Enver Paşa'ların Almancılığı Allahüekber Dağı'ndaki talihsiz 'Erzurum Fatihliğine', Kanal seferine ve giderek memleketin kesinlikle parçalanmasına yol açacaktır.
Bu fermanlar ve 1876'da imzalanacak olan Berlin Anlaşması'yla Osmanlı Devleti Avrupa'nın adeta vesayeti altına girmekte, kendini yabancı dostların himmetine teslim etmektedir.
Osmanlı zenginlerinden ümidi kesen I. Abdülhamit 'Cenab-ı hak layıklerini versin' diyerek Şeyh-ül İslam'dan fetva alacak ve 'dış borçlanma'yı tarihimizde ilk olarak deneyecektir.