İradeyle donanan, strateji ve hükmetme sanatını ustalıkla icra eden: Diyarının efendisi, Bozkırın tanrısı ve şeytanı.
Birinci kişi ağzından onu okumak farklı bir deneyimdi açıkçası. Gariptir ki, güncenin sonuna doğru bir teslimiyet mevcut; anlamı yok, ama kazanmak istiyor.
Kaderini yaşıyorum sevgili Çağatay.
Dünya avuçlarının içindeydi.
Çünkü ben düşünürdüm ki, âlemi yaradan Tanrı yalnızdır; O'nun şeriki yoktur. Böyle olunca, Allah'ın mülkü olan yeryüzüne sahip olan kişinin de şerikinin olmaması gerekir. İşte bu zaman evliyalardan sayılan Baba Ali Şah gelip "Hey Timur! Allah demiştir ki, yer gökte eğer iki Hudâ olursa, âlem bozulur" dedi. Ondan bu sözü işitince derhal Kur'ân'ı alıp açtım, şu ayet çıktı: "İnnâ cealnâke fi'l-arzı halife” yani "Ey Dâvûd! Seni yeryüzünde halife yaptık elbette."* Bundan kendim için büyük işaret aldım. Kendilerini devlet şeriki bilip bana boyun eğmek istemeyen öbürlerini tedbirlerle özüme tâbi kılmaya giriştim.
* Sâd 28: 26
"Birgün" tarihçiler benim yaptıklarımı biçimsiz kelimelerle yazacaklar ve ayıplayacaklardır. Fakat onlar o kuru kamışı mürekkebe daldırıp akıllarına geleni çiziktirenler, dört bin değil, dört kere yüz bin değil, dört yüz bin kere yüz bin baldırı çıplağın bir TÜRK' ün aşık kemiğine değmeyeceğini bilseler benim yanmış Türk köyleri, kazığa vurulmuş Türk kadınları, duvara mıhlanmış Türk çocukları önünde ciğerimin nasıl yandığını sezseler biraz insaf ederler, beni kötülemezler...
Ulu Cihangir Timur
Pîrim Ebû Bekir Taybâdî bana yazmıştır ki; "Ey muzaffer Timur! Devlet işlerinde şu üç şeyi ihmal etme: Birincisi istişâre, İkincisi sabır, üçüncüsü sağlam ve uyanıklıkla iş yapma. Çünkü istişâresiz giden saltanat yolu yanlış, sonu pişmanlık olur. Saltanat işlerini yürütürken hiçbir şeyi istişâresiz yapma ki, pişmanlık duymayasın. Şunu da bilmen gerekir ki, saltanat işlerinin tamı tamına yarısı bu yolda karşılaşacağın her türlü zorluğa sebat göstererek sabretmektir. İkinci yarısı ise, bazı şeyleri bilip bilmezlikten, görüp görmezlikten gelmektir. Kısacası, her işte sebat ve sabır göstererek uyanık olup, bahadırlık yaparsan, bütün işleri başarabilirsin. Vesselam.”
İlk önce elimize alıp iki-üç günde bitireceğimiz kitaplardan olmadığını belirtmem lazım.
Ben çoğu yerde altını çizdiğim, araştırdığım için bitirmem uzun sürdü. Mükemmel ötesi bir kitap bu. Timur'u anlamak için kendi düşüncelerini görmek için okunmalı.
Başbuğ'luk, siyaset, fetih konusunda eline su dökülemez. Hayranlık seviyem bir kat daha arttı.