Kız çocuğu okula mı gidermiş!
Ve işte o gün,
bir kız çocuğu kaderin yol ayrımında doğru yöne yürümeye başladı.
Köyde benden başka okula giden kız neredeyse yoktu.
Bir elin parmakları kadar bile değildi..
Bu haber kısa sürede yayıldı.
Köyün imamı vaazlarında kıyameti koparmaya başladı:
“Kız çocuğu okula mı gidermiş! Başımıza taş yağacak!”
diyordu her fırsatta. Cemaate korku salıyor,
babamı da hedef tahtasına oturtuyordu.
Köylüler önce fısıltıyla, sonra yüksek sesle konuşmaya başladılar.
Babamı ayıplıyor, arkasından konuşuyorlardı.
Sırtı her gün biraz daha kamburlaşıyor,
gözleri sessizce uzaklara dalıyordu.
Ve sonunda…
Babam dayanamadı.
Bizi alıp Ağrı merkeze taşıdı.
Biliyor musunuz,
Bu taşınma, sırf benim için yapılmış bir fedakârlıktı.
Bunu yıllar sonra daha iyi anladım
“Birden aklına çocukken sirke gidip de filleri ilk gördüğü gün geldi. Üç tane fil vardı ve bu altı tonluk canlıların kaçmaması için ayaklarına ince birer halat bağlamışlardı sadece. Nava’nın aklı karışmıştı. Babasına neden hayvanların ipleri koparmadıklarını sorduğunu hatırlıyordu.”
“Bu koşullanmalarla ilgili bir şey,” diye açıkladı babası.
“Filler daha bebekken kalın demir zincirlerle bağlanırlar. O ilk aylar boyunca da ne kadar çabalarlarsa çabalasınlar, bu zincirleri kıramadıklarını görürler.”
“Ama ipler zincirlerden daha ince,” dedi Nava. “Filler ipleri koparabilir.”
“Evet. Ama eğiticiler filler zincirleri kıramayacaklarını öğrenene kadar ip kullanmazlar. Bak Nava, aslında o filleri orada tutan ipler değil, kendi akıllarındaki koşullanma. İşte bu yüzden bilgi önemlidir. Eğer bir şey yapabileceğini düşünürsen, aslında bu mümkün olmasa bile yapabildiğini görürsün. Eğer yapamayacağını düşünürsen, o zaman da çoğunlukla yapamazsın, çünkü denemezsin bile yapmayı.”
