Eğer hayvanlara özgü usa aykırı davranma kapasitemiz, ussal olarak davranma insancıl giziş-gücümüz üzerinde öncelik kazanırsa ve toplumsal gelişim bir olgunlaşma tarihi yerine sadece bir Vakayiname (Chronicles) topluluğu olursa, ussal bir topluma ulaşma mücadelesi için hiçbir temel kalmaz.
Ya usa aykırı olanın gücünü, insani davranış üzerine yerleştirerek ve kültürleri birbirinden ayıran sonsuz farklılıkları vurgulayarak tarihi göreceleştirceğiz, ya da farklılıklarını kabul ederken, çeşitli kültürlerin dikkat çekici tutarlılığının üzerinde duracağız ve benzerliklerinden genelleme yapacağız.
Anlamını kavrayamadığım bu dünya gerçekte uçsuz bucaksız bir usa aykırılıktan başka bir şey değil. Bir kez olsun, "işte bu açık" diyebilsek, her şey kurtulmuş olur.
İnsanoğlunun çalışma, bilgi ve medeniyet sahasında elde edilmiş her şeyin en büyüğü, en güzeli buradadır. Tanrı’nın gözde yaratık olarak yarattığı insanlığın layık olduğu değer ve saygının derecesi buralarda görülmelidir.