Yabancı Kökenli Kelimeler.
Esasen vokabüler üzerinde durmak, yani, yerleşmiş kelimeleri 'Arapçadır' diye atmaya kalkmak, sadece cehaletle kabil-i izahtır. Fransızcada aslı Fransızca olan kelimelerin sayısı yüz elliyi geçmez.
Sayfa 53
Güneş Dil Kuramı
Türkçenin söz varlığını, başta Arapça ve Farsça olmak üzere yabancı dillerden geçen kelimelerden arındırarak özleştirme hareketi, diğer bir deyişle “Dil İnkılâbı”, Tanzimât ile başlar ve bilhassâ Cumhuriyet ilan edildikten sonra Atatürk’ün özverili çalışmalarıyla hızlı bir şekilde devam eder. Başlatılan bu hareket, sadece yabancı dillerden geçen
Derin sularda yalnız bir mümin: Garaudy 1
Yıldız Ramazanoğlu son aylarda Roger Garaudy okumaları yapmakta idi. Okumalarının sonucunda Garaudy’nin Türkçedeki mütercimi Cemal Aydın ile uzun, dolu dolu bir söyleşi gerçekleştirdi. Garaudy üzerine yapılmış bu derinlikli ve ne yazık ki bir “ilk” olan önemli söyleşiyi sizlere sunuyoruz.
Cemal Aydın, 1948 Isparta, Şarkikaraağaç doğumlu. İstanbul
"Uyduruk" veya "yaşayan" Türkçe!..
- 20 sene önce, "uyduruk Türkçe" yanlısı uyduruk adamlara mukabil, "Yaşayan Türkçe" tekerlemecisi uyduruk adamlar için, "Türkçe mesele konuşarak yaşar!" demiştim. Yoksa basit hayvanî ve nebatî ihtiyaçlar çerçevesinde konuşacaksan, öyle desen ne olur, böyle desen ne olur. Keyfiyet bu olduktan sonra, lûgat hafızı
Sayfa 96 - İBDA YayınlarıKitabı okudu
Zengin bir dil, zengin bir düşünce, canlı bir zihin yapısı, sağlam bir bilim ve kültür demektir. Hatta dini bile kuvvetlendiren bir imkândır. Çünkü kelime gücü ifade gücü demektir. İfade arttıkça hem anlayış hem de anlatış güçlenir.
O halde dilimizin içine başka dillerden çok sayıda kelime geldiyse buna hemen zaaf diyemeyiz. Çünkü o kelimeler
Sayfa 218Kitabı okudu
Türkçülere göre, Öztürkçeciler daha dilden çıkarılan kelimelerin seçilmesinden başlayarak Türkçeye “zarar” vermeye başlıyorlardı. Türkçeye Arapça ve Farsçadan girmiş olmasına rağmen yüzyıllardır kullanılan ve Türk köylüsünün bile ağzından düşürmediği kelimeleri atıyor, bu kelimelerin yerine de çoğu “uydurma” olan Türkçe
kelimeler koyuyorlardı. Ancak, Batılı dillerden Türkçeye giren kelimelere
dokunmuyorlardı. Sançar’a göre, demek ki, buradaki amaç dili yabancı kelimelerden
temizlemek değil, Türkçedeki doğu kökenli kelimeleri tasfiye etmekti. Türkçüler için
Öztürkçecilerin dilden tasfiye ettikleri Türkçeleşmiş kelimelerin yerine dile
yerleştirmeye çalıştıkları kelimeler de “sorunluydu.” Meselâ Nejdet Sançar’a göre,
“örneğin” kelimesinin aslı Ermenice “ornagın”dı. Öztürkçeciler bu kelimeyi biraz
incelterek Türkçeye sokmuşlardı. Süleyman Aksoyalp ise “gerçek” ve “gerçeklik”
kelimelerini eleştiriyordu. Ona göre “gerçeklik” kelimesinin karşılığı “hakikat”ti.
Halbuki insanlar “gerçeklik” yerine “gerçek” kelimesini kullanmaktaydılar, ki bu
kelimenin karşılığı “hakikî”dir. Bu itibarla “memleket gerçekleri” yerine “memleket gerçeklikleri” demek lâzımdır. Çünkü burada söylenmek istenen “memleket
hakikatlari”dir, “memleket hakikîleri” değil
..., dilimize yerleşmiş yabancı kökenli sözcüklerin bizim tarihimizde özel bir durumu bulunduğunu da hiçbir zaman unutmamak gerekir. Türk Dilini Koruma ve Geliştirme Cemiyeti'nin kesinlikle bildirdiğine göre, atalarımız, savaşçı bir ulusun kahramanları olarak, tüm o yabancı sözcükleri fethetmişlerdir: "Türk dili, daha ilk çağlardan beri alelâde bir kavim ve kabile insanı, hatta köşesinde kalmış, basit bir millet dili olarak değil, tam mânasıyla ülkelere ve medeniyetlere hâkim bir imparatorluk lisanı halinde kurulmuş ve öyle gelişmiştir. Milletimiz başka milletlere yalnız kılıç kuvvetiyle değil, dil, kültür ve kafa kuvvetiyle de hâkim olabilmek için fethettiği bu kelimeleri, kendi millî zevki, millî grameri, dil musikisi velhasıl millî uslûbiyle işleyerek hem ses hem mâna bakımından Türkçeleştirilmiş kelimeler halinde kullanılmıştır"
Sayfa 56 - Can
