Bülent Arı

Bülent ArıAkdeniz'de İki Süper Gücün Hakimiyet Mücadelesi yazarı
Yazar
Derleyen
Çevirmen
9.5/10
2 Kişi
6
Okunma
0
Beğeni
441
Görüntülenme

Hakkında

Okurlar

6 okur okudu.
5 okur okuyacak.
Reklam

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
Reklam
Osmanlı devlet adamları 1588-1590 arasında İspanya'nın donanmasını kaybetmiş, hazinesi tükenmiş vaziyetinden faydalanamamışlardır.
Sayfa 176
İnebahtı 32-33s.
Uluç Ali Paşa'ya göre İnebahtı Körfezinde Osmanlı Donanması emniyette idi. Çünkü Haçlı donanmasının Patras Körfezine gelmek için geçeceği Rion boğazı her iki taraftan iki kale ile korunuyordu. Haçlı Donanmasının Osmanlı Donanmasına saldırmak için boğazı zorlaması intihar demek olacağından körfezde kalmak daha emniyetli idi. Buna rağmen boğazdan çıkma kararı verilince Uluç Ali Paşa, adalar arasında ve karaya yakın yerde ceng olmayacağını söyleyerek hiç olmazsa açık denizde muharebe edilmesini teklif etti. Denizcilik hakkında fazla bilgisi olmayan ve donanmaya kumanda eden Müezzinzade Ali Paşa'nın korsanlıktan yetişme Uluç Ali Paşa'nın muharebe taktiğini dikkate almaması mağlubiyette büyük rol oynadı. Kaptan Paşa baştardasıyla ve üzerinde bulunan üç feneriyle saldırıya katılan Müezzinzade Ali Paşa'nın gemisi top ateşine tutulup kendisi de tüfenk kurşunuyla şehid olunca yenilgi kaçınılmaz hale geldi. Yanlış taktiklerle ve eksik sayıda askerle başlayan bu saldırı, Osmanlı donanması için tarihinin en büyük felaketlerinden birisiyle sonuçlanmış oldu.
108-109s.
İngiliz donanmasına Effingham lordu Charles Howard kumanda ediyordu. Kaptan Drake ikinci amiraldi. Kuzeyin Türkleri addedilen İngilizler'e yeni bir Lepanto mağlubiyeti yaşatmak üzere denize açılan Armada catolica dünyanın o zamana kadar gördüğü en büyük donanma olarak tarihe geçti. Armada tarihlerde Yenilmez Armada olarak da anılır. Fakat bu isim aslında İspanyollar tarafından hiçbir zaman kullanılmamıştır. Lord Burghley 1589'da, güya bir İngiliz Jesuit tarafından, Fransa'daki İspanyol elçisine hitaben kaleme alınan mektup tarzında yazdığı İngiltere'den Bernadino Mendoza'ya Gönderilen bir Mektubun sureti adlı bir risale yayınlamıştı. Jesuit, bu risalede Armada hakkında söz verdiklerinin hiçbirinin yerine gelmemesinden dolayı üzüntüsünü ifade ettikten sonra, ''işte 'YENİLMEZ' dedikleri Armada'nın sonu bu şekilde hüsranla sonuçlandı'' diye bitirmekteydi. Bu risale daha sonra Fransızca, İtalyanca, Almanca ve Flamanca'ya çevrildiğinden, 'Yenilmez' tabiri böylece bütün Avrupa literatürüne geçmiştir.
Sayfa 109Kitabı okudu
49-50s.
1576'dan itibaren İran'daki taht mücadelesinden istifade etmek üzere Bab-ı Ali sefer hazırlıkları içindeydi. Akdeniz'deki sulh, yüzünü İran'a dönmek için elini rahatlatmıştı. Ancak hiç lüzumu yokken Koca Sinan Paşa, Ferhad Paşa ve Lala Mustafa Paşalar arasındaki şahsi hırslar yüzünden 1578'de açılan İran seferi, 1590'a kadar devam eden sonuçsuz seferler serisine dönmüştü. Bir bakıma Koca Sinan Paşa'nın inat ve ısrarıyla 1593'te açılan Avusturya seferleri de 13 sene sürecektir. Her iki cephedeki mücadeleler toplam 25 sene sürmüştür. Bu seferler Osmanlı hazinesini de tüketecektir. 1600'e gelindiğinde baş gösteren ve Kuyucu Murad Paşa'nın sert tedbiriyle önü alınabilen Celali isyanlarının müsebbibi, taşralarda devletin kontrolünü giderek kaybetmesidir. Bu iki savaş o kadar önemlidir ki, Osmanlı devletinin karakteristik yapısı büyük oranda bozulmuş, vergi toplama, askeri esaslar ve harp teknolojisinde eski devrin kanunları hilafına adımlar atmak mecburiyetinde kalmıştır. Bu duruma dikkat çeken devrin devlet erkanı ve bürokratlar, padişahlara raporlar hazırlamışlardır. Kitab-ı Müstetab ve Koçi Bey Risalesi devrin kargaşasına ışık tutan başlıca eserlerdir.
134-135s.
Osmanlı devleti 1538 Preveze zaferinden sonraki bu Akdeniz hakimiyeti devresini modern iktisadi anlatışın muktezasına göre değerlendirememiştir. İpek ve Baharat yollarının kaybı, XVII. Asrın ortalarından itibaren mali buhranlar ve bütçe açıkları olarak kendisini gösterecektir. Bu devri, Osmanlı kaynakları, bahsettiğimiz makro iktisadi dengesizlikler ve uluslararası gelişmeler üzerinden değil, Yeniçeri isyanları, zayıf padişahlar ve basiretsiz paşalar üzerinden değerlendirmeyi tercih eder.
Sayfa 135Kitabı okudu
Reklam
Henüz kayıt yok

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
Henüz kayıt yok