kurtuluş savaşı gazilerinin benim kuşağımı çok etkilemesi olağan sayılmamalı mıdır? biz, savaşın hemen ertesinde cumhuriyetin ilk yıllarında doğanlar, o efsane içinde büyüdüğümüzden nerede göğsü istiklâl madalyalı bir yaşlı gazi görsek, ilgileniriz. bir bakıma, çalar saat'in miralay 'topal' rıza'sı, sırtlan payı'nın miralay 'ayı' ferid'iyle devre arkadaşıdır, aynı 'serencam'ı yaşamış, aynı tehlikelerden geçmiş, günün birinde ölüm gelip de kapılarını çalınca, aynı şeyleri hatırlamışlardır, çalar saat, bir kuvayı milliye gazisinin kişiliğinde kurtuluş savaşının, istiklâl-i tam esprisinin estetik özetidir, o adamların büyük bir iş yaptıklarına çocukluğumda da inanırdım, yine inanırım, ne yazsak, ne çizsek haklarını ödeyemeyiz.
Alegori nedir? | Kurmaca Metinlerde Alegori Kullanım Örnekleri
Alegori, kurmaca metinlerde gerçekliğin içinde yer alan toplumsal sorunları, sistemin yarattığı meseleleri ve insan doğasının aksak yanlarını sembolize ederek anlatılmasıdır. Bu kavramın tarihi çok eskilere dayanmakla birlikte özellikle 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında en yetkin örnekleri verilmiştir.
Alegorik metinlere örnek olarak Dünya edebiyatında Robert Louis Stevenson'ın Dr. Jeykll ve Mr. Hyde, Franz Kafka'nın Dönüşüm, Goerge Orwell'in Hayvan Çiftiği, William Golding'in Sineklerin Tanrısı ve Jose Saramago'nun Körlük adlı eserleriyle Türk edebiyatında özellikle Yaşar Kemal'in Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca adı kitabını gösterebiliriz. Ayrıca Aziz Nesin'in Yeşil Renkli Namus Gazı adlı öyküsü de alegorik bir metin olarak değerlendirilebilir.
Alegori kavramını detaylıca anlattığım videoyu izlemek için: youtu.be/85sYS7ymHqc
Ebu'l-Gâzî'ye göre Tumana (Tümene) yahut Tu-muen İl-han dokuz çocuk bırakmıştır. Birinci oğlu Zarsu (Çarsu)'dan Butakin (Butekin), Urut (Urutt), Mankat (Mankatt) adında çocuklar dünyaya gelmiştir ki üçü de aynı isimde birer aşîret kurmuşlardır.
İkinci oğlu Janinşur-Tumanzu da bir aşîret kurcusudur.
Üçüncü oğlu Samkazun (Samkecun) (Samcazun)'dan Badurcin (Badurgin) aşîreti peyda olmuştur.
Dördüncü oğlu Batkılki Budat (Budatt) aşîretinin kurucusudur. Beşinci oğlu Kabul Han (Cabull) Cengiz Han'ın ceddidir.
Altıncı oğlu Kazuli (Kaculi) (Cazuli) 'den Jedemzi Barlass (İrdemci Barlas) dünyaya gelmiştir ki Barlas (Berlass) aşîretinin reisidir. Timurlenk bu aşîrete mensuptur. "Barlas" bir ordu kumandanı demektir.
Yedinci oğlu Udurbajan (Ordu-bayan), Kajumlar (Kacumlar) (Cazums) aşîretinin babasıdır.
Sekizinci oğlu Balzar (Balcar) Oğlan Oyulotlar (Oulyotlar) (Oilots)'in kurucusudur. "Oğlan" Moğol lisanında "topal" manâsınadır.
Dokuzuncu oğlu Olzingan (Olcingan) (Olzingan) Basut (Bassutts) yahut Jetsuç (Yessut) (Yessutz)'ların babasıdır. Olzingan "ateşin [ocağın] başında uzun müddet oturmuş adam” demektir. Bir ailenin en küçük çocuklarına bu isim verilir. Kabul Han pederinin yerine geçti. İhtimaldir ki Çinlilerin Ko-lo dedikleri hükümdar aynı isimdedir./Dipnot/
Sayfa 437 - Ötüken Neşriyat, 2. Baskı:2019 - I. CİLT
