyor.Betimlemeyi sadece yapmak için değil olayı yaşatmak için yaptığı çok belli.Okura hissettiriyor.Yazarın konuyu kendi hayatından ilham aldığı belli oluyor.Konusu zaten kendine has bir konu ilginç ve pek karşılaşılamayacak şekilde.Yazarın anlatımı çok sade ve anlaşılır.Betimlemeleri yaparken de sadeliği benim açımdan çok güzel.Kitap çok akıcı elinize aldığınızda bir oturuşta okuyabilirsiniz.Ayrıca döneminin siyasi koşullarını çok iyi bir şekilde ortaya koyulmuş.Zweig'in Almanya'yı eleştirdiği tek kitap diye biliyorum.Yazarın da intihar etmeden önceki son yazdığı öykü.Dr.B'nin bulunduğu ruhsal çöküntü aslında yazarın yaşadığı durum diye düşünüyorum.Okumanızı tavsiye ederim.Çok kısa ve öz bir kitap.
Kitabın içerisinde 4 öykü var, 3 tanesi bir çocuğun gözünden anlatılıyor. Son öykü ise arka kapakta belirtildiği üzere yazarın yaşadıklarını yazdığı bir öykü. Hikayeler akıcı ve çok gerçekçi. Özellikle çocukların yaşadığı, maruz kaldıkları durumlar, aileleriyle ilişkileri ve hissettikleri sadece kendi hayatımızda değil dünyada ki her yerde olabileceğini gösteriyor. Kitabı çok önem vermeden almıştım ama okuduğum için çok sevindim. Herkese tavsiye ederim. (Tek sevmediğim yanı kapak resmi oldu, şahsen alakasız buldum.)
"Kendini tanıman için kendinden dışarı çıkman gerek" düşüncesinin etrafına yazılmış hoş bir öykü.
Saramago'nun bir başka kitabı olan Kabil de olduğu gibi, Tanrı'yı eleştiren mesajlar vardı cümlelerin altında... Kabil'de Tanrı'nın yerini efendi almıştı, burada ise kral.
İnancımla pek örtüşmese de öykünün hakkını vermek gerek diye düşünüyorum. Güzeldi, tavsiye ediyorum.