Roger Chartier Posts
You can find Roger Chartier books, Roger Chartier quotes and quotes, Roger Chartier authors, Roger Chartier reviews and reviews on 1000Kitap.
Düşüncesizlikte doğuyoruz ve özne olabilemek çok çok küçük bir şansımız var. Herşeye özgürlük, özne, kişi vs. yakıştırması yapanları; toplumsal eyleyicileri, belirlenimciliğin uygulandığı yollardan biri olan özgürlük yanılgısına hapsettikleri için eleştiriyorum. Ve bütün toplumsal kategoriler içinde özgürlük yanılgısına en meyilli olan kategori entelektüeller kategorisidir; bu, sosyolojik bir paradokstur ve şüphesiz benim çalışmamın entelektüelleri sinirlendiriyor olmasının nedenlerinden biridir aynı zamanda.
“Egemen kültür, egemen sınıfın kültürüdür.”
Entelektüellerin nesnelleştirmesi gereken bütün şeyler, entelektüellerin düşüncelerini manipüle ediyor.
Bugüne kadar bir sürü saldırıya maruz kaldım ama kelimenin tam anlamıyla kimse tezimi çürütme uğraşında olmadı. Fransız entelektüel alanında çok düşmanım var ama rakibim yok, üzüntümün nedenlerinden biri bu. Yani bana aksini ispatlama yoluyla karşı koymak için gerekli çalışmayı yapacak insanlar yok. Benzer bir durumda bana şöyle cevap veriyorlar: “İyi de çalışmanız totaliter; siz çürütülemezsiniz”. Asla öyle değil. Ama tezlerimi çürütmek için sabah erkenden kalkman lazım, çalışman lazım. Biraz küstahça, ama neyse…
…bilim konusunda oldukça militanca bir tasarımım var, bu kesinlikle “müdahil” olmak anlamında değil. Yani sosyal bilimin, farkında olarak ya da olmayarak, isteyerek ya da istemeyerek son derece önemli sorulara cevap verdiğini düşünüyorum. Bu soruları her halükarda soruyor ve bunları gündelik toplumsal hayatta kendisine sormadığı kadar iyi sorma yükümlülüğü var. Bu soruları, gazetecilerin dünyasında sorulduğundan daha iyi, denemecilerin dünyasında sorulduğundan daha iyi, sahte bilim dünyasında sorulduğundan çok daha iyi sorma vazifesi.
Malraux’nün formülünü tekraralayacak olursak; sonsuza prim vermek gibi bir niyetimiz yok. Bir başka deyişle, artık herşeye cevap verecek durumda değiliz; kısmi, bilerek kısmi olarak kurgulanmış sorulara cevap vermek lazım. Ama bütünüyle cevap vermek lazım; yani bilme araçlarının durumunu göz önünde bulundurduğumuzda, mümkün olduğunca bütünlüklü bir cevap.
Üstü örtük bir biçimde tarihçiye çok fazla sıfat yakıştırılıyor ve hatta bunlar yiğitlik sayılıyor. Örneğin bir tarihçi belli bir tarihi şahsiyetle bir başkası arasında gizli ilişkileri ya da bağlantıları bulduğunda, onu övüp göklere çıkarıyoruz ve buna bir keşif mantığıyla yaklaşıyoruz. Oysa, misal ben üniversite camiasının, akademik alanın işleyişini anlamak için söylenmesi gerekenlerin onda birini yayınlayacak olsam cani bir muhbir yerine konulurum. Öte yandan, bilindiği üzere, zamansal uzaklığın nötrleştirme erdemine sahip olduğunu düşünüyorum. Ama sosyoloji söz konusu olduğunda; her daim ateşli topraklar üstündeyiz ve tartıştığımız şeyler canlı; ölü ya da toprak altında değiller.
Elbette sosyolojiyle geçinmek her zaman kolay değil.
Daniel Mornet'ye göre üç yasa, onun Aydınlanma olarak tanımladığı yeni fikirlerin genel toplum kanısına nüfuzunu yönlendirmiştir: İlki, toplum düzeyini "yüksek kültürlü sınıflardan burjuvaziye, küçük burjuvaziye ve halka" düşüren fikirler. İkincisi, merkezden (Paris) çevreye (taşra) yayılan bu nüfuz etkisi. Ve son olarak, yüzyıl boyunca giderek hızlanan süreç, 1750'den önce yeni fikirleri öngören azınlıklar ile başlayan ve kararlı ve hareketli çatışmaların olduğu yüzyıl ortasına gelinmesi, keza 1770'den sonra da bu çatışmalar içerisinde yeni ilkelerin umumi dağılımı. Bunlar -siyasi sebeplerini de küçümsemeyen- Mornet'yi, "Fransız Devrimi'ni belirleyenin, kısmen, fikirler olduğunu" düşünmeye itti.
Sayfa 3
