Derin Tarih Dergisi

Derin Tarih DergisiDerin Tarih - Mart 2024 / Sayı 144 yazarı
Yazar
Dergi
7.4/10
245 Kişi
1.202
Okunma
366
Beğeni
7bin
Görüntülenme
"Son zamanlarda Fethullah Hoca cemaatının Ak Parti muhalefetini İran-Şiilik unsurlarını ekleyerek yürütmesi talihsizliğin beklenmeyen, ürkütücü, en yumuşak tabiriyle tatsız uzantılarından biri. Herkese hatırlatmak lazım; Türkiye İran değil, nereden geldiği bilinmeden dillere pelesenk olan takıyye kelimesi de Türkçede, Türkçe sözlüklerde yok." /İsmail Kara <Dergi basım yılının 2015 olduğunu göz önüne alarak alıntıyı okuyalım.>
DT
1979, 1980
Mevdudi dahil İslamcılarla ittifak yaparak idareyi ele almasıyla başladı. Sonra süreç hızlandı ve bu dalga farklı şekil ve renklerle İslam dünyasının büyük coğrafyalarına yayıldı; 1979 başlarında İran İslam devrimi oldu, aynı yıl Kabe baskını vuku buldu, Enver Sedat yönetimindeki Mısır 1979'da İtrail'le anlaşarak onu tanıdı, Rusya 1979 sonunda Afganistan'ı işgal etti ve Afgan cihadı başladı, Türkiye'de 12 Eylül 1980 darbesi oldu... 1981'de Enver Sedat'ın öldürülmesi ve Hüsnü Mübarek'in gelişiyle bu erken süreç muhtemelen tamamlandı.
DT
"Ortadoğu'da İngiliz ve Fransız sömürgeciliği halklar ve özyönetimin önüne aşılması zorlu engeller koymuştur." /Ariel Salzmann
DT
Osmanlıları daha iyi anlamak için işe "Osmanlılar"dan da, "Batı"dan da daha geniş kapsama sahip ilkelerle başlamalıyız.
DT
İyi idrâk edilmesi gereken bir nokta
Aslına bakılırsa geçmişle gelecek arasındaki ilişkiye dair her türlü yorumlama kaçınılmaz bir biçimde birey ve bu iki koordinat arasındaki spesifik toplumsal bağlamın bir ürünü olarak tarihçinin aracılığını beraberinde getiriyor.
DT
"Fransız Kraliyet rejimindeki benzer sistemi ıslah etmek mümkün değildi ve bu çıkmaz durum, devrimi getiren etmenlerden biri oldu. Beklenileceği üzere aynı yıllarda Osmanlı rejimi Nizam-i Cedid siyasetinin (devletin mali ve askeri bakımdan merkezileşmesi) uygulamaları ile istikrarsızlaşıyordu." -Ariel Salzmann
DT
İran'ın siyaseten Ortadoğu'ya ilgisi son yıllarla sınırlı değil. Gerek Irak-İran Savaşı, gerekse Lübnan Hizbullah'ı ile İsrail arasında yaşanan mücadelelerde adını çok sık zikretsek de İran'ın Ortadoğu'daki macerası daha eskiye dayanıyor ... -Mehmet Çelik
DT
İran'da Rıza Şah saltanatı ve sekülerleşme
İran'da yaşanan devrimler geleneksel toplumsal yapıda 19. yüzyılda başlamış olan dönüşümü radikal politikalarla hayli hızlandırmıştı. İslam öncesi İran tarihine yapılan vurgularla daha seküler ve İslam dünyasının kalanından farklılığı öne çıkarılan bir kimlik inşa edilmeye çalışıldı. İslam öncesi İran tarihine dair yabancılar ve İranlılar tarafından yapılan tarihi ve arkeolojik çalışmalar teşvik edilmiş, müzeler inşa edilmiş ve ders kitaplarına bu eksende bir tarih anlayışı hakim olmuştu.
DT
Meşrutiyet Devrimi ve İran'ın siyasi istikrarsızlığı
1910 yılında İran meclisi tarafından maliyeyi organize etmek üzere Amerikalı W. Morgan Shuster'in atanması, onun da vergi toplayabilmek amacıyla oluşturduğu jandarma güçlerinin başına bir İngiliz subayını getirmeyi teklif etmesi Rusya'yı rahatsız etti. İran'a Rusya tarafından ültimatomlar gönderildi. Buna göre Shuster azledilecek ve İran meclisi artık İngilizler ve Rusların mutabakatı olmaksızın yabancı uzman istihdam etmeyecekti.
DT
Hacı Bayram Veli
“Halka yaklaş, fasıklardan uzaklaş, iyilerle beraber ol.”
Sayfa 75
Fatih’e 19 yaşındayken, “Ya ben İstanbul’u alacağım, ya da İstanbul beni!” dedirten sır neydi?
Sayfa 17
Tarihe nasıl bakmalı?
Tarih ile birlikte düşünmeye çalışıyorum. (Mustafa Armağan)
Sayfa 17
Ne zaman uyandık? Mesela Bosna-Hersek’te korkunç katliamlar yaşandığında uyandık.
Sayfa 8
Resim