Şüphelerin romanı Yalnızız... adıyla müsemma olan hikayesi, yazarın fikri hayatını Samim karakteri ile deklare etmesi ve nice güzellikleri barındıran bu roman, biraz uzun olması sebebiyle bazen rahatsız edici olsada Peyami Safa’nın kalemi Türk romanın en yaratıcı kalemlerindendir. Kendi özeleştirilerinizi de aklınızda toplayacak bu eseri dikkatle inceleyiniz.. :)
Sevgilisinden 'yalan' kavramından dolayı ayrılan Samimle başlayan kitap, yalnızlığın içinde yaşama hamleleriyle devam eder. Kitabın olaylar ve gidişatı; toplumla, aile hayatı, yaşamdan kesitler, ilişkilerle gelişen, doğu-batı, geleneksel, olması istenen yaşam düşünceleriyle bağdaşır.
Samim' in ütopik hayat düşüncesi Simeranya notları öyle güzel tahlil ve bizleri içeren düşüncelerdi ki, keşke dedim Simeranya ütopyası zihinlerde değilde toplulumuzda olsaydı.
Kitabı okurken, Goethe, Rilke, Proust alıntıları da görmek çok iyiydi.
Harika betimlemeleri ve insanı özümseyerek aktardığı kişilikleriyle bizleri çok iyi yansıtan, çok doyurucu bir eser okudum.
''... büyük kalabalıkların ortasında, insan denilen sosyal mahluk, kendi... Kendi iç dünyasının mahbusu halinde, şifasız bir yalnızlığa mahkum.''
“Yalnızız” benim okuduğum ilk Peyami Safa kitabı. Kitaba başlarken güzel olduğundan şüphe etmeyerek başlamıştım zaten ama böylesine zevk alacağımı tahmin etmemiştim.
Kitabın üslubu beni en etkileyen noktasıydı. Peyami Safa bu kitabın genelinde edebi bir şölen oluşturmuş, zaman zaman en basit düşünceyi dahi o kadar zarif ve imgeli kurmuş ki öfkenin olduğu anda bile insanın kendisini naifce ifade etmesine imkan olduğunu gösteren cümlelerini defalarca okudum. Kitabın yazılış dönemi sebebiyle kitapta, eski Türkçe ve Arapça kelimeler kullanan yazar, kelime hazneme çokça kelime ekledi-kitap okumanın en güzel yanlarından biri-
Kitaptaki baş karakterler Selmin, Samim, Besim ve Meral.
Selmin, kitabın başında olay örgüsünü kendi üzerine saracakmış gibi görünse de kitabın büyük çoğunluğu Samim ve Meral’in ilişkisi, duygu durumları ve medcezirleri üzerinde duruyor.
Samim karakteri; iç aleminde derinliği olan, farkındalık sahibi, dürüst, dengeli, sabırlı, mütevazi ve anlayışlı bir adam. Kitapta en çok onun mutlu olmasını istedim ve bekledim.
Meral karakteri ise Samim’in tam tersidir. Daima varlıklı ve gösterişli bir hayatı tasavvur etmektedir. Paris’te, arkadaşı Feriha ile birlikte plansız ve çabasız bir hayatın yolunu gözlemektedir. Paris’e gitmekle Samim arasında ikilemde kalan Meral kendi kaderini çıkmaza sürüklüyor.
İnsan ruhunun derinliklerine ve nefsine inen, psikolojik analizlerin peşini bırakmadığı ve üslubuyla akıcı ve zarif olan “Yalnızız” her insanın okumasına değer bir roman.
469 syf.
9/10 puan verdi
Sondan alıntı "bu işte yakıcı ve boğucu yalnızlık korkusu, bu müthiş fobi, ferdiyetler nizamı üstüne kurulmağa doğru her gün biraz daha fazla giden yeni nizamların Ben ler arasındaki mesafeleri açarak ruhların birbirine intikallerini ve kaynaşmalarını mümkün kılan polipsişik bir havadan onları mahrum etmesidir.
Yani bak büyük kalabalıkların ortasında insan denilen sosyal mahluk kendi.. kendi iç dünyasının mahbusu halinde şifasız bir yalnızlığa mahkum. Anlatabiliyor muyum? Bu.. Bu egosantrik insan telakkisi bütün aşkları anlaşmazlığa düşüren ve kine çeviren ters bir disiplin doğurmuştur. Yalnızım evet herkes yalnızdır,yalnızız. Bunun geçen asırdaki edebiyatta yeri çok zengin. "
Toplumun benimsediği yanlış fikirlerin bireyler üzerindeki zararlı etkileri, bireylerin zararlı davranışlarının toplumu sararak adeta durumu kanserleştirmesi kitapta başarı ile işlenmiş.
O tarihlerde İstanbul un istanbullu nun hali bu muydu, topluma bu içeriği vermek (karakterlerin hayatları) doğru mu, tereddütlü.
Samim karakterinin tahlilleri ve düşünce derinliği insana kesinlikle çok şey katıyor. Roman türünün insana akıcı keyifli bir okuma sunmasının yanı sıra, ufuk katan bir eser.
Peyami Safadan ilk kitabımım. Türk edebiyatında İnsan psikolojisi üzerine yazılmış en iyi eserlerden birisi bence bu kitap. Bu tür kitapları okumayı daha çok sevdiğim için; neden bu kadar geç kalmış olmama anlam veremiyorum haliyle .. .
. .
Kurgusuna bir şey diyemeyeceğim ama derin ruh tahlilleri, karakterleri, insana dair tespitleri ile epey etkileyici buldum. Hayalî ülke simeranyanın da tadı damağımda kaldi. Keşke böyle bir kitap da yazsaymış Peyami Safa, büyük bir hazla okurdum..
.
. Yazar, bu son romanını 1951 yılında kaleme almış. Arka kapakta da belirtildiği üzere eserde, batılılaşma sürecinin, toplum üzerinde yarattığı uyumsuzluk ve bunun sıkıntısı olarak kalabalık içinde yalnızlaşma; ruh beden, madde mana, idealizm materyalizm gibi ikilemlere yer verilmiş..
Peyami Safa .. Yalnızız kitabı tam anlamıyla bir şaheser. İnsan psikolojisini derinlemesine anlayan bir adamın inanılmaz gözlemleri karşısında hayret ediyorsunuz. Akıcı ve etkileyici anlatımıyla kitabın sonuna ne zaman geldiğinizi anlamıyorsunuz. Muhakkak okunması gereken Türk edebiyatının başında gelen eserlerinden biridir.