Lord Acton okumalarını bitirdim. Kitaplar sayfa sayısı olarak hacimli olmasa da, Lord Acton'ın düşünce dünyası öylesine zengin ki; okurken yavaş yavaş ve sindirerek okumak zorundasınız. Yaşadığı çağı ve ondan önceki devrimler çağını çok iyi analiz etmiş. Cromwell ile İngiltere'de yaşanan devrim, Amerikan devrimi ve Fransız devrimi...
İngiltere'de cumhuriyet neden tutunamadı. Bunun üzerine çok derin okumalar yapmak gerekiyor. Özellikle Tocqueville, Platon ve Acton okuduğunuzda aristokrasi fikri aklımın bir köşesinde önemli bir yer kaplamaya başladı. Tocqueville demokrasi için çoğunluğun zorbalığı kavramını kullanır. Krallar çağını devrimlerle mezara gömdükten sonra her şey daha mı iyi oldu? Görünüşte evet diyebiliriz, ama arka planda mücadele hâlâ devam ediyor.
Atina demokrasisinden bugüne kadar birçok yönetim biçimi ve iktidar gördük. Pax dönemlerinin yaşandığı dönemler demokrasiler dönemi miydi yoksa güçlü monarklar dönemi mi? Atina'nın bile en iyi olduğu dönemde Solon ve Perikles karizmatik bir lider olarak ön plandaydı.
Lord Acton okuyacaklara tavsiye dünya tarihi, felsefe ve siyaset bilimine hakimseniz çok zevkli bir okuma serüveni olacaktır.