Kadı Beydâvî Sözleri ve Alıntıları
Kadı Beydâvî sözleri ve alıntılarını, Kadı Beydâvî kitap alıntılarını, Kadı Beydâvî en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
83- Hani İsrail oğullarından: "Allah'tan başkasına ibadet etmeyin; anaya babaya, akrabalara, yetimlere, yoksullara iyilik edin, insanlara güzel söz söyleyin, namazı dos doğru kılın ve zekatı verin" diye kesin söz almıştık. Sonra içinizden pek azı hariç yüz çevirerek arka döndünüz.
Sayfa 160 - 2/Bakara-83.âyet meali
7- "Nimet verdiklerinin yoluna..."
Nimetler dünyevi ve uhrevi olmak üzere iki bölümde toplanır. Birincisi vehbî ve kesbî olmak üzere iki kısımdır. Vehbî olan da iki kısımdır: Ruhanî olanı vardır ki o da bedene ruh üfürme, onu akılla ve ona bağlı olan fehim, fikir ve konuşma gibi kuvvetlerle parlatmaktır. Cismanî olan da bedeni, ondaki kuvvetleri ve ona sonradan verilen sağlık ve organların sağlamlığı gibi şeyleri yaratmaktır. Kesbî olan da nefsi rezilliklerden temizlemek, onu güzel ahlaklar ve üstün kabiliyetlerle süslemek; nefsi doğal pozisyonlar, beğenilen ziynetlerle süslemektir. Mevki ve mal kazanmaktır.
Uhrevi nimetlerin ikincisi, onun kusurlarını bağışlamak, onu sonsuza kadar Allah'a yaklaştırılan meleklerle en yükseklere yerleştirmektir.
Asıl murat edilen son kısımdır ve öteki kısma ulaşmasına vesile olandır. Gerisinde mü'minle kafir ortaktır.
Sayfa 28 - Fâtiha Sûresi
Az bir şer için çok hayrı terk etmek çok şerdir.
Sayfa 108 - 1.cilt- 2/Bakara-30.âyet
14 - İman edenlere rastladıkları zaman: "İman ettik" derler.
Şeytanları ile baş başa kaldıkları zaman; “biz sizinleyiz; ancak onlarla alay ediyoruz" derler."
Rivayete göre Abdullah bin Übey ve arkadaşları bir grup ashap ile karşılaştılar. Abdullah yanındakilere: Bakın, bu beyinsizleri sizden nasıl def edeceğim, dedi? Ebu Bekir radıyallahu anh'in elinden tuttu ve: Hoş geldin, ey Teym oğullarının Efendisi, Müslümanların piri, mağarada Resulullah'ın yanında bulunan ikinci adam, canını ve malını Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem'e bonkerce harcayan, dedi! Sonra Ömer radıyallahu anh'in elinden tuttu: Hoş geldin, ey Adiy oğullarının Efendisi, el-Faruk, dininde güçlü, canını ve malını Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem'in uğrunda sarf eden, dedi! Sonra Hazreti Ali radıyallahu anh’in elinden tuttu: Hoş geldin, ey Peygamber'in amcasının oğlu, damadı, Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem hariç Haşim oğullarının efendisi, dedi! Bunun üzerine bu ayet indi.
Sayfa 62 - 2/Bakara-14.âyet
"Orada onlar için tertemiz eşler vardır."
Zevc (eş) erkeğe de dişiye de denilir. O, aslında kendi cinsinden benzeri olana denir, ayakkabının teki gibi.
Eğer: "Yenilen şeyin faydası gıdalanmak ve açlığın zararını def etmektir; evlenmenin faydası çoluk çocuk sahibi olmak ve cinsten zevklenmektir, bunlara cennette ihtiyaç yoktur" denilirse" ben de şöyle derim: Cennetin yiyecekleri, kadınları ve diğer halleri dünyadaki benzerlerine ancak bazı sıfat ve itibarlarda ortaktır ve istiare ve temsil yolu ile o ismi alır. Yoksa ona tüm hakikatlerinde ortak değildir ki bu dediğiniz lazım gelsin ve onun verdiği faydayı versin.
2/Bakara-25.âyet
6- "Bizi doğru yola ilet."
Allah'ın hidayeti çeşit çeşittir, sayısı yoktur, nitekim Yüce Allah: "Eğer Allah'ın nimetini sayarsanız bitiremezsiniz" (Nahl: 18) demiştir. Ancak cinsleri bellidir, onlar da sırasıyla şöyledir Birincisi, kişiyi hidayete götürecek kuvveti vermektir, mesela akıl gücü, içteki hisler ve dıştaki duyular gibi. İkincisi, hakla batılı ve iyi ile kötüyü ayıracak delilleri göstermektir. "Ona iki yolu da hidayet ettik" (Beled: 10) ve: “Onları hidayet ettik; onlarsa körlüğü hidayete tercih ettiler" (Fussilet: 17) ayetleri buna işaret etmektedir. Üçüncüsü, peygamberler göndermek ve kitaplar indirmekle hidayet etmektir. "Onları liderler kıldık, emrimizle hidayet ederler" (Enbiya: 73) ve: “Şüphesiz bu Kur'an en doğru yola hidayet eder" (İsra: 9) ayetlerinden de bu kastedilmiştir. Dördüncüsü, kalplerindeki sırları keşf etmek, vahiy yahut ilham veyahut gerçek rüyalarla eşyayı olduğu gibi göstermektir. Bu da peygamberlere ve evliyalara mahsustur. Şu ayetlerden de bu kastedilmiştir: "İşte onlar Allah'ın hidayet ettiği kimselerdir. Sen de onların hidayetine uy" (En'am: 90). "Bizim uğrumuzda cihat edenleri kendi yollarımıza hidayet edeceğiz" (Ankebut: 69).
Sayfa 27 - Fâtiha Sûresi
Allah Teala'yı bilmenin, birliğini anlamanın ve ibadeti hak ettiğini öğrenmenin yolu, yaptıklarına bakmaktır ve işlerini delil getirmektir. Ayet şunu da göstermektedir ki kul ona ibadet etmekle sevabı hak etmez, çünkü sevap ona daha önce verdiği birçok nimetlere şükür olduğundan o, ücretini işten önce alan işçi gibi olmuştur.
Sayfa 78 - 2/Bakara-21.âyet
“Soyumuzdan da sana teslim olan bir ümmet yetiştir” yani zürriyetimizden bazılarını böyle yap demektir. Özellikle zürriyet için dua etmeleri, şefkate müstahak olmalarındandır, bir de onlar iyi olurlarsa onlara uyanlar da iyi olur. Bir kısmını demeleri de zürriyetlerinde zalimlerin de bulunacağını bilmelerindendir. Şunu da biliyorlardı ki hikmet-i İlahiye herkesin ihlaslı olmasına ve kendini tamamen Allah'a vermesine imkan tanımaz. Çünkü o zaman geçim işleri aksar (dünya durur). Bunun içindir ki: Ahmaklar olmasa idi, dünya harap olurdu, denilmiştir.
Sayfa 201 - Bakara sûresi- 128.âyet- Ibrahim(a.s) ve Ismail (a.s)'in duası..
156 — Onlar ki kendilerine bir musibet geldiği zaman: “Mutlaka biz, Allah'a aidiz ve şüphesiz biz, ona döneceğiz, derler.
157 - İşte onlara Rablerinden bağışlanmalar ve rahmet vardır ve onlar, doğru yolu bulanların ta kendileridir.
Sayfa 222 - Bakara-156-157.âyetler meâl
İki taraftan her birinin çokluğu kendine nazarandır, karşıtına kıyasla değildir. Çünkü hidayete erenler sapıklara göre azdır. Nitekim Allah Teala: "Kullarımdan hakkıyla şükredenler azdır" (Sebe': 13) demiştir. Sapıkların çokluğunun sayı itibarı ile hidayete erenlerin çokluğunun da fazilet ve şeref itibarı ile olması da ihtimal dahilindedir. Nitekim şair şöyle demiştir:
Sayıldıkları zaman azdırlar, düşmana saldırdıkları zaman ise çokturlar.
Ve şöyle demiştir:
Kerem sahipleri ülkede çoktur ister ki az olsunlar
Nitekim başkaları da çok olsalar da azdırlar.
Sayfa 98 - 2/Bakara-26.âyet