Eğitimi ve siyasi kariyeri
Wittfogel 6 Eylül 1896’da Lüchow, Hanover Vilayeti’nin, Woltersdorf bölgesinde doğdu ve okulundan 1914’te ayrıldı. Leipzig Üniversitesi’nin yanı sıra, sırasıyla; Münih, Berlin,Rostock’ta okuyan ve 1919’da Berlin’e geri dönen Wittfogel, filozofi, tarih, sosyoloji ve coğrafya eğitimi almıştır. 1921’den itibaren Leipzig’de sinoloji okumuştur. Eğitim süreci içerisinde, 1917 yılında, Muharebe Birliği Ünitesi (Fernmeldeeinheit)’nde görev almıştır.
Wittfogel, modern çağın en çalkantılı döneminde yaşamıştır. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı’na, Büyük Buhran’a, Rus Devrimleri’ne, Nazi Almanyası’na ve totaliter rejimin hakimiyetine tanıklık etmiştir.
Wittfogel, I. Dünya Savaşı öncesinde, Lüneburg Wandervogel (Alman Gençlik Hareketi) grubunun lideriydi. 1918’de, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi (USDP)’nin Lüneburg şubesini kurdu. 1920’de Almanya Komünist Partisi (KDP)’ne katıldı.1920’de Karl Korsch ile tanıştı ve 1923'te Sosyal Araştırma Enstitüsü’nün kuruluşuna yardımcı olan konferansa davet edildi. Wittfogel 1925’ten 1933’e kadar enstitünün üyesiydi. 1928’de Frankfurt Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı.
Wittfogel, komünist partinin her zaman aktif bir üyesi ve parti düşmanlarının eleştirmeni olmuştur. 1933’te Hitler iktidara gelince İsviçre’ye kaçmaya çalışmış ancak tutuklanıp hapishaneye ve toplama kamplarına gönderilmiştir. Tutuklanmasına karşı verilen uluslararası tepki sayesinde, 1934’te özgürlüğüne tekrar kavuşmuştur. Almanya’dan ayrılarak, önce İngiltere’ye daha sonra ise Amerika Birleşik Devletleri’ne gitmiştir.
Wittfogel’in Sovyetler Birliğine olan inancı, Hitler-Stalin müttefikliği yüzünden yok olmuştur. Lenin’den Mao’ya, Rus ve Çin komünizminin totaliter ve “asyatik” doğasından nefret etmeye başlamıştır. Eski yoldaşlarına,-ki bunlara 1951 McCarran Komitesi’ndeki Owen Lattimore ve Moses I. Finley gibi Amerikalı bilginler de dahildir-düşman olmuş ve bazılarını ihbar etmiştir. Wittfogel, Sovyet bloğunun sahip olduğu devlet merkezli ekonomik yapılarının kaçınılmaz bir şekilde, “geleneksel Asya”’daki hükümetlerden dahi daha baskıcı, despot hükümetlerin oluşmasına yol açtığını ve bu rejimlerin insanoğlu için var olan en büyük tehdit olduğuna inanmıştır.
Akademik kariyeri
Wittfogel, 1939’dan itibaren Columbia Üniversitesi’nde akademik mevkiilerde yer almış ve ayrıca 1947’den 1966’ya kadar Washington Üniversitesi’nde Çin Tarih profesörü olarak görev almıştır.
Aile hayatı ve ölümü
Wittfogel, 1921’de Rose Schlesinger ile evlendi. İkinci eşi Olga (Joffe) Lang ise, Wittfogel ile birlikte Çin’e seyahat eden ve kendisine Çin aile yapısını inceleyen bir projesinde yardım ederek işbirliği yapan bir Rus sosyologtu. Lang, daha sonra Çin aile yapısı üzerine bir monografi, ve anarşist yazar Ba Jin’in bir biyografisini yayımlamıştır. Antropolog Esther Schiff Goldfrank 1940'ta Wittfogel’in üçüncü eşi olmuştur.
Wittfogel, 25 Mayıs 1988’de, New York'ta, 92 yaşında ölmüştür.
Oyun yazarlığı
1920'li yılların başlarında, Wittfogel, komünist ancak bir o kadar da dışavurumcu oyunlar yazmıştır; “The Cripple”, diğer kısa oyunlarla birlikte 14 Ekim 1920’de Erwin Piscator’un Berlin Proleter Tiyatrosu’nda oynanmıştır. Bunun yanı sıra, “Red Soldiers (Kırmızı Askerler)”, “The Man Who Has an Idea (Fikri Olan Adam)”, ”The Mother (Anne)”, “The Refugee (Mülteci)”, “The Skyscraper (Gökdelen)” and “Who is the Biggest Fool? (En Büyük Aptal Kim?)” adlı eserlerinin hepsi Malik taradından yayınlanmıştır. Wittfogel, akademik çalışmalarına yoğunlaşmak adına, kendisine yapılan Berlin’deki devrimci Volksbühne (Halkın Sahnesi) Dramatik (Teatral) Yapımcılığı teklifini geri çevirmiştir. Kendisi, Die Linkskurve (Solak) isimli "Proleter Devrimci Yazarlar Birliği Dergisi"’nde bediiyat ve edebiyat üzerine uzun, Hegelci denemeler ve kompozisyonlar yayımlamış ve 1930’dan itibaren derginin editör kadrosunda yer almıştır.
Asyatik üretim yöntemi
Wittfogel'in en çok bilinen eseri “Oriental Despotism: A Comparative Study of Total Power (Oryantal Despotizm: Mutlak Gücün Karşılaştırmalı İncelemesi)” isimli, ilk defa 1957’de yayımlanan anıtsal eseridir. Max Weber’in Çin ve Hindistan'ın “hidrolik-bürokratik resmi-devlet” yapıları ile ilgili fikirlerinin Marksist bir analizi ile başlayıp, Marx'ın Asya Tipi Üretim Yöntemi üzerindeki şüpheci bakış açısına dayandırmak suretiyle Wittfogel; sistemi tanımlamak adına "hidrolik imparatorluk" terimini yaratarak, tarımsal anlamda sulama çalışmalarının rolünü, bu çalışmaların korunması ve devamlılığının sağlanması için gereken bürokratik yapıyı ve söz konusu bu etkenlerin tamamının toplumdaki etkisini vurgulayan Oryantal despotizmin analizini ortaya çıkarmıştır. Wittfogel'in görüşüne göre, başlıca Asya'da olmak üzere, birçok toplum geniş-çaplı sulama işlerinin inşaasından geçimini sağlamaktaydı. Devlet, bunu organize edebilmek için, nüfusun genelini angarya işlerinde çalışmaya zorluyordu. Bu gibi büyük boyutlardaki sulama sistemlerinin yönetimi, bakımı ve devamlılığı sadece merkezi bir yönetim tarafından sağlanabileceği için bu tür sistemler Oryantal ülkelerde bürokratik despotizmi kaçınılmaz kılmıştır. Söz konusu bu devlet yapısı aynı zamanda sivil toplumu ve devlete karşı harekete geçebilecek kapasiteye sahip başka herhangi bir gücü de ezmek ve yerle bir etmek için benzersiz bir şekilde inşa edilmiştir. Bu yapıdaki bir devletin despot, mutlak güç sahibi, varlıklı ve istikrarlı olması da kaçınılmazdır.Wittfogel’in “Oryantal Despotizm”’deki antikomünist bakış açısı, hidrolik hipotezini pek uygulanabilir olmayan Rusya’yı da kapsayacak şekilde genişletmiştir.
Barrington Moore, George Lichtheim ve özellikle Pierre Vidal-Naquet, Wittfogel hakkında yazan yazarlar olarak gösterilebilir. F.Tökei, Gianni Sofri, Maurice Godelier ve Wittfogel’in kendisinden uzaklaşmış öğrencisi Lawrance Krader, o dönem Maoist olan F. Kramer ve Claus Leggewie/Helmut Raich bu kavram üzerine yoğunlaşmışlardır. SDS öğrenci hareketinin iki Berlin lideri, Rudi Dutschke ve Bernd Rabehl, bu konuda çalışmalar yayımlamışlardır. Zamanın Doğu Almanya muhalifi olan Rudolf Bahro daha sonra “Doğu Avrupa’da Alternatif” adlı eserinin, Wittfogel’in düşüncelerini temel aldığını açıklamış, ancak Wittfogel’in ileriki zamanda oluşan antikomünist kimliğinden dolayı kitapta adına yer verilemediğini belirtmiştir. Bahro’nun ileriki dönemdeki, başta “From Red to Green” olmak üzere bazı çalışmalarında bahsettiği ekolojik fikirlerinde de aynı şekilde Wittfogel’in coğrafi determinizminden esinlenmiştir.
Hidrolik Toplum tezi ayrıca Marvin Harris gibi ekoloji antropologları tarafından da benimsenmiştir. Yucatán’ın Maya kalıntıları bölgesindeki mevcut kanallar ağının havadan çekilen fotoğraflar sayesinde ortaya çıkarılması ile beraber söz konusu tez Maya toplumuna da uygulanmıştır. Bunun yanı sıra, eleştirmenler Seylan ve Bali’nin gerçek anlamda Wittfogel’in hidrolik devlet görüşüne uyduğu düşüncesini reddetmişlerdir.