En çok istediğim nedir, biliyor musun?Hayatımda bir kez olsun istediğimi düşünebilmek, istediğimi söyleyebilmek ve yapabilmek. Ama sağcı ve solcu peygamberler başımıza türediğinden bu yana böyle davranmak, her türlü cinayetten daha büyük bir suç sayılıyor.
"Gülümsüyorsunuz, " dedi. "Ve çok sakinsiniz. Neden bağırmıyorsunuz? "
Graeber, "Bağırıyorum, " diye karşılık verdi. "Yalnız siz duymuyorsunuz. "
Ne kaldı ki, diye düşünürken büyük bir korkuya kapıldı. Yok olunca, kendinden ne kalacaktı acaba geriye? Bir-iki insanın, sağsalar anasının babasının, birkaç arkadaşının, belki de Elisabeth’in kafasında, ne kadar yaşayacakları belirsiz, unutulmaya yargılı kırık dökük anılardan başka hiçbir şey! Aynaya baktı. Daha şimdiden tüy gibi hafiflediği, inceldiği, gölgeleştiği, tulumbaların emip boşalttığı bir hücreye döndüğü kuruntusuna kapılmaya başlamıştı. Ne kalıyordu ki geriye? Neye tutunup, nereye demir atabilecek, nereden dayanak alabilecek, hepten yele kapılıp savrulmamak için geçmişle bağlantı kuran ne bırakabilecekti geriye? Hiç.
İnsanı, ancak basit şeylerin düş kırıklığına uğratmadığını öğrenmişti...
"Korkmuyorsun demek? "
"Ben korkacağım kadar korktum. Yeni korkulara karnım tok artık. "
"Doğrusu, ben senin kadar iyimser değilim. İnsan birini sevince, önceden aklına bile getirmediği yeni yeni korkulara kapılıyor. "
"Hiç kuşkuya düştüğünüz olmadı mı? "
"Elbette kuşkulandım. Hem de sık sık. Yoksa inanabilir miydim? "
"İnsan çoğu kez bir katilin her zaman ve her yerde katil olması gerektiğini, hiçbir zaman başka türlü olamayacağına inanıyor. Oysa yalnızca arada sırada ve yalnızca varlığının küçük bir parçasıyla katil olması, çevresini korkunç acılara boğmasına yetiyor da artıyor bile. Öyle değil mi? "
Neye inanmalıyız? "
"Tanrı’ya ve insanın ruhundaki iyiliğe. "
"Hiç kuşkuya düştüğünüz olmadı mı? "
"Elbette kuşkulandım. Hem de sık sık. Yoksa inanabilir miydim? "
"Korkmuyorsun demek? "
"Ben korkacağım kadar korktum. Yeni korkulara karnım tok artık. "
"Doğrusu, ben senin kadar iyimser değilim. İnsan birini sevince, önceden aklına bile getirmediği yeni yeni korkulara kapılıyor. "
"Haklısınız, " dedi. "Bir başkasına sormak, yine karar vermekten kaçmak demektir.