Hamasdeğ, asıl adı Hampartsum Gelenyan'dır. Hırimyan Hayrig ve Sırvantsdyants ile başlayan, Tılgadintsi, Zartaryan, Mıntzuri ve günümüzde Margosyan ile devam eden Ermeni taşra edebiyatının ara ve özel bir halkasıdır Hamasdeğ. Onu diğerlerinden farklı kılan en önemli özellik, eserlerini doğup büyüdüğü topraklara tümüyle uzak Amerika gibi diyarlarda vermesidir.
Hamasdeğ, Harput'un 6 km kadar güneyinde, Ermeni ve Türklerin birlikte yaşadığı Perçenç / Perçenk [sonradan Akçakiraz] köyünde 1895'te doğdu. İlk eğitimini kendi köyünde, Surp Nışan okulunda aldı. Daha sonra vilayet merkezi Mezire'deki (Mamuretül-Aziz, Elazığ) Getronagan Okulu'nda Tılgadintsi ve Rupen Zartaryan gibi öğretmenlerin elinde yetişti ve 1911'de mezun oldu. Yine yakın köylerden birinde, Vartatil'de iki yıl öğretmenlik yaptı. 1913'te Amerika'ya göçtü. Columbia ve Harvard üniversitelerinde misafir öğrenci olarak derslere katıldı. 1920'de bir yıl kaldığı New York'ta ünlü Ermeni yazar Şirvanzade'yle karşılaşması ve onunla kurduğu sıkı dostluk, kendi deyimiyle, "ayaklarının yere basması"nı sağladı. 1930'da Ermenistan'dan yeni gelmiş olan şair Avedig İsahagyan'la Paris'teki karşılaşmaları da yazarın özyaşamöyküsünde önemli bir yer tutar. Sırpuhi'yle evlendi, Lorig ve Armine adlı iki kızı oldu. Doğumunun yetmişinci ve edebiyat yaşamının ellinci yılı ABD ve Kanada'da törenlerle kutlandı. Bunlardan, 27 Kasım 1966'da Los Angeles'teki törende konuşmasını yaparken kalp krizi geçirerek yaşama veda etti.
Güvercinim Harput'ta Kaldı adlı öykü kitabı Aras Yayıncılık tarafından yayınlandı.
Mano damın orta yerinde, hareketsiz, bir heykel gibi dikilirdi. ilk önce kayısı konardı onun omzuna, peşinden Çıtçıt, Toron, Maviş, Pumpul. Giderek dışarı çıkan yüz kanat güvercin omuzlarına, kollarına ve başına konarlardı.
"Asıl adı Hampartsum Gelenyan'dır. Edebi mahlas olarak kullandığı Hamasdeğ ise kendi adı ile erkek kardeşleri Asdur ve Eğya'nın adlarının başlangıçtaki harflerinin birleşmesinden oluşmuştur. Bu mahlas anlamsız bir sözcük olmayıp. Ermenice'de takımyıldız anlamına gelen hamasdeğutyun sözcüğünü çağrıştırır.
Hamasdeğ.
Ermeni taşra edebiyatının en önemli yazarlarından biri sayılan Hamasdeğ’i sevgili
Adem ‘nin incelemesi ile tanımıştım. Öncelikle ona teşekkür etmek isterim; beni böyle özel bir kalemle tanıştırdığı için…
Anadolu köy hayatını o kadar güzel anlatıyor ki Hamasdeğ, kısa kısa 10 hikayesi su gibi akıyor okurken. Bu toprakların köylü evlatlarının
“Güvercinim Harput’ta Kaldı”, Hamesdeğ’in çeşitli eserlerinden derlenen on adet öyküsünden oluşan bir hikâye seçkisidir.
Ermeni taşra edebiyatı temsilcilerinden olan Hamesdeğ 1895’te Elazığ’da dünyaya gelmiş ve 18 yılını doğduğu topraklarda tamamladıktan sonra 1913 yılında Amerika’ya göç etmiştir. Edebi hayatına Amerika’da başlayan yazar,