Mevlana'nın şiirinde belli kavramlar
Belli kavramlara bağlanarak şiir düzenlemek İslam yazınının İran kaynaklı bölümünde bir gelenek niteliği taşır. Bu kavramlar ele alındığında şiirin hangi konuyu işleyeceği kolayca anlaşılır. Yalnızca Firdevsi'yi bu geleneğin dışında tutmak gerekir. Onun şiirinde geçen kavramlar sevgiden çok yiğitliği, savaşı, insan gücünü, başarı tutkusunu
Sustuğun yerde insan katlolur
Kana bulanır kitap, ışıklar kan kokar
Kentin yüreği yanmazsa ey oğul
Türküler diyarı büsbütün viran olur
Sayfa 118Kitabı okudu
Medeniyetimiz yok ki tahkir edeyim. Ziya Paşanın dediği gibi , sizin tahkir ettiğiniz küfür diyarı mamureler, kaşanelerle dolu mülki islam baştan başa virane.
Halê Welat
Divê tu zanibî, ev bûne sê sal
Min nedît xwîşk û bira, xelkê di mal
Ne me dît axa welat, pîra dîyan,
Ne vexwar kewsera gewr ava çîyan,
Dipirsî îro ji min halê welat,
Dê bêjim jê diçin sed agir û pêt,
çi çîya, deşt û newal, rêl û zimag,
çi bajar, gund û kelat avahî pag,
Heya bi dar û çîya kuç û zinar,
Bi girîn, kezeb ji min anîn xar.
Ne kêzan, ne
"Hüzünlenmeyen kalp, virane ev gibidir."
/Mâlik ibni Dînâr
Sustuğun yerde insan katlolur
Kana bulanır kitap, ışıklar kan kokar
Kentin yüreği yanmazsa ey oğul
Türküler diyarı büsbütün viran olur
