Ziya Gökalp derdi ki:
"Bizler Güney Amerika hükümet şekline dayanıyoruz. Padişahlar geldi geçti, bundan sonra bir paşadan öbür paşanın eline düşeceğiz."
Şuna inanmak gerekir ki, komünizm bile insanlar arasında ayrılık yaratan, din, ırk bakımlarından olmasa da, başka bakımlardan, insanlara zulmeden bir sistemdir.
Mustafa Kemal Paşa da, bu günlerde, Sovyet sistemini merakla izlemesine karşın ondaki bu duygu, bir idealden çok, her çeşit olasılığı incelemeye dayanıyordu.