Tanrı, varlığının gerektirdiği biçimde herkesi yaratmış, niteliğini, mahiyetini, iradesini, hayrını ve şerrini, iyilik ve kötülüğünü önceden belirleyip alnına yazmış olup insan dünyaya geldiğinde, ilahi dilemenin belirlediği şeyin dışına çıkamaz ve başka bir şey olamaz. Burada da insanı insandan önce var olan bir belirlenime feda etmektedirler.
Sayfa 32Kitabı okudu
Enver Paşa ilk sözü Talat Muşkara'ya verdi. Komitacı Talat Bey uzun, ayrıntılı ve hırslı bir açıklama yaptı. Konuşması şöyle özetlenebilirdi:
-Şu anda yalnız İstanbul'da 29 gizli şubemiz, birçok ilde silahlı teşkilatımız var. Her şey hazır. Artık beklemeye de gerek yok, merhamete de. Gerektiğinde kan dökmekten çekinmeyelim. Hemen harekete geçelim.
Dr. Nazım destek verdi:
-Aynı fikirdeyim. Neden bekleyelim ki? M.Kemal'den mi korkuyoruz?
Enver Paşa, Hafız Mehmet Bey'e döndü:
-Siz ne düşünüyorsunuz Hafız Bey?
Hafız Mehmet Bey Anadolu'nun havasını biliyodu:
-Paşam, ben farklı düşünüyorum. Hemen hareket geçmemiz doğru olmaz.
Bu açıklama Talat Bey'i hayal kırıklığına uğrattı:
-Hayrola Hafız Bey? Ankara seni de mi Kemalist yaptı?
Hafız Mehmet Bey kızdı:
-Ne münasebet? Ama düşman Ankara yolunda. Bence savaşın sonunu beklemeliyiz...
Dr. Nazım, Hafız Bey'in sözünü kesti:
-Beklemek doğru olmaz. Ya savaşı M.Kemal kazanırsa?
Tartışmaya karışmak istemeyen Halil Paşa yüreğini dizginleyemedi, ayağa kalktı:
-Ne olur kazanırsa? Onun kazanması Türkiye'nin kazanması demek değil mi?
-Ama o zaman iktidara geçemeyiz.
Halil Paşa, İttihat ve Terakki iktidarının en önemli yöneticilerinden biri olan bu heyecan adamına hayretle baktı. İktidarı her şeyden çok seviyordu. Bu tür siyasetçiler iktidarda olmanın verdiği güce ve saygınlığa taparlardı.
-Doktor, iktidar hırsı senin vicdanını karartmış.
Sayfa 357Kitabı okudu
Kebikeç, kitapları her türlü haşerattan, yangından, nemden koruduğuna inanılan cinin ya da meleğin adıdır. Koruması için kitaba "ya kebikeç", "medet ya kebikeç". veya "ya hafız ya kebikeç" yazılırmış. İslam ansiklopedisine göre; Süryânîce’de haşeratı yok etmekle görevli bir meleğin veya kitap kurtları şeyhinin adı.
Okulda Şercanji denen bir oyun oynardık - bir tür şiir yarışması. Farsça öğretmeninin gözetiminde yapılır,aşağı yukarı şöyle gelişirdi : "Sen bir şiirden bir dize söylersin, rakibin de altmış saniye içinde, senin ağzından çıkan son harfle başlayan, bir başka dize söylemek zorundaydı.Sınıftaki herkes beni takımına almak isterdi, çünkü on birime bastığımda Hayyam'dan, Hafız'dan ya da Rumi'nin ünlü Mesnevi'sinden düzinelerce dizeyi ezbere biliyordum. Bir keresinde, bütün sınıfa karşı tek başıma oynadım ve kazandım. O akşam bunu Baba'ya anlattım; başını sallamakla yetindi. " Güzel," diye mırıldandı. İşte babamın kayıtsızlığından kaçıp, ölmüş annenin kitaplarına sığınmam, böyle oldu. Bir de Hasan'a, elbette. Bulduğum her şeyi okuyordum. Bir de Hasan'a elbette. Bulduğum her şeyi okuyordum; Rumi, Hafız,Sadi, Victor Hugo, Jules Verne, -Mark Twain, Ian Fleming.
Sayfa 20Kitabı okudu
