Çelişmelerle dolu insandır uygar kişi.
(Pek öyle 'tutarlı olmaya da çalışmaz — tam tutarlılık, kuruluk gibi gelir ona. "Yıldızdan yıldıza bir tutam mantık" yeter ona.)
Sayfa 54
"Uygar kişi rahatsız insandır : sürekli huzur bulmağa çalışır, ama —bir noktada dursa, huzura ulaşır gibi olsa, o noktada oluşan konumu onu başka bir noktaya götürür; yani, yine, huzursuzluğa..."
Sayfa 52Kitabı okudu
Uygar kişi acı çeken insandır. Ama 'üzüntü' değildir bu; bir
"vah vah" değil. Dünyanın temelden bozuk olduğu duygusu gelir uygar kişiye zaman zaman - o zaman acı çeker. Üzüntüden çok da kızgınlıktır duyduğu.
Modern toplum için her cinayet bir hukuk konusudur. Cinayet işleyen kişi toplumu bir arada tutmaya yarayan bağları, hukuku ihlal etmiş, insanlığa karşı affedilmez bir suç işlemiş sayılır. Bu nedenle hep katillerin insanlık dışı canavarlar olduğu, kana susadıkları, gözlerinin döndüğü varsayılır. "Normal" insana katillik bir türlü yakıştırılmaz. Elbette dışa karşı "normal" davranan soğukkanlı "sapık" katiller hariç. Katilin akli dengesinin yerinde olmadığı saptanırsa bu durumda katil akıl hastanesine gönderilir. Çünkü bu durumda katil uygar dünyanın kriterlerine göre yargılanamamaktadır.
Planlı cinayet işleyenlere karşı ise hukuk acımasızdır. Ancak duruşmalarda iyi hali görülenlere, pişman olanlara karşı hukuk toleranslı davranır. Bazı durumlarda toplumun adalet duygusuyla var olan hukuk sistemi arasındaki farklılık nedeniyle toplum katili korur.
Bazen de tersine devlet güçleri katili linç edilmekten kurtarır, adalete teslim eder.
Bir toprak parçasının etrafını çitle çevirip "Bu, bana aittir!" diyebilen, buna inanacak kadar saf insanlar bulabilen ilk insan, uygar toplumun gerçek kurucusu oldu. Bu sınır kazıklarını söküp atacak ya da hendeği dolduracak, sonra da hemcinslerine "Bu sahtekâra kulak vermekten sakının! Meyvelerin herkese ait olduğunu, toprağın ise kimsenin olmadığını unutursanız, mahvolursunuz!" diye haykıracak olan kişi, insan türünü nice suçlardan, nice savaşlardan, nice cinayetlerden, nice yoksulluklardan ve nice korkunç olaylardan esirgemiş olurdu!
Sayfa 133Kitabı okudu
