Hakkında
Murray Bookchin ( d. 14 Ocak 1921- ö. 30 Temmuz 2006) özgürlükçü sosyalist, siyaset felsefecisi, hatip ve yazar. Özgürlükçü sosyalist ve ekolojik düşünsel çizgide bulunan toplumsal ekoloji hareketinin kurucusu Bookchin anarşist gelenek ile çağdaş ekolojik bilincin sentezini kurması ile dikkatleri üzerine çekti. Bookchin siyaset, felsefe, tarih ve kentsel sorunlar üzerine iki düzine kitabın yazarıdır.
Bookchin radikal anti-kapitalist ve toplumsal özyönetimin sözünü esirgemez savunucusu idi. Yaşam alanlarının özgürlükçü özyönetimi üzerine yazıları ile Yeşil Hareket ve Reclaim the Streets gibi anti-kapitalist doğrudan eylem grupları üzerinde büyük etkisi oldu. "Derin ekoloji" ve "Sosyobiyoloji"nin biyolojik gerekirci düşünceleri gibi, yaşam merkezli felsefelerin sağlam eleştirilerini yaptı, ve Charlene Spretnak gibi "New Age" Yeşilleri üzerine eleştirisi 1990'larda Amerikan Yeşil hareketini etkileyen bölünmelere neden oldu.
Bookchin göçmen Rusya yahudisi olan Nathan ve Rose (Kaluskaya) Bookchinlerin çocuğu olarak New York'ta doğdu, ve Marksist ideolojiyle çocukluğunda tanıştı. Komünist gençlik örgütü olan Young Pioneers'a dokuz yaşında katıldı. Fabrikalarda çalıştı ve Endüstriyel Örgütler Kongresi -Congress of Industrial Organizations- aracılığı ile çalışanların örgütlenmesinde görev aldı. 1930'ların sonunda, Stalinizmle yollarını ayırdı ve Contemporary Issues adlı yayını çıkaran bir grupla çalışarak Troçkizme yakınlaştı. Geleneksel Marksizm-Leninizm baskıları karşısında hayal kırıklığına uğrayan Bookchin 1950'lerde New York'ta Özgürlükçüler Birliği'nin kurulmasına yardım etti ve Anarşist oldu.
1950'ler ve 1960'lar boyunca, Bookchin işçi olarak aralarında demiryollarında yükleme işçiliğinin de bulunduğu birçok işte çalıştı. 1960'ların sonlarında Manhattan'da 1960'ların muhalif bir enstitüsü olan Özgür Üniversite'de ders vermeye başladı. Bu ona Mahwah'da -New Jersey- bulunan Ramapo Devlet Koleji'nde öğretim görevi kazanmasını sağladı. Aynı zamanda, Vermont'da Goddard Koleji bünyesinde 1971 yılında kurulan Toplumsal Ekoloji Enstitüsü'nün kurucuları arasında bulundu.
Our Synthetic Environment(Sentetik Çevremiz) adlı kitabı 'Lewis Herber' takma adı ile Rachel Carson'un Silent Spring (Sessiz Bahar) kitabından altı ay önce yayınlandı, kitabında çevre sorunlarını geniş çaplı ele aldı fakat siyasi radikalizmi nedeniyle çok az ilgi gördü. Çığır açan makalesi "Ekoloji ve Devrimci Düşünce" ile ekolojiyi radikal politik kavram olarak ortaya attı. 1960'ların diğer makaleleri, ekolojik teknolojiler konusunda yaratıcı düşüncelere öncülük etti. Birleşik Devletler'de birçok yerde verdiği derslerle, muhalif kültürün ekoloji kavramını geniş kitlelere tanıttı. 1969 yılında yazdığı yaygın olarak tekrar tekrar basılan makalesi 'Dinle, Marksist!' ile Demokratik Bir Toplum için Öğrenciler' grubunu, Marksist bir grubun onu ele geçirmesine karşı uyardı fakat sonuçsuz kaldı. Bu makaleler ve önemli etkiler yaratan diğer 1960-dönemi makaleleri Post Scarcity Anarchism (Kıtlık Sonrası Anarşizm) adlı eserde bir araya getirildi.
The Ecology of Freedom (Özgürlüğün Ekolojisi) 1982 yılında yayınlanan kitabı, Birleşik Devletler ve diğer ülkelerde ortaya çıkan ekolojik hareketler üzerinde derin etkilerde bulundu. Kentleşmeden Şehirlere (İlk olarak Kentleşmenin Yükselişi ve Yurttaşlığın Düşüşü adı ile yayınlandı) adlı kitabında politik felsefesini etkileyen ve özgürlükçü yerel yönetim kavramının uygulamasını tarif eden demokratik gelenekler üzerinde iz sürdü. Yirmi yıllık arkadaşı Janet Biehl tarafından yazılan daha ufak bir çalışma, Toplumsal Ekoloji Siyaseti kısaca bu düşünceleri özetler. 1999 yılında, Bookchin anarşizm ile bağlarını kopardı ve düşüncelerini komünalizm düşüncesi çerçevesine oturttu. Politik yazıları yanında, diyalektik naturalizm olarak adlandırdığı felsefi düşünceleri hakkında da geniş bir şekilde yazılar yazdı. Hegel'in, değişimin ve büyümenin gelişimsel felsefesini açıklığa kavuşturduğu diyalektik yazıları, Bookchin'e göre, onlara yaşayan -organik- hatta ekolojik yaklaşımı ödünç vermiştir. Sonraki felsefi yazıları, hümanizm, rasyonellik ve Aydınlanma'nın idealleri üzerine vurguda bulunur.
Önemli son yayınlanmış çalışması, dört ciltlik, Avrupa ve Amerikan devrimci hareketler içindeki özgürlükçü-liberter etkinin tarihi üzerine olan Üçüncü Devrim adlı eseridir. Ramapo'dan emekli olduktan sonra Bookchin Hoboken'dan -New Jersey- Vermont'a gitti ve zamanını yazılarına ve tüm dünyada gerçekleştirilen konferanslara adadı. 2004 yılına kadar ISE'de eğitim vermeye devam etti.
Bookchin, 2002'den beri kalbindeki ağrılardan sürekli şikayetçiydi. 2005'in Haziran ayından sonra ağrıları bitti. İyi olduğu konusunda haberler çıktı. Ancak 30 Temmuz 2006'da Burlington'da -Vermont- bulunan evinde 85 yaşında öldü. Yakınları, son zamanlarda tehditler aldığını ve otopsi yapılmasını istedi. Ancak otopsi yapılmadı ve ölüm nedenine 'kalp yetmezliği' dendi.
Unvan:
Amerikalı özgürlükçü sosyalist, siyaset felsefecisi, hatip ve yazar
Doğum:
New York, Amerika Birleşik Devletleri, 14 Ocak 1921
Ölüm:
Burlington, Vermont, Amerika Birleşik Devletleri, 30 Temmuz 2006
Okurlar
106 okur beğendi.
548 okur okudu.
27 okur okuyor.
776 okur okuyacak.
14 okur yarım bıraktı.
Kitaplar
Özgürlüğün Ekolojisi
9/10
Toplumsal Ekoloji Ve Komünaliz...
8.5/10
Ekolojik Bir Topluma Doğru
9.4/10
Toplumsal Anarşizm Mi Yaşamtar...
7.4/10
Toplumu Yeniden Kurmak
9.5/10
Toplumsal Ekolojinin Felsefesi
9/10
Geleceğin Devrimi
9.7/10
Kentsiz Kentleşme
8.2/10
İnsanlığı Yeniden büyülemek
9.7/10
Köylü İsyanlarından Fransız De...
8/10
1905'ten 1917'ye Rus Devrimler...
8.5/10
Modern Kriz
7/10
Spartakistlerden İspanya İç Sa...
8.4/10
Fransız Devriminden İkinci Ent...
8.5/10
Anarşizm Marksizm ve Solun Gel...
10/10
Kıtlık Sonrası Anarşizm
8/10
Sözler ve Alıntılar
''Eşitlerden oluşan bir toplumda, adaletin izleneceğinin kesin olduğu varsayıldı, çünkü hiç kimse geride kalanlar üzerinde egemenlik kuracak güce sahip olamayacaktı.''
Yazı öncesi kültürlerdeki insanlar, kendilerini "yaradılışın efendisi" olarak değil, doğal dünyanın parçası olarak görüyorlardı. Ne doğanın üzerinde ne de aşağısındaydılar, doğanın içindeydiler.
Hiyerarşik bir zihniyet, hayatın hazlarından vazgeçilmesini teşvik eder. "Aşağı" olanların ağır iş yapmasını, suçluluk duymasını ve fedakârlık yapmasını; onlara "üstün" olanlarınsa haz duymasını ve neredeyse bütün kaprislerini cömert biçimde doyuma ulaştırmasını haklı gösterir.
Bir adaletsizlik timsali olarak ''insan''
''İnsanın doğaya hakim olma anlayışı, tam da insanın insan üzerindeki gerçek tahakkümünden kaynaklanır.''
''Doğa, gittikçe farklılaşan ve karmaşıklaşan yaşam biçimlerinin birikimsel evrimidir.''
İletiler
Eğer biz imkansızı yapmazsak, olanaksız ile karşı karşıya kalacağız.
Murray Bookchin
Eski olan asla bütünüyle ortadan kaybolmaz, yeni olan şeyin içinde devam eder.
Murray Bookchin
Bir toplumun medeniyet seviyesi, kadınlara nasıl davranıldığına bakılarak anlaşılabilir..
Murray Bookchin
Yorumlar ve İncelemeler
bu toplum bir kader mi? dünyanın bugünkü durumu, mümkün olan yegâne durum mu? yoksa önceki kuşaklarca yapılmış tercihlerin sonucu mu?
ve en önemli soru: bugün ya da gelecekte yeni bir toplum mümkün mü?
bu kitapla Murray Bookchin, insanlık tarihini yeniden okumaya girişerek “yeni bir toplum” tasarısını ortaya koyuyor.
Bookchin’e göre, insanın insana tahakküm etmesi anlayışı, doğayı tahakküm altına alma anlayışından önce oluşmuş ve kabile hiyerarşileri, erkek-egemen avcı ve savaşçı toplulukları gibi yapılarla pekişmiştir.
bu tahakküm biçimleri zamanla doğaya da yansıtılmış ve sonuçta bugün karşımızda duran manzarayla, tükenmek üzere olan bir doğa, yırtılmış bir ozon tabakası ve gitgide yayılan sınai ve nükleer atıklarla başbaşa kalınmıştır.
Bookchin, insanlık tarihinde egemen olan her siyasal yapının özgürlükçü bir alternatifi bulunduğunu savunmaktadır: bugünün toplumunun da alternatifi vardır. katılımcı bir siyaset, yeniden yönetim, yaşanabilir küçük topluluklar oluşturulması, doğaya zarar vermeyecek hatta doğal bozuklukları onarabilecek teknolojiler kullanılması, insan ve doğa arasında uyumlu bir denge ve alışverişin kurulması gibi yaklaşımlar sayesinde, dünya, bugünkü gidişatının varacağı kaçınılmaz “kıyamet”ten kurtulabilir.
