About
Mehmed Lebib Efendi Tophane Ruznamecisi Mustafa Efendi’nin oğlu olup 1203’de (1788) İstanbul’da doğdu. İyi bir eğitim gördü. Ruznamçe kalemine devam ederek babasının 1 Rebiyülevvel 1228‘deki (4 Mart 1813) vefatı üzerine yerine tayin olundu. 13 sene bu görevde bulundu. 1241 (1826)’de Vak’ai Hayriyye’de yeniçeri ocağının kaldırılmasında, Koca Mustafa Paşa civarında bir tekkenin postnişini olan Feyzullah Efendi’nin küçük oğlu fesat erbabından yeniçerilerin mumcusu Arnavud İsmail’in oğlu Süleyman Tophane Nazırı Sadık Efendi’nin vasıtasıyla Lebib Efendi’nin evinde saklandı.
Süleyman’ın serasker tarafından arattırıldığını Lebib Efendi işitince, kendi evinde bulunduğunu gizlice kalyoncu zabitine haber vermeye mecbur oldu. O da Sadrazam Selim Paşa’ya haber verince Süleyman yakalanır ve 26 Zilkade 1241 tarihinde (1 Temmuz 1826) Seraskerlik dairesinin kapısı önünde idam edilir.
Lebib Efendi keyfiyeti haber vererek sadakat göstermiş ise de birkaç gün gizlemesi kabahat sayılarak Kütahya’ya sürüldü. Bir müddet sonra affolunarak İstanbul’a geldi.
11 Şevval 1243’deki (26 Nisan 1828) deki Rusya savaşı başlamadan evvel kalelerin durumunu kontrole gönderildi. Savaşın ilânında Şumnu ordusu mühimmatı harbiye nezaretine memur oldu. Mütarekeden sonra İstanbul’a döndü.
1245’de (1829) piyade mukabelecisi 1247 Şevvalinde (Mart 1832) mevkufatçı ve o sene zecriye muhassılı ve sonra Tersane müdürü olup 1252’de (1836) azledildi. Bir müddet açıkta kaldıktan sonra 1253 Zilhiccesinde (Mart 1846) Şurayı Babıali azası, 1256’da (1840) Halep defterdarı oldu. Fakat havası iyi gelmediğinden iki sene sonra istifa etti. 1262 Rebiyülevvelinde (Mart 1846) Meclisi Muhasebe reisi, Rebiyülahir 1270’de (Ocak 1854) Meclisi Vâlâ azası ve Zilkade 1273’de (Temmuz 1857) takvim nazırı olup Cemaziyelahir 1278’de (Aralık 1861) azledildi. 20 Şaban 1284’de (16 Aralık 1867) vefat etti. Kabri, Mihrişah Valide Sultan İmareti karşısındaki mezarlıkta, Bostan İskelesi Sokağı üzerindeki hazire duvarından itibaren ikinci sıradadır. Sütun şeklindeki şahidesinde şu kitabe yazılıdır:
Hüv’elBâki, Kudemayı ricali Devleti Aliyye’den esbak Takvimhane
nazırı merhum ve mağfurünleh Mehmed Lebib Efendi’nin
ruhi şerifi için elFatiha. 20 Şaban 1284
Başı büyük, beyaz sakallı, kısa boylu olup vücudu enli idi. Kendisi iyi bir kâtip, şair, âlim, rindmeşrebdi. Mahmud Paşa Camii civarında Mengene Sokağı’ndaki konağı devrin ediplerinin toplandığı bir yerdi. Bilgili kimseleri himaye eder, bilhassa kabiliyetli gençlerin ilerlemesine çalışırdı. Şair Savfet’i yorgancı kalfalığından ve meyhane köşelerinden çıkarıp edipler arasına katan odur.
Lebib Efendi’yi pek sık ziyaret edenler arasından Ziya Paşa ve Ceridei Havadis muharriri meşhur Âli gibi pek kıymetli edipler ve şairler vardır. Şair Hersekli Ârif Hikmet Bey’in evinde toplanan Encümeni Şuara’ya devam ederdi. İyi tabiatlı ve şuhmeşrep olan Lebib Efendi Ehli Beyt’e olan bağlılığından her sene muharrem ayında beşer onar sahifelik matemnameler yazardı. Lebib Efendi’nin bazı eserleri vardır ki şunlardır: Cevahiri Mültekata, Tuhfei Vehbi Şerhi, Tuğraî’nin Lâmiyetü’lAcem namındaki kasidesinin Türkçe şerhi, Fuzûli’nin Sıhhat ve Maraz adlı Farisî risalesinin tercümesi, Divanı Eşâr (Bu eseri basılmamıştır. 12 mecmuadan oluşmaktadır), Sokakların Tanzimi ve Temizliği Hakkında Risale.
Birth:
Istanbul, 1788
Readers
2 readers liked.
2 readers read.
1 readers are reading.
3 readers will read.
Translated Books
Quotes
Sizce Kim haber verdi?
İmam Razi ilim meclisinde otururken bir şahin bir güvercini kovalayarak geldi ve güvercin gelip imamın yeni içine girip gizlendi. Şahin bunu gördüğünde dönüp gitti. İnsanlar buna çok şaşırdı. İmamın şakirdlerinden Şerefüddin adında birisi sesli olarak bu iki beyti söyledi.
Zamanın Süleyman'ına bir güvercin geldi.
Halbuki onu avlayacak olan şahinin iki kanadından ölüm parıldardı.
Sizin olduğunuz yerin dokunulmaz olduğunu,
Ve senden korkanlara karşı bir sığınak olduğunu güvercine kim haber verdi?
Sayfa 502 - Büyüyenay Yayınları 2014 BaskısıKitabı okuyor
Kadı İyas henüz gençken ihtiyar bir adamla davalık oldu ve halife Abdülmelik'in kadısının huzuruna gittiler. Yargılama esnasında kadı, İyas'a kızıp, "Sen henüz bir çocuksun, bu yaşlı adamla laf yarışına girme, biraz az konuş” dediğinde, İyas, cevaben, "Hak bu adamdan büyüktür" dedi. Kadı yine kızıp, "Sen sus" dediğinde, "Ben susarsam benim hakkımı kim savunacak?" dedi. Kadı, bütün bütün öfkelenip, "Ben senin haksız olduğunu zannediyorum" dedi. İyas, cevabında, "Ben bu sabah evimden kadı hazretlerinin zannı üzere olayım diye çıkmadım" dedi. Kadı, "Sen bugün doğru bir söz söylemeyecek misin?" dedi. İyas, hemen, "Lailahe illallah, Muhammedün Resulüllah" dedi.
Sayfa 606 - Büyüyenay Yayınları 2014 BaskısıKitabı okuyor
Topraktan biten nebâtâta
Ve Melik'in eserine bak.
Pınarlar parlak gümüşlerden akıyor, Bahçeler saçılmış altınlar...
Zeberced taşı misali meyvelerde şâhitler var...
Hepsi şahitlik ediyor Allah'ın şerîki yok...
Sayfa 429 - Büyüyenay Yayınları 2014 BaskısıKitabı okuyor
Baş, gözlerinin göremediği şeyleri akıl gözüyle görürmüş.
Sayfa 423 - Büyüyenay Yayınları 2014 BaskısıKitabı okuyor
Esved adlı mel'ün yalancı Yemen'de peygamberlik iddiasında bulunduğu zaman, Ebû Müslim Havlânî hazretlerini yanına getirtip, "Benim Resulullah olduğuma şahitlik eder misin?" dediğinde, "Senin dediklerini duymuyorum" dedi. "Muhammedün Resulüllah sözüne şahitlik eder misin?" diye sorduğunda, "Evet, şahitlik ederim" diye cevap verince, büyük bir ateş yaktırıp, Ebu Müslim'i ateşin içine attı. Allah'ın hikmeti ateş Ebu Müslim'e asla zarar vermedi. Evsed'in taraftarları, "Sen bunu bu beldede bırakırsan senin hakkında beldede fitne çıkarır, hemen bunu buradan çıkar" dediler. Esved, Ebu Müslim'e orayı terk etmesini istediğinde Medine-i Münevvere'ye geldi ki, o sırada Hz. Peygamber ebediyet yurduna yükselmiş ve Hz. Ebubekir Sıddık halife olmuştu.
Sayfa 408 - Büyüyenay Yayınları 2014 BaskısıKitabı okuyor
Updates
Henüz kayıt yok
Comments and Reviews
Henüz kayıt yok